اجرای دوباره سیاست کارگزاران و برپایی دوباره رانت ارزی

دولت اگر تصمیم دارد در بازار ارز حاکم مدیریت شود، یک راه پیش رو دارد و باید سیاست‌های خود را مبتنی بر ارز تک نرخی تنظیم کند، اما اکنون به نظر می‌رسد دولت تک نرخی کردن را می‌پسندد، ولی الزامات آن را قبول نمی‌کند.

چند نرخی شدن ارز تبعات زیادی دارد؛ یک تاثیر این است که افرادی ارز را با نرخ پایین‌تر از بازار آزاد تهیه می‌کنند و یک رانت و سود زحمت نکشیده را به دست می‌آورند. این در حالی است که دولت در مدیریت اقتصاد، باید سیاست‌های خود را طوری تنظیم کند که چنین سودهای بادآورده و رانت‌هایی نصیب کسی نشود. بخش مهم ماجرا این است که این سود از محل فروش ذخایر ارزی تجدیدناپذیر کشور (ذخایر دلاری بانک مرکزی) تامین می‌شود و از بخش فعالیت اقتصادی، افراد را منتفع نمی‌کند. این کار به نوعی واریز کردن دلار ارزان به جیب افراد سودجو بوده و سود بادآورده را نصیبشان می‌کند.

جام‌جم در عین حال در گزارشی نوشت در حالی که مسئولان دولتی و بانک مرکزی از ابتدای فعالیت دولت نسبت به تک نرخی شدن ارز تاکید داشتند، اکنون ارز با چهار نرخ در بازار عرضه می‌شود.

به گزارش جام‌جم، این روزها افرادی که در صف دلار با نرخ دولتی بمانند، می‌توانند با ارائه کارت ملی به میزان 5000 دلار با قیمت پایین‌تر از بازار آزاد از برخی صرافی‌های تحت نظارت بانک مرکزی دلار دریافت کنند. این ارزها یک روز بعد به مشتری تحویل داده می‌شود و جالب اینجاست که افراد همان زمانی که دلار را دریافت می‌کنند به صرافی‌های دیگر با قیمت‌ بالاتر می‌فروشند. با توجه به فاصله صد تومانی قیمت دلار نسبت به بازار آزاد، هر فرد با خرید 5000 دلار دولتی، می‌تواند حدود 500 هزار تومان سود کند.

اکنون بازار شاهد دلاری است که یک نرخش را صرافی‌های چهارراه استانبول، یک نرخش را صرافی‌های منتخب بانک مرکزی، یک نرخش را بانک‌ها و نرخ دیگرش را ارز مبادله‌ای تعیین می‌کند. یک نرخ را که هر روز بانک مرکزی اول صبح روی سایت خود قرار می‌دهد و آن، نرخ ارز مبادلاتی است. عصرها هم یک نرخ دیگر از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود که البته، حاصل عملکرد صرافی‌های منتخبش است.

این گزارش می‌افزاید: وقتی وارد بازار فردوسی و خیابان منوچهری می‌شوید، اولین موضوعی که نظر هر کسی را جلب می‌کند خاموش بودن و قیمت نداشتن دلار در تابلوهای صرافی‌هاست. این شرایط، اوضاع دهه 70 ]دولت سازندگی[ را تداعی می‌کند؛ روزهایی در سال‌های 73 و اوایل 74 که دولت سازندگی برای کاهش نرخ ارز، دلار خزانه را به حراج گذاشت و در شرایطی که نرخ دلار 250 تومان بود، آن را به قیمت 175 تومان به مردم داد و البته سهم هر مسافر هم 5000 دلار در نظر گرفته شده بود.