بخت سفید طلای سیاه

روزنامه آرمان: چند ماه بعد از اجرایی شدن توافق برجام، صادرات نفت ایران به طور چشمگیری افزایش یافته و اینک به حدود سه میلیون بشکه در روز رسیده است. این در حالی است که به گفته مقامات وزارت نفت، در صورت تداوم تحریم ها، صادرات نفت ایران حتی به صفر هم می رسید. حالا اما سرعت رشد تولید و صادرات نفت کشور آن‌چنان است که به اعتقاد کارشناسان حوزه انرژی، ایران برای بازپس گیری بازارهای خود در آسیا و نیز قلب اروپا دورخیز کرده است. صف سرمایه‌گذاران صنعت نفت ایران طی یک دهه اخیر فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده و حالا در نقطه رو به رشد خود قرار دارد. با این همه، بنا بر گفته وزیر نفت، برای آنکه بتواند سهم خود را از بازار جهانی بازپس بگیرد نیازمند سرمایه‌گذاری های زیرساختی است. از سوی دیگر، مدل جدید قراردادهای نفتی هم به گونه ای است که ورود سرمایه‌گذاران خارجی به صنعت نفت کشور را تسهیل می کند. در تازه ترین رخداد مرتبط با این موضوع، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی نفت اندونزی (پرتامینا)، یادداشت تفاهم همکاری مشترکی امضا کردند که بر مبنای آن، میادین آبتیمور و منصوری ایران از سوی شرکت اندونزیایی مورد مطالعه قرار می‌گیرد. خبرگزاری فارس روز گذشته به نقل از علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نوشت:« صنعت نفت ایران در دوران پساتحریم، انتقال فناوری را به طور جدی در دستور کار قرار داده و خواهان تعامل با شرکت های بین المللی در این زمینه است.» جذابیت صنعت نفت ایران آن‌چنان است که تعداد زیادی از معتبرترین کمپانی‌های نفتی جهان در صف ورود به آن قرار دارند. معاون امور بین الملل و بازرگانی وزیر نفت روز گذشته در همین رابطه گفت:«شرکت‌های معتبر رویال داچ شل (انگلیس-هلند)، بی.پی (انگلیس)، توتال (فرانسه)، او.ام.وی (اتریش)، انی (ایتالیا) و لوک اویل (روسیه) خواهان حضور در صنعت نفت کشور هستند که در برخی موارد به امضای تفاهمنامه نیز منجر شده است.» به گزارش ایرنا، امیرحسین زمانی نیا در این مورد توضیح داد:« این مذاکرات مربوط به سرمایه‌گذاری و مشارکت در بخش های مختلف صنعت نفت، از جمله اکتشاف وتولید، پتروشیمی و پالایشی است.» فتح بازارهای اروپا قراردادهای جدید نفتی ایران که به زودی ارائه می شود، سرمایه‌گذاران خارجی را به خود جذب خواهد کرد.خبرآنلاین روز گذشته با تاکید بر این موضوع که قراردادهای جدید نفتی، گام موثری در افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت ایران است، سه شیوه سرمایه‌گذاری ذیل این قراردادها را این‌گونه عنوان کرد:« دادن مجوز حفاری و در صورت موفقیت اجازه توسعه و تولید توسط سرمایه‌گذار، مشارکت در توسعه میادین موجود برای افزایش تولید و در نهایت افزایش تولید نفت با استفاده از تکنیک های بازیابی در میادین قدیمی». در این گزارش، پیش بینی شده که ایران با افزایش سطح تولیدات خود، طی سال‌های آتی بازار نفت خود در اروپا را یک بار دیگر از رقبای منطقه ای خود بازپس می گیرد. در همین ارتباط روز گذشته مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران از تداوم صادرات نفت خام به اروپا خبر داد و گفت: «در تلاش هستیم قراردادهای تک محموله صادرات نفت به اروپا را به قراردادهای بلندمدت تبدیل کنیم.» دیروز، فارس به نقل از سیدمحسن قمصری نوشت:« شرکت‌هایی از ایتالیا (ساراس)، اسپانیا (رپسول) و یونان (هلنیک)، فرانسه (توتال)، انگلیس (شل) پس از تحریم‌های ایران، قرارداد فروش نفت با ایران را امضا کردند، بخشی از قرارداد با این شرکت‌ها به صورت تک محموله و برخی به صورت بلندمدت است.» با توجه به این اظهارت به نظر می رسد میزان صادرات نفت ایران به اروپا، در ماه‌های پیش رو از روزی ۶۰۰ هزار بشکه بیشتر خواهد شد. اتفاقی که در کنار سایر تحولات این حوزه می تواند تاثیر شگرفی در صنعت نفت ایران بگذارد. در همین حال، تلاش رقبای سنتی ایران برای احیای مجدد طرح فریز نفتی، در صورت موفقیت ممکن است بر افزایش قیمت جهانی نفت اثر گذاشته و در نتیجه قیمت نفت ایران نیز صعود کند. در همین رابطه، روزنامه وال استریت ژورنال روز گذشته گزارش داد:« اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) و برخی تولیدکنندگان اصلی غیراوپک مانند روسیه، در صدد هستند یک بار دیگر شانس خود را برای محدود کردن سطح تولید نفت بیازمایند.» این روزنامه در ادامه نوشت:«اکنون تولید نفت ایران با رسیدن به سطح سه میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز، تقریبا ۶۰۰ هزار بشکه بیشتر از دوران تحریم است.» این روزنامه با اشاره به اینکه چنین افزایشی تولید نفت ایران را به دامنه چهار میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز نزدیک می کند، عنوان کرد:« با این حال همچنان نامشخص است که ایران با طرح فریز نفتی موافقت کند یا نه.» این اتفاق در حالی در شرف انجام است که بنا بر گفته سخنگوی دولت، در بهار امسال به طور میانگین روزانه ۲ میلیون و ۵۶۸ هزار بشکه نفت صادر شده که رشد دو برابری نسبت به سال قبل را نشان می دهد. به گزارش ایرنا، محمدباقر نوبخت ضمن اشاره به برنامه های آتی دولت در رابطه با افزایش سطح تولید و صادرات نفت، از افزایش سرمایه‌گذاری ها در این صنعت خبر داد و عنوان کرد:« پس از برجام و تا نیمه مرداد امسال ۵ میلیارد و ۱۶۸ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی برای ۶۶ پروژه جذب شده که تا مرحله صدور مجوز پیش رفته اند.» با توجه به معادلات موجود در بازار جهانی نفت و نیز تبیین راهبردهای آتی در این حوزه از سوی دولت و وزارتخانه مربوطه، به نظر می رسد افق روشنی در انتظار صنعت نفت ایران در سطح ملی و بین‌المللی قرار دارد.