دولت خواب بازار آزاد می‌بیند

سرویس اقتصادی فردا؛ حسین جم نوشت: همه اعضای کابینه روحانی بر عدم توفیق دولت در ایجاد رونق و اشتغال معترفند. دلیل اصلی این امر نگاه متعارف و کتاب درسی‌وار به مشکلات امروز اقتصاد ایران است. اقتصاد‌دانان حاضر در راس دولت کاری از پیش نخواهند برد و دلیل این امر روشن است. آموزه‌های آنها بر مشکلات ما سازگار نیست. اقتصاددانان دولت فقط ما را به آینده‌ای روشن نوید می‌دهند ولی دریغ از همان آینده. آنها مسائل ما را اشتباه می‌فهمند و نسخه‌ای اشتباه برای آن می‌پیچند. تولید و اشتغال را به عهده بازار می‌گذارند تا الهه‌ی بازار در آینده از خواب بیدار شود و ما را هدایت کنذ. این لباس تفکر بر قامت کج و مریض اقتصاد ما زار می‌زند.

تیم اقتصادی دولت، فقط توانسته بر کنترل پذیرترین بخش اقتصاد که همان بخش پولی است تسلط بیابد و آن‌را به ضرر تولید و اشتغال منقبض سازد، دانش آنها فقط محدود به کنترل ابزار پولی می‌شود و نمی‌توانند پا را فراتر بگذارند و به بخش غیر پولی اقتصاد وارد شود. آنها مشارکت فعال دولت در اقتصاد را بر علیه بازار آزاد می‌دانند و هر کاری انجام خواهند داد تا دست دولت را از بازار کم کنند. حتی به قیمت واگذاری و خصوصی سازی‌های فله‌ای که در چند سال اخیر شاهد آن بوده ایم. پرستندگان بازار آزاد چند مشکل اساسی پیش رو دارند، آنها به سبب جهان شمولی نگاهشان به اقتصاد و مسئله‌ی اقتصاد، نمی‌توانند اقتصاد ایران را بشناسند و ریشه‌های تاریخی آن را بیابند و در بستر واقعی آنرا تحلیل کنند. همانطور که تاکنون با سیاست‌های پولی خود راهی از پیش نبرده‌اند.

باید بدانیم اقتصاد ایران بیش از آنکه نقص بازار آزاد داشته باشد گرفتار عدم هماهنگی و عدم کارایی دولتی کارآفرین و هدایت‌گر است که در کنار تولیدگر داخلی بایستد و آن را یاری رساند. مشخصه‌ای که دولت روحانی آنرا به وضوح کنار گذاشته است. یقین بدانید نسخه‌های دولت روحانی چیزی بیش از نسخه‌های دولت سازندگی ندارد. چون فکر حاکم بر آن تغییری نداشته است. اگر 20سال پیش آزاد سازی و امید به بازار آزاد برایمان کارساز نبود، امروز هم نخواهد بود. راه حاضر تاکید بر اشتباهی تکراری و منسوخ است. این را نتیجه‌ای بیش از واردات و نگاه خیره به آن سوی مرزها نخواهد داشت. کمتر نگاه عمیقی در اقتصاد این‌گونه سطحی و خیالباف است ولی دولتی‌ها عاشق و سرسپرده نظام بازار آزاد هستند و داستان سرسپردگی نسبتی با واقعیت خود نخواهد داشت.