زلزله ۱۲ ریشتری در وزارت نفت

در این بین آتش نقدهای بیژن زنگنه وزیر نفت دولت یازدهم تندتر از هر مسئول و پیشکسوت صنعت نفت بود و وی بارها انگشت اتهام را به سمت وزرای نفتی دولت نهم و دهم نشانه می‌گرفت؛ او تیر ماه ۱۳۹۲ و درحالی که هنوز رای اعتماد نشستن بر کرسی مدیریت وزارت نفت را از مجلس نگرفته بود، در یک اظهارنظر جنجالی در تشریح تغییرات گسترده مدیریتی در صنعت نفت در طول هشت سال فعالیت دولت نهم و دهم، گفته بود: «گروهبان‌ها باید جای خود را به ژنرال‌ها در صنعت نفت بدهند !»

وی در ادامه این گفتگو با تاکید بر اینکه «افرادی باید وارد وزارت نفت شوند که حرفه‌ای و کار بلد باشند» تصریح کرده بود: «باید گروهبان‌هایی که الان سر کار هستند بروند کار گروهبانی کنند تا ژنرال‌ها کارها را انجام دهند».

با گذشت سه سال از فعالیت دولت تدبیر و امید، از ابتدای سال‌جاری تاکنون دور جدید جا به‌جایی و برکناری مدیران شرکت‌های اصلی و تابع وزارت نفت کلید خورده است به طوری‌که به استناد احکام صادر شده و صرفا در طول پنج ماه نخست سال جاری بیش از ۵۰ مدیر عامل و مدیر ارشد در سطح وزارت نفت تغییر و یا جابه جا شده‌اند.

منتقدان وزارت بیژن زنگنه یکی از مهمترین دلایل تغییرات گسترده مدیریتی به وقوع پیوسته در سطح وزارت نفت و شرکت‌های اصلی این وزارتخانه را تغییر آرایش مدیران برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ عنوان می‌کنند و تاکید می‌کنند که تمامی این تغییرات گسترده رنگ و بوی سیاسی و انتخاباتی دارد.

در همین حال رویترز هم چند هفته قبل و در واکنش به تغییر آرایش اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، نوشت: «در حالی که ممکن است انتخابات ریاست جمهوری سال آینده قراردادهای جدید نفتی ایران را از مسیر خود خارج کند، زنگنه مدیریت شرکت ملی نفت ایران را به یک متحد قابل اعتماد واگذار کرده تا بتواند این قراردادها را با شرکت‌های خارجی نهایی کند.»

با این وجود زنگنه و متحدان وی در وزارت نفت در پاسخ به موج گسترده انتقادها تاکید می‌کنند: «وزارت نفت تنها مصوبه دولت مبنی بر خودداری از ادامه کار افراد بازنشسته عمل کرده و هیچ فعالیت سیاسی و انتخاباتی در وزارت نفت انجام نشده است.»

نکته تامل برانگیز انتصابات چند ماه اخیر در سطح وزارت نفت آن است که این تغییرات عمدتا در سطح مدیرانی هست که سه سال قبل با حکم بیژن زنگنه و یا مدیران وی و با شعار بازگشت ژنرال‌ها، دوباره در بخش‌های مختلف وزارت نفت مشغول به کار شدند اما این مدیران در سومین سال فعالیت دولت تدبیر و امید کنار گذاشته شده‌اند.

به عبارت دیگر درحالی بیژن زنگنه با شعال بازگشت ژنرال‌ها به وزارت نفت بازگشت که این روزها اکثر مدیران تازه منصوب شده با حکم و یا دستور وی، سابقه فعالیت در بالاترین سطوح مدیریتی وزارت نفت در طول فعالیت دولت نهم و دهم را داشته‌اند.

در همین حال زنگنه وزیر نفت چند هفته قبل بخشنامه‌ای صادر کرد و در این بخشنامه به تمامی مدیران و معاونان خود تاکید کرد: «انتصاب افرادی که کمتر از ۲ سال به بازنشستگی ایشان باقی مانده باشد، در مشاغل مدیریتی مجاز نیست.»

حالا این بخشنامه یک زلزله ۱۲ ریشتری را در سطح مدیریت وزارت نفت و چهار شرکت مادرتخصصی آن رقم زده است و برخی از کارشناسان این نگرانی را دارند که با سونامی تغییر مدیران و در صورت امضای قراردادهای چند میلیارد دلاری با شرکت‌های بزرگ نفتی جهان همچون شل انگلیس، توتال فرانسه و انی ایتالیا، سر صنعت نفت و مدیران جوان تازه منصوب شده نفتی در مقابل چشم آبی‌ها همچون گذشته کلاه برود و توسعه میادین نفتی با مشکلات و نواقص متعدد فنی و عملیاتی تحویل شرکت ملی نفت ایران بشود.

لیست تعدادی از مدیران تازه منصوب شده از ابتدای سال 95 تاکنون

توضیح جدول: تعداد مدیران تغییر کرده و یا برکنار شده در سطح مدیران مناطق انتقال گاز، پالایشگاه‌ها، مدیریت‌های زیر مجموعه هر یک از شرکت‌های نفت، گاز، پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بیش از 50 مورد بوده به طوری که پس از انتصاب هر یک از مدیران جدید، آنها هم تغییراتجدید مدیریتی را در سطح بدنه شرکت تحت مدیریت خود آغاز کرده‌اند.