چند می‌گیری سقوط کنیم؟!

روزنامه صبح نو: باز هم حادثه سقوط هواپیما در ایران خبرساز شد. این‌بار اما خبری از هواپیماهای مسافربری و آمار بالای قربانیان نبود بلکه بانوی خلبان 19 ساله یک هواپیمای فوق سبک آموزشی پس از برخورد با درخت، در نزدیکی فرودگاه سردار جنگل رشت سقوط کرد و جان سالم به در برد. این سانحه، کمتر از یک سال پیش هم تکرار شده بود و در حوالی میامی شاهرود، دو سرنشین هواپیمای فوق سبک تفریحی در مسیر «تهران ـ گلبهار» دچار حادثه شدند و سقوط کردند. البته این هواپیماهای آموزشی و تفریحی، امنیت و شرایط بهتری نسبت به نمونه‌های مسافربری دارند، اما تجربه سقوط با این هواپیماها، لمس مرگ را برای سرنشینانش نزدیک‌تر از همیشه می‌کند. سرنشینانی که برای حدود دو ساعت پرواز، حاضرند تا یک میلیون تومان هم بپردازند. تفریحات لوکس، حالا دیگر بخشی از زندگی عادی بعضی جوانان و نوجوانان شده است. آنها حاضرند ده‌ها هزارتومان را صرف فقط 30 دقیقه تا یک ساعت تفریحی کنند که خرجی یک ماه زندگی خانواده‌های نیازمند است. تفریح‌هایی که با توجه به قیمت بالایش، فقط در انحصار گروهی خاص قرار دارد و هرکسی نمی‌تواند به‌صورت دائمی وارد این محدوده شود. یکی از این تفریح‌های لوکس، پرواز با هواپیماهای فوق سبک و شخصی است. تفریحی که به نسبت، هیجان بیشتری دارد و البته خطر بیشتری جان استفاده‌کنندگان از این تفریح را تهدید می‌کند. پروازهای میلیونی با چاشنی سقوط «شما حدود چهل دقیقه از تهران تا فرودگاه ما توی راه هستید. از اونجا یک پرواز همراه با خلبان ما رو تجربه می‌کنید. مدت پرواز به درخواست شما تا سه ساعت هم می‌تونه انجام بشه. هزینه‌اش هم بسته به شرایط و نوع هواپیما ساعتی 350 تا 500 هزار تومنه. منتها حداقل زمان پرواز ما به‌اندازه 40 دقیقه و با هزینه 250 هزار تومن هست.» این را خانم جوان پاسخگوی یک مؤسسه آموزش هوانوردی می‌گوید. مؤسسه‌ای که او در آن فعالیت می‌کند، هواپیماهای فوق سبک یک‌نفره و دونفره دارد که آنها را برای اجاره ساعتی، اجاره سالانه و حتی فروش هم ارائه می‌دهد. وقتی از او درباره هزینه‌های خرید یک هواپیمای معمولی تفریحی می‌پرسیم،اینطور جواب می‌دهد: «نخست از همه که باید دوره خلبانی هواپیماهای شخصی رو بگذرونید و گواهینامه بگیرید. هزینه آموزش‌ها و گواهینامه، شامل 60 ساعت آموزش تئوری و دوره زمینی و همچنین 40 ساعت دوره عملی و پرواز، چیزی حدود 18 میلیون تومان می‌شد. بعد از اون می‌تونید هواپیما رو تحویل بگیرید و پرواز کنید. اگر دوست داشته باشید هواپیماهای وارداتی ما رو خریداری کنید، قیمتش بسته به گزینه‌های انتخابی و نوع هواپیما و البته نوسان قیمت ارز، از رقم 700 میلیون تومان تا یک میلیارد و 100 میلیون تومان متفاوته. حدود 3 ماه هم پروسه سفارش تا تحویلش طول می کشه، اما اگر قصد خرید هواپیمای ایرانی رو داشته باشید، می‌تونیم بین 300میلیون تا 500 میلیون تومان هم براتون هواپیما را جور کنیم. بین 3 تا 6 ماه هم باید منتظر تحویل هواپیما بمونید.» این هزینه‌ها البته جدا از هزینه‌های اجاره فرودگاه و تعمیر و نگهداری هواپیماست. آنطور که خانم اپراتور این مؤسسه هوانوردی می‌گوید، برای هزینه «خدمات آشیانه» هواپیما در فرودگاهی حوالی تهران، باید ماهانه حدود 1 میلیون تومان پرداخت کرد. ضمن اینکه هزینه تعمیر و نگهداری هواپیما هم ماهانه بین 400 تا 500 هزار تومان خواهد بود. آنطور که او می‌گوید، هواپیماهای تفریحی و آموزشی فوق‌سبک، قابلیت فرود بر ناهموارترین سطوح را هم دارد. اما او موظف است همیشه این نکته را به متقاضیان گوشزد کند :«بالاخره اتفاق ممکن است در هرحالتی برای آدم بیفتد اما لذت و هیجانش اصلاً با ریسک پرواز، قابل مقایسه نیست. از این رو خودتون بعد از اولین تجربه پرواز تصدیق خواهید کرد.» پرواز با هواپیماهای فوق‌سبک، البته قوانین جالبی هم دارد. مثل اینکه بر اساس قانون، هواپیماهای فوق‌سبک، باید قبل از غروب آفتاب در فرودگاه فرود بیایند و بنابراین شب‌ها امکان و اجازه پرواز وجود نخواهد داشت. یا اینکه امکان فرود هواپیما، به‌جز چند فرودگاه ازجمله مهرآباد، فرودگاه امام خمینی؟ره؟، فرودگاه مشهد و فرودگاه اصفهان، در تمام فرودگاه‌های دیگر وجود دارد. آدرنالین به قیمت خون «اغلب مدل‌های هواپیماهای فوق سبک ، این قابلیت را دارند که حتی با موتور خاموش، چندین کیلومتر را در آسمان پرواز کنند. این هواپیماها می‌توانند به‌راحتی و بدون هیچ آسیبی ر روی زمین‌های ناهموار و غیرآسفالت فرود بیایند. بر این اساس خطر سقوط مرگ‌بار هواپیمای فوق سبک در حد صفر خواهد بود.» این را اپراتور یکی از شرکت‌های هوانوردی می‌گوید تا به مشتریانش اطمینان دهد، خطری جان آنان را تهدید نخواهد کرد. هرچند تجربه حوادث برای هواپیماهای تفریحی نشان می‌دهد که این هواپیماها هم سفیر مرگ سرنشینانش شده است. چراکه بهمن‌ماه93، یک فروند هواپیمای سبک دونفره تفریحی که از فرودگاه رامسر پرواز کرده بود، در منطقه دریایی تنکابن-رامسر سقوط کرد و خلبان این هواپیما و مسافر وی که یک توریست ۳۲ ساله عربستانی بود و برای ماه‌عسل به شمال ایران سفر کرده بود، جانشان را از دست دادند. با این حال، متقاضیان متمول پرواز با هواپیماهای تفریحی، همچنان این تفریح لوکس را می‌پسندند. آنقدر که خانم متصدی می‌گوید: «مشتریانی داریم که تقریباً هر هفته برای پرواز به فرودگاه ما می‌آیند و هر بار هم حدود یک ساعت پرواز می‌کنند و کلی هم عکس می‌گیرند برای انتشار در صفحه‌های شخصی‌شان». او می‌گوید: «سن مشتریانمان هم در دو رده متفاوت است. میانسال های عاشق تفریح و جوانان بین 18-17 سال تا 25 سال، مشتریان اصلی ما هستند. به‌جز مشتریان موردی، تقریباً همه هم از قشر مرفه‌اند و از نوع لباس و خودروهایشان می‌شود متوجه شد که این هزینه‌ها اصلاً برایشان اهمیتی ندارد.» آنها برای گرفتن عکس «سلفی» در حال پرواز با این هواپیماها و قرار دادن چند ثانیه‌ای از تجربه خلبانی برای فخرفروشی، حاضرند ماهانه صدها هزار تومان از جیب بپردازند تا بالا رفتن آدرنالین خونشان، بهانه‌ای باشد برای مانور تجمل. مانوری که این روزها با حضور شبکه‌های اجتماعی، مجال بیشتری هم برای بروز پیدا می‌کند.