چه کسانی ستون فقرات اقتصاد مقاومتی را خم می‌کنند؟

سرویس اقتصادی فردا؛ اکبر ابدالی محمدی*: چند روزی است خبر شوکه کننده ای، که کسی را بجز تولیدکنندگان شوکه نکرد! منتشر شد. تعرفه واردات 23 قلم کالای صنعتی شامل یخچال فریز، اجاق گاز، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، مبلمان، دستگاههای تهویه مطبوع و ... از ترکیه بین 10 تا 15 درصد کاهش یافت.

تعرفه کالاهای ترکیه ای یکبار در سال 1393 بین 30 تا 40 درصد کاهش یافته بود. در حالی که رکود حاکم بر بازار، تولیدکنندگان داخلی را طی چند سال اخیر به شدت تحت فشار قرار داده است، کاهش تعرفه واردات از ترکیه آخرین تلاشهای تولیدکنندگان داخلی را برای بقاء با خطر جدی مواجه می کند. بر اساس آمار حدود 70 درصد بازار لوازم خانگی کشور در اختیار خارجی هاست.

30 درصد باقیمانده را هم ترکها با هدیه ای که از طرف ایران در آستانه سال نو دریافت کردند هدف گذاری کرده اند. معلوم نیست این تصمیمات در کدام اتاق گرفته می شود؟ ظاهرا میز حمایت از تولیدکنندگان ترکیه هم در کشور تشکیل شده است اما حتی وزیر محترم صنعت معدن و تجارت هم از کاهش تعرفه اظهار بی اطلاعی می کند. چند روز پیش هم معاون وزیر نفت در مصاحبه با cnn آمریکا اعلام کرد: همکاری با ایران فرصت‌های زیادی را به شرکت‌های آمریکایی میدهد و مشاغل جدیدی را برای آمریکا ایجاد می‌کند!

کاهش تعرفه واردات لوازم خانگی از ترکیه در راستای قرارداد تجارت ترجیحی بین ایران و ترکیه است که در سال 1393 منعقد شده است در حالی که تولیدکنندگان داخلی به شدت نسبت به این قرارداد اعتراض داشتند. بر اساس این قرارداد تعرفه واردات 265 قلم کالای بین ترکیه و ایران کاهش می یابد. نکته عجیب این قرارداد این است که 140 قلم کالایی که ایران در راستای این قرارداد به ترکیه صادر می کند شامل محصولات کشاورزی مثل: شیر، ماست، سیب زمینی، گوجه، میوه، آب پنیر، قره¬قروت، تخم گیاهان و ... است اما کالاهایی که ترکیه به ایران صادر می کند محصولات صنعتی و با ارزش افزدوده بالا مثل: محصولات آرایشی بهداشتی، لاستیک اتومبیل، لوازم خانگی، پوشاک، رادیاتور و ... است.

صنعت لوازم خانگی یکی از 7 صنعتی است که در برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای افق 1404 قرار است مورد حمایت قرار گیرد تا بتوانند جای درآمدهای نفتی را بگیرند.

علت اینکه این صنعت در اولویت وزارت صنعت قرار گرفته‌اند، ارزش افزوده بالا، سهم بالا از بازار، اشتغال، مزیت نسبی و وجود زنجیره تأمین و سطح دانش و خودکفایی است. صنعت لوازم خانگی از جمله صنایع درآمد زا در جهان است که بسیاری از کشورهای صنعتی از جمله آمریکا، آلمان، ژاپن، کره، چین، ترکیه و ... در آن ورود کرده اند. سوالی که وجود دارد اینست که کاهش تعرفه واردات لوازم خانگی در کجای جدول اقتصاد مقاومتی قرار دارد؟ آیا تسهیل ورود کالای خارجی حمایت از این صنعت برای جایگزینی نفت است؟ مقام معظم رهبری در این خصوص هشدارهای مکرری برای واردات کالای خارجی داده اند و حتی خواستار افزایش تعرفه واردات، برای حمایت از تولید داخل بوده اند:

«همه خودشان را موظّف بدانند از تولید داخلى حمایت بکنند. یکى از راه‌ها این است که جنسى که مشابه داخلى دارد، مطلقاً از خارج وارد نشود؛ روشهایى [هم‌] دارد؛ بالا بردن تعرفه‌ها یا جلوگیرى از واردات در آنجایى که مشابه داخلى وجود دارد»

و اما سخن پایانی؛ آیا مجلس شورای اسلامی اقتصاد مقاومتی را می بیند؟ و به آن اعتقاد دارد؟ اگر دارد پس چرا هیچ عکس العملی در برابر مسائل اقتصادی کشور (مثل خرید هواپیما از غرب، خرید واگن قطار از خارج، خرید اتوبوس از ترکیه و روسیه، کاهش تعرفه واردات کالاهای ترکیه و ... ) از خود نشان نمی دهد؟ مگر تولید ملی ستون فقرات اقتصاد مقاومتی نیست؟2 پس چرا مجلس نسبت به خم شدن و تضعیف آن بی تفاوت است؟ چرا ریزش پلاسکوهای خاموش را نمی بینیم؟ مقام معظم رهبری در مسائل مختلف از مجلس می خواهد که به موضوع ورود داشته باشد: "دستگاه‌ها مسئولینی دارند؛ اگرچنانچه یک مسئولی در یک موردی اشتباهی دارد، [کار] غلطی انجام میدهد، خب وظیفه‌ی مجلس است و باید مجلس استیضاح کند." متاسفانه رسانه ها هم هیچ مطالبه ای از مجلس، که ریل گذار دولت است ندارند.