روزنامه آرمان؛ فریال مستوفی *: ماهیت مناطق ویژه یا آزاد این است که ما شهرهایی را انتخاب میکنیم و برای توسعه آنها تخفیفهای وارداتی در نظر میگیریم. به دلیل این تخفیفها و هزینههای کمتر، واردات بیشتری در این مناطق صورت میگیرد.
روزی که مناطق آزاد کلید خورد، قرار بود بانکهای خارجی در این مناطق ایجاد شوند تا بتوانیم رقابت در منطقه خاورمیانه را افزایش دهیم. قرار بود سرمایهگذاری خارجی جذب کنیم تا بتوانیم تبدیل بههاب منطقه شویم. اینها اهداف اولیه مناطق آزاد بود که متاسفانه خروجی قابل قبولی نداشت. به طور کلی مناطق آزاد در هر کشوری ایجاد میشوند تا تجارت را تسهیل کنند و این مناطق رشد اقتصادی کشور را افزایش میدهند. متاسفانه در مناطق آزادی که ما در ایران داریم، به دلیل اینکه زیرساختهای مناسب را فراهم نیاوردیم، به وضع موجود رسیدهاند. عدهای بر این باورند که قوانین این مناطق شکست خورده اما باید گفت قوانین نه در مناطق آزاد نه در هیچ بخشی مشکل ساز نمیشود، بلکه مشکل در اجرای آنهاست. موضوع نظارت و اینکه مرزهای داخلی چطور کنترل شود، قاچاق و دیگر آسیبهای وارداتی را به وجود میآورد.
البته اینطور نیست که قوانین نیاز به اصلاح نداشته باشد، اما باید از خود سوال بپرسیم که چرا با وجود این همه ارگان نظارتی و قوانین بازدارنده همچنان قاچاق به صورت گسترده دیده میشود؟ یکی از عواملی که باعث قاچاق میشود، تعرفه غیرمنطقی واردات است. زمانی که تعرفه واردات افزایش داشته باشد، این اقدام به سودجویان یک سیگنال میدهد که به سمت قاچاق بروند. از طرف دیگر وقتی تعرفه به خوبی بالا نرود برای تولید کنندگان داخلی مشکل ساز میشود. در چنین شرایطی اجناس خارجی در بازارهای داخلی جولان میدهند و توان رقابتی تولیدکنندگان داخلی را از بین میبرند. مشکل اصلی را باید در این ببینیم که تولیدات داخلی تقویت بشوند که حتی با کاهش تعرفهها نیز کسی به دنبال جنس خارجی نرود. دولت باید قوانین کار، مالیات، موضوعات مربوط به تامین مالی و... را در نظر داشته باشد.
بعد از آنکه دولت و حکومت همه اقدامات را برای بازدهی بهتر تولیدکنندگان داخلی انجام داد میتوانیم از آنها انتظار تولید باکیفیت و رقابت پذیر داشته باشیم. شرایط به گونه ای است که تولیدکنندگان ما در بسیاری موارد با موانع داخلی و اجرای نامناسب قوانین مواجه هستند که باز هم باعث افزایش بهای تمام شده میشود. از جمله این موارد میتوان به اجرای نادرست قانون مالیات بر ارزش افزوده و نیز مشاغل سخت و زیانآور اشاره کرد که در کنار موانع بانکی و انتقال پول باعث میشود تولیدکنندگان با افزایش هزینهها نتوانند در فضای رقابتی قرار گیرند. ما باید ریشه مشکل را به درستی شناسایی کنیم و بخشکانیم. نباید به دنبال تولید قوانین و مقررات باشیم. یک روز صحبت از افزایش تعرفه واردات میشود، روز دیگر مناطق آزاد را متهم به قاچاق میکنیم. از طرف دیگر با این هزینههای بالای سودی که بانکها از سپرده گذاران دریافت میکنند تولید کنندگان توان پرداخت ندارند و بعد از چند سال تولید ورشکسته میشوند. بنابراین باید بدانیم که در اقتصاد همه بخشها زنجیرگونه به یکدیگر متصل اند.
* عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
دیدگاه تان را بنویسید