دست باز ترامپ در ماجرای فروش ایرباس‌ به ایران

خبرگزاری تسنیم: دولت آمریکا روز سه شنبه اعلام کرد که دومین مجوز را برای شرکت ایرباس فرانسه جهت فروش هواپیماهای مسافربری به ایران ایر صادر کرده است. بدین ترتیب هواپیمایی ملی ایران یک گام دیگر به دریافت هواپیماهای جدید ساخت شرکت های غربی پس از لغو تحریم ها نزدیک شد.

این اقدام در شرایطی صورت گرفته که دولت اوباما در ماه های آخر ریاست جمهوری خود قرار دارد و زمان زیادی تا رفع موانع فروش هواپیما به این کشور ندارد. ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا گفته توافق هسته ای سال 2015 با ایران را که شامل اجازه فروش هواپیماهای آمریکایی و اروپایی به ایران است را لغو خواهد کرد.

کارشناسان تحریم معتقدند، مجوزهای صادر شده از سوی خزانه داری دولت اوباما، به آسانی از سوی دولت ترامپ قابل لغو هستند. اما وی احتمالا در این مسیر با مخالفت متحدان آمریکا و دیگر قدرت های جهان که از دیگر طرف های برجام محسوب می شوند مواجه خواهد شد.

هرچند شرکت ایرباس یک شرکت فرانسوی است، اما با توجه به اینکه حداقل 10درصد قطعات به کار رفته در هواپیماهای این شرکت تولید آمریکا هستند، باید برای فروش هواپیماهای خود به ایران از دولت آمریکا مجوز بگیرد. تهران قبلا بیش از 100 فروند هواپیما به شرکت های ایرباس و بوئینگ سفارش داده است.

اعضای گروه انتقال قدرت دونالد ترامپ به درخواست ها برای اظهارنظر در این خصوص پاسخی نداده اند.

مخالفان توافق هسته ای می گویند، هواپیماهای مسافربری فروخته شده به ایران ممکن است از سوی این کشور برای اهداف نظامی از جمله انتقال سلاح و نیرو به کار گرفته شوند. موضوعی که مقامات ایرانی آن را رد می کنند.

به گفته خزانه داری آمریکا، مجوزهای صادر شده، دارای شرایط سختگیرانه ای است که ایران را ملزم می سازد از این هواپیماها تنها برای اهداف تجاری استفاده کنند و قابل انتقال به یک شخص یا گروه تحت تحریم نیستند.

دیوید مورتلاک، یکی از مقامات سابق کاخ سفید در امور تحریم ها در این باره گفت: «تا جایی که این مجوزها دارای الزام قانونی نباشند...هر لحظه می تواند لغو شوند.»

قراردادهای فروش هواپیما به ایران هنوز با موانع مهمی از جمله عدم تمایل بانک های بزرگ اروپایی برای تامین مالی قراردادهای مرتبط با ایران مواجه اند.

سخنگوی شرکت ایرباس در این باره گفت، به طور کلی، 2 مجوز صادر شده برای شرکت، همه 118 فروند هواپیمای توافق شده با ایران را پوشش می دهد. وی تلویحا به همپوشانی موجود در 2 مجوز صادر شده از سوی خزانه داری آمریکا اشاره کرد.

برخی از هواپیماهای سفارش داده شده از سوی ایران به دلیل تاخیر در صدور مجوزهای لازم، از سوی ایران لغو شده اند و مقامات می گویند ایران دیگر قصد ندارد سوپرجامبوهای ای 380 خریداری کند. بنابراین رقم نهایی هواپیماهایی که قرار است از ایرباس خریداری کند، احتمالا نزدیک به 100 فروند خواهد بود.