صنعت پوشاک ظرفیت ایجاد ۶۰۰ هزار شغل را دارد
در حالی اعتماد به وعده ایجاد ۵ میلیون شغل در ۴ سال یکی از شاخص های مهم و اثرگذار در انتخاب مردم در روز ۲۹ اردیبهشت خواهد بود که نظرات کارشناسان نشان می دهد، تنها در صنعت پوشاک امکان ایجاد ۶۰۰ هزار شغل وجود دارد.
خبرگزاری تسنیم: تولید و اشتغال همواره یکی از دغدغه‌های اصلی دولت‌های مختلف بوده است. حال برخی از دولت‌ها در این عرصه موفق‌تر بوده و برخی ضعیف‌تر عمل کرده اند. قطعاً نام گذاری سال ۹۶، با عنوان «اقتصاد مقاومتی: تولید و اشتغال»، ضرورت توجه به این موضوع را نمایان‌تر می‌سازد. در همین راستا باید توجه داشت که باورهای فرهنگی نامناسب در حوزه فعالیت‌های اقتصادی، بهره وری پایین عوامل تولید در کشور، وابستگی به درآمدهای نفتی، ساختار آسیب پذیر بازرگانی خارجی، بانک محوری اقتصاد ایران، عدم ثبات لازم در خط مشی‌ها و سیاست‌های کلان اقتصادی، انعطاف پذیری بالای حدود دخالت دولت‌ها در اقتصاد ایران و عدم پاسخگویی مناسب دولت‌ها در مورد عملکرد اقتصادی خود از چالش‌های پیش روی رسیدن به تولید و اشتغال پایدار در کشور است. «فرصت امروز» برای بررسی ظرفیت‌های اشتغال زایی، یکی از اشتغال زاترین صنایع در هر کشوری یعنی صنعت پوشاک، گفت و گویی را با کارشناسان، تولیدکنندگان و مسئولان این حوزه داشته تا مهم‌ترین موانع تولید و اشتغال در این حوزه را بررسی کند. در این میان صحبت‌های جالب توجهی مطرح شده است؛ اینکه تنها با جلوگیری از ورود تنها ۲۰ درصد از پوشاک قاچاق، می‌توان برای ۶۰ هزار نفر ایجاد شغل کرد یا با رفع موانع مهم در این حوزه، رقم ۲۶۰ هزار نفری اشتغال زایی فعلی صنعت پوشاک ایران به بیش از ۶۰۰ هزار نفر افزایش می‌یابد. گزارش زیر از همه موانع، مشکلات، فرصت‌ها و ظرفیت‌های صنعت پوشاک ایران حکایت می‌کند. جلوگیری از قاچاق نخستین راه حل ضربتی سعید قدیری، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نساجی و پوشاک ایران در رابطه با تولید و اشتغال این حوزه می‌گوید: تولید نه تنها در بخش پوشاک بلکه در تمامی حوزه‌ها با موانعی روبه رو است. بهره‌های بانکی و بیمه‌ای و مالیات‌ها مشکلاتی هستند که نه تنها بخش پوشاک بلکه تمامی بخش‌ها با آن مواجه هستند و این مشکلات، مشکلاتی نیستند که انتظار داشت یک شبه یا یک ساله حل شوند. همه می‌دانند که بهره‌های بانکی در ایران جزو بالاترین بهرهای بانکی در دنیا محسوب می‌شود. زمانی که کشورهای همسایه با بهره‌های بانکی زیر ۵ درصد به تولید اقدام می‌کنند، قطعاً تولیدکنندگان ما یارای رقابت با تولیدات آن‌ها را نخواهند داشت. اما اگر بخواهیم چند کار ضربتی و فوری برای تولید و اشتغال بخش پوشاک برای سال ۹۶ انجام دهیم قطعاً یکی از این موارد مقابله با قاچاق بی رویه است. قدیری در ادامه می‌افزاید: ضمن احترام به سلایق تمامی مصرف کنندگان ما به هیچ وجه با ورود پوشاک خارجی مخالف نیستیم، اما واردات کالا از مبادی قانونی و با پرداخت عوارض گمرکی یکی از خواسته‌های اصلی ما محسوب می‌شود. در همین راستا اگر بتوان در سال جاری تنها در حدود ۲۰ درصد جلوی واردات پوشاک قاچاق گرفته شود قطعاً صنعت پوشاک کشور با رشد قابل توجهی روبه رو خواهد بود. بحث دیگر برای افزایش تولید و اشتغال در حوزه پوشاک، بحث مالیات بر ارزش افزوده است. اگر بتوان این مالیات را براساس تمهیداتی از مصرف کننده و نه تولیدکننده دریافت کرد، قطعاً فشار از روی تولیدکنندگان داخلی برداشته شده و آن‌ها راحت‌تر به کار خود ادامه می‌دهند. قدیری با بیان اینکه در حال حاضر بازار روسیه بازار مناسبی پیش روی کشور ما است در رابطه با واردات پوشاک به کشور می‌افزاید: واردات پوشاک به ایران عمدتا غیرقانونی، بی رویه و به صورت قاچاق است. براساس آمار‌ها حدود ۹۹ درصد پوشاک وارداتی به کشور از طریق مبادی غیرقانونی صورت می‌گیرد که هیچ کدام قواعد و قوانین گمرکی و عوارض یا حقوق دولتی را پرداخت نمی‌کنند. در حال حاضر واردات بی رویه و غیرقانونی مشکل اصلی و اساسی صنعت پوشاک ایران است، به طوری که روزانه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ کانتینر پوشاک قاچاق وارد کشور می‌شود. وی در پاسخ به اینکه آیا این گونه اقدامات باید از طرف بخش خصوصی یا دولتی صورت گیرد، می‌گوید: قطعاً جلوگیری از ورود کالاهای قاچاق و مالیات بر ارزش افزوده از دسترس بخش خصوصی خارج است، اما بخش خصوصی می‌تواند از طریق بالابردن کیفیت و تنوع محصولات به بحث تولید و اشتغال کمک کند. وی با بیان اینکه حدود ۱۲ تا ۱۴ میلیارد دلار آمار مصرفی پوشاک کشور است، ادامه می‌دهد: اگر در نگاه خوشبینانه حدود ۵۰ درصد پوشاک از طریق واردات تأمین شود رقم پوشاک وارداتی به حدود ۶ میلیارد دلار در سال می‌رسد که تنها با جلوگیری از ورود یک میلیارد دلار آن حدود ۱۰۰ هزار شغل جدید در صنعت پوشاک کشور ایجاد می‌شود. وی با اشاره به اشتغال زا و زودبازده بودن صنعت پوشاک اضافه می‌کند: این صنعت نیاز به سرمایه گذاری‌های عظیم و زیرساخت‌های بزرگ ندارد بلکه با سرمایه‌های اندک نیز می‌توان شروع به کار کرد. بهتر است روی بازارهای صادراتی جدید تمرکز کنیم بهرام شهریاری یکی از تولیدکنندگان موفق پوشاک ایرانی است که توانسته به کشورهای روسیه، آذربایجان و عراق صادرات داشته باشد. این تولیدکننده با تأسیس یک فروشگاه ائتلافی از برندهای سله بن، بادی اسپینر و تارتن به نام سله ریس در کشور روسیه با برندهای پوشاک سایر کشور‌ها از جمله کشور ترکیه رقابت می‌کند. موضوع جالب توجه اینجاست که این تولیدکننده ایرانی می‌تواند با صادرات پوشاک ایرانی به دیگر کشور‌ها با برندهای مطرح ترکیه رقابت کند، اما در کشور خودمان شرایط رقابت وجود ندارد تا جایی که برندهای پوشاک ترک در اکثر مگامال‌های ایرانی گوی سبقت را از تولیدکنندگان ایرانی ربوده اند. شهریاری در رابطه با نحوه ورود پوشاک قاچاق که از آن با عنوان قاچاق قانونی یاد می‌کند، می‌گوید: بحثی که در سال‌های اخیر همواره در تمام محافل و نشست‌های هم اندیشی مطرح شده این است که چطور چند برند مطرح ترک می‌توانند با استفاده از قوانین و نقص قوانین ما در واردات، جنس‌های خود را به صورت قاچاق قانونی یا ساختاری با کمترین عوارض گمرکی وارد کشور کنند و از طرفی دیگر با کمترین مالیات ممکن این پوشاک را در مجتمع‌های تجاری جدید به فروش برسانند. با توجه به فضای ایجاد شده برای این برند‌ها و محدودیت هایی که برای تولیدکنندگان ایرانی به وجود آمده طبیعی است که صنعت پوشاک ما قادر به رقابت با رقبای خارجی خود نیست. نتیجه چنین امری نابودی کل صنعت پوشاک کشور است. وی در ادامه می‌افزاید: متأسفانه تأسیس مجتمع‌های تجاری جدید و توسعه برندهای خارجی برای رونق این مجتمع‌های تجاری فضا را برای تولیدکنندگان داخلی تنگ‌تر کرده و به مشکلات این صنعت دامن زده است. این صادرکننده موفق در رابطه با نحوه واردات پوشاک قاچاق به کشور می‌گوید: معمولاً اجناس قاچاق با ورود به مناطق آزاد تجاری بدون پرداخت هیچ گونه عوارض گمرکی با اجاره انبار‌ها یا تأسیس شرکت هایی در این محدوده، شروع به تغذیه فروشگاه‌های شهرهای اصلی می‌کنند. در همین راستا ضعف قوانین ما در پرداخت عوارض گمرکی و مالیات‌ها در مناطق آزاد تجاری به ورود این پوشاک قاچاق کمک شایانی کرده است. وی اضافه می‌کند: علاوه بر قاچاق هایی که صورت می‌گیرد کم اظهاری‌ها و بداظهاری هایی که مورد قبول گمرک ایران نیز قرار می‌گیرد عرصه را برای تولیدکنندگان داخلی محدود کرده است. به طور مثال شلوار جین با تعرفه شلوار پارچه‌ای وارد می‌شود یا همان شلوار جین با ارزشی بسیار پایین‌تر از ارزش واقعی خود در گمرک اظهار می‌شود. تمام این عوامل دست به دست هم داده است تا تولید و اشتغال این صنعت که به گفته بسیاری از کارشناسان از اشتغال زاترین صنایع هر کشوری است در معرض تهدید و نابودی قرار گیرد. وی ادامه می‌دهد: تولیدکنندگان ایرانی به هیچ وجه با واردات اجناس خارجی مخالف نیستند، اما اگر شرایط برابر شود و چنین وارداتی از طریق اخذ عوارض گمرکی و مالیات‌ها صورت گیرد قطعاً شرایط رقابت برای ما نیز در داخل کشور مهیا می‌شود. شهریاری با بیان اینکه سه برند سله بن، بادی اسپینر و تارتن با مجموع ۴۰ فروشگاه در سطح کشور در ۱۰ سال اخیر از فروش خوبی برخوردار شده است، ادامه می‌دهد: در تلاش هستیم تا شعبات جدیدی را هم در داخل کشور و هم در کشورهای همسایه از جمله روسیه تأسیس کنیم. وی در رابطه با بازیابی بازارهای صادراتی قدیمی می‌گوید: به شخصه از نخستین صادرکنندگان پوشاک ایرانی به کشورهایی مثل فنلاند و آلمان بوده ام، اما متأسفانه با گسترش تحریم‌ها ناچار به ر‌ها کردن این بازار‌ها شدیم. ورود به بازارهایی که در گذشته داشته ایم به ویژه کشورهای اروپایی دیگر تا حدی غیرممکن به نظر می‌رسد. به نظر من در شرایط کنونی بهتر است تا تمرکز خود را روی بازارهای صادراتی جدید و به ویژه کشور روسیه متمرکز کنیم. اشتغال زایی پوشاک بی نظیر است علیرضا حائری یکی از کارشناسان مطرح حوزه پوشاک با اشاره به اهمیت این صنعت می‌گوید: پوشاک تنها صنعتی است که به تنهایی دارای مزیت هایی مثل ایجاد ارزش افزوده بالا، قدرت بالای ارزآوری، اشتغال زایی و نیاز به حداقل سرمایه گذاری است. بدون شک صنعت پوشاک در زنجیره تولید صنایع نساجی و پوشاک دارای بالاترین ارزش افزوده ایجاد شده است تا جایی که براساس آمار‌ها ارزش بازار مصرف پوشاک در جهان بالغ بر حدود ۱۵۰۰ میلیارد دلار در سال تخمین زده شده است که پیش بینی می‌شود ارزش این بازار در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۲ هزارمیلیارد دلار نیز برسد. حائری همچنین در رابطه با اشتغال زایی این صنعت می‌افزاید: در برنامه راهبردی وزارت صنعت، هزینه ایجاد یک شغل در صنعت نساجی و پوشاک معادل یک چهارم متوسط صنعت و در حدود ۹۰۰ میلیون ریال برآورد شده است. این در حالی است که هزینه ایجاد یک شغل در صنعت پوشاک حتی پایین‌تر از متوسط سرمایه گذاری لازم در کل صنعت نساجی و پوشاک است که این مزیت بسیار مهمی برای این صنعت محسوب می‌شود. وی با ارائه آمارهایی از وضعیت صنعت پوشاک کشور ادامه می‌دهد: در حال حاضر طبق اعلام دفتر نساجی وزارت صنعت ۱۵۰۰ واحد صنعتی پوشاک با اشتغال زایی ۳۰ هزار نفری و ۲۰ هزار واحد صنفی در قالب کارگاه‌های کوچک، با اشتغال زایی ۲۵۰ هزار نفر در این بخش مشغول فعالیت هستند. این واحد‌ها با ظرفیتی معادل ۳۴۰ هزار تن در سال احداث شده و ظرفیت عملی فعلی آن‌ها بالغ بر حدود ۳۰۰ هزار تن انواع پوشاک در سال تخمین زده شده است. این کارشناس صنعت پوشاک با بیان اینکه ارزش بازار کشور ایران با سرانه مصرف سالانه حدود ۱۴۷ دلار، بالغ بر ۱۱. ۵ میلیارد دلار است ادامه می‌دهد: حدود ۲. ۵ تا ۳ میلیارد دلار این ارزش در اختیار رقبای خارجی بوده که از طریق مبادی رسمی و غیر رسمی وارد کشور می‌شود و مابقی آن نیز توسط تولیدکنندگان داخلی تولید و تأمین می‌شود. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که بالاترین سرانه مصرف پوشاک در جهان در اختیار مصرف کنندگان استرالیایی با سرانه مصرف ۱۰۵۰ دلار در سال است. پس از این کشور، کشورهای ژاپن، کانادا، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا به ترتیب با سرانه مصرف ۸۳۱، ۸۱۴، ۶۸۶ و ۶۶۳ دلار در رده‌های بعدی مصرف قرار دارند. می‌توان برای ۶۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کرد مسعود شابختی تولیدکننده برند «جامه بافت» در رابطه با مهم‌ترین موانع تولید و اشتغال در حوزه پوشاک به «فرصت امروز» می‌گوید: در حال حاضر بزرگ‌ترین مانع اشتغال در حوزه پوشاک، قاچاق بی رویه و بی ضابطه است که اگر تنها حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد در سال ۹۶، جلوی آن گرفته شود قطعاً اشتغال در حوزه پوشاک حدود ۲۵ درصد اضافه می‌شود. طبق آمارهای صنعت و معدن در حال حاضر حدود ۲۶۰ هزار نفر در صنعت پوشاک مشغول هستند که با جلوگیری از ورود ۲۰ درصد کالای قاچاق حدود ۶۰ هزار نفر در این صنعت صاحب شغل می‌شوند. علاوه بر این مزایا، اخذ ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و هزینه‌های بیمه توسط دولت به خود دولت هم کمک خواهد کرد. این تولیدکننده در ادامه می‌افزاید: قانون مالیات بر ارزش افزوده یکی دیگر از خلاءهای قانونی موجود در صنعت پوشاک است که با تحمیل فشارهایی به تولیدکنندگان به تعطیلی اکثر واحدهای تولیدی منجر شده است. در نتیجه فشارهایی که به تولیدکنندگان وارد می‌شود به ضرر تولید و اشتغال این حوزه محسوب می‌شود. شابختی با بیان اینکه ایجاد یک فضای نامتوازن در کشور مانع از توسعه و گسترش واحدهای تولیدی می‌شود ادامه می‌دهد: زمانی که کالای قاچاق با پرداخت نکردن عوارض گمرکی، حق بیمه و مالیات‌ها به لحاظ قیمت، گوی رقابت را از تولیدکنندگان داخلی می‌رباید دیگر نمی‌توان به تولید و اشتغال این حوزه امیدوار بود. شابختی با بیان اینکه به راحتی می‌توان برای ۶۰۰ هزار نفر در این صنعت شغل ایجاد کرد، می‌گوید: اگر شرایط برای کار مهیا باشد و دولت در این راستا به کمک تولیدکننده بشتابد می‌توان در عرض دو ماه از سرمایه گذاری به اشتغال رسیدو برای این مهم برای هر نفر حدود ۲۷ میلیون تومان سرمایه گذاری لازم است.
دیدگاه تان را بنویسید