فقط ۵ میلیون نفر مالیات می‌دهند!

روزنامه آرمان: یک تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان این خبر از قول رئیس سازمان امور مالیاتی که از ۷۸ میلیون نفر تنها پنج میلیون نفر مالیات می‌پردازند، به تحلیل وضعیت فرار مالیاتی در ایران و امکان وصول درآمد‌های مالیاتی تعیین شده پرداخت. محمود جامساز در حالی روز گذشته این موضوع را مورد بررسی قرار داد که فرار مالیاتی در ایران یکی از مهم‌ترین معضلات اقتصادی به حساب می‌آید. با وجود این، در بودجه سال ۹۶ در اقدامی بی سابقه درآمد‌های مالیاتی بیشتر از درآمد‌های نفتی پیش‌بینی شده است. کارشناسان می‌گویند تحقق این میزان درآمد مالیاتی تنها در سایه نظم بخشی به نظام مالیاتی امکانپذیر است. محمود جامساز، کارشناس مسائل اقتصادی تحقق درآمدهای مالیاتی در سال ۹۵ اظهار داشت: طی دهه‌های اخیر همواره نظام بودجه نویسی‌کشور با دیدی بسیار خوشبینانه نسبت به منابع تنظیم شده و علی‌الاصول متکی به دو منبع اصلی درآمدی یعنی مالیات‌ها و وجوه حاصل از فروش نفت بوده است. به گزارش ایلنا، او افزود: یکی از مبانی‌تعیین و یا پیش‌بینی درآمدهای بودجه میزان هزینه‌ها و مصارفی است که واحدهای تابعه دولت جمع آوری کرده و خواستار تامین آن از طریق اختصاص ردیف‌های مصرفی در بودجه هستند. به همین سبب تلاش می‌شود تا بودجه‌ای متوازن تدوین شود و به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، یعنی منابع در حدی پیش‌بینی شود که کفایت هزینه‌های مندرج در بودجه را بدهد. جامساز تصریح کرد: از آنجایی که هیچ گاه نظام مالی در بودجه رعایت نمی‌شود معمولا در مقوله مصارف دولت، کمبودهای ناشی از اسراف، از طریق جا‌به جایی ردیف‌های بودجه و یا تقدیم لایحه متمم بودجه به مجلس اجازه تامین کسری بودجه اخذ می‌شود. این اقتصاددان خاطر نشان کرد: اما در طرف منابع نیز به ویژه در تامین منابع مالیاتی، همواره با کسری دریافتی رو به رو بوده‌ایم که ریشه آن در ناکارآمدی نظام مالیاتی در اخذ مالیات از طیف مودیانی است که با وجود برخورداری از هزاران میلیارد تومان گردش مالی از پرداخت مالیات گریزانند. فرار مالیاتی ۲۵ هزار میلیارد تومانی کف فرار مالیاتی است او ادامه داد: یکی از مسئولان فرار مالیاتی را بین ۲۰ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان اعلام کرده که این ارقام به اعتقاد بنده کف فرار مالیاتی است. قرار بود که بنگاه‌ها و نهادها و بنیادهایی که فرار مالیاتی داشتند، مالیات حقه دولت را پرداخت کنند. جامساز افزود: شاید اگر اخذ مالیات به شیوه کنونی از موسسات کوچک و متوسط تعدیل شود، مشوق‌های مالیاتی خود عاملی برای کاهش قیمت تمام‌شده واحد تولیدی و رقابت پذیری کالاهای ایرانی می‌شد. اما متاسفانه همواره اقشار ضعیف مانند قاطبه حقوق و دستمزد بگیران قبل از دریافت دستمزد، مالیات مصوب را از طریق کسر از حقوق خود متوسط سازمان متبوع پرداخت می‌کنند. این اقتصاددان خاطر نشان کرد: موسسات کوچک و متوسط مولد بخش خصوصی هم دارای سیستم و نظام حسابداری صنعتی و قیمت تمام‌شده هستند و با توجه به اینکه سازمان‌های حسابرسی رسمی، صورت‌های مالی را مورد تایید قرار می‌دهند راهی جز پرداخت مالیات ندارند وگرنه با جریمه‌های غیرقابل بخشش روبه‌رو می‌شوند. او تصریح کرد: در سال ۹۵ میزان منابع مالیاتی در بودجه حدود ۱۰۳ هزار میلیارد تومان مصوب شد که باید تا پایان آبان ماه امسال دو سوم آن یعنی حدود ۶۷ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان آن وصول می‌شد، اما تنها ۵۸ هزار میلیارد تومان جمع آوری شده است. طرح‌های عمرانی همیشه مورد بی‌مهری قرار می‌گیرند وی گفت: درنتیجه عدم تحقق درآمدهای دولت، آنچه مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد طرح‌های عمرانی است که قرار بود ۵۷ هزار میلیارد تومان به آن اختصاص یابد که البته طبق روال همه ساله بخش اعظم آن تحقق پیدا نکرد. جامساز ادامه داد: البته بودجه‌های عمرانی همواره سوپاپ اطمینانی برای تامین هزینه‌های جاری دولت‌ها بوده است. با توجه به عدم تحقق درآمدهای مالیاتی در سال ۹۴ بر چه مبنا و استدلالی پیش‌بینی کرده‌اند که در سال ۹۵ رشد ۱۵ درصدی داشته باشد؟ آیا قرار بود که بر تعداد پرداخت کنندگان مالیاتی افزوده شود یا نظام مالیاتی دچار تغییر بنیادی در وصول مالیات شود؟ بنگاه‌های کوچک و متوسط ضررهای هنگفتی را متحمل شده‌اند او افزود: امسال بسیاری از بنگاه‌های کوچک و متوسط ضررهای هنگفتی را متحمل شده‌اند و در صورت عدم توانایی مودی در پرداخت مالیات ناچار به پرداخت جرایم دیرکرد خواهند شد.جامساز گفت: با این وجود سهم مالیات در جی‌دی پی‌(GDP) تنها هفت درصد است که بر اساس برنامه ششم باید به ۱۰ درصد ارتقا یابد، این در حالی است که این نسبت با کشورهای توسعه یافته بسیار بیشتر است.این اقتصاددان افزود: علت این امر را باید در عدم توانایی دولت در وصول مالیات از بنگاه‌ها و حوزه‌های فرادولتی جست‌و‌جو کرد که با نپرداختن مالیات، فشار سنگینی را به طبقات آسیب‌پذیر و حقوق‌بگیر موسسات مولد کوچک و متوسط تحمیل کرده‌اند. از ۷۸ میلیون نفر تنها ۵ میلیون نفر مالیات می‌پردازند جامساز گفت: به گفته رئیس سازمان امور مالیاتی از ۷۸ میلیون نفر تنها پنج میلیون نفر مالیات می‌پردازند و از این تعداد نیز تعداد اندکی مالیات‌های بیش از ۵۰ میلیون تومان می‌دهند. این اقتصاددان تصریح کرد: در کشورهای توسعه یافته منابع مالیاتی یکی‌از مهم‌ترین منابع توسعه اقتصادی آن کشورهاست و با مالیات گریزی نمی‌توان در مسیر توسعه پایدار قرار گرفت. او خاطرنشان کرد: لازم است تمام قوا در اصلاح این امر خطیر مشارکت کرده و به شدت فرار مالیاتی را پیگیری کنند، زیرا دولت فاقد توان لازم برای اجرای این مهم است.