خروج از رکود با گفتمان‌سازی از اقتصاد مقاومتی

بايد توجه داشت كه اقتصاد مقاومتي از يك انديشه بنيادين انتخاب شده است كه ظرفيت گفتمان سازي را دارد. يكي ديگر از ملزومات گفتمان سازي براي يك مفهوم يا شعار، ظرفيت يك شعار خوب است. شعاري كه " همه اقتصاد دانان تنها ترين راه نجات كشور" دانسته اند حتما اين ظرفيت را داراست. مهمترين موضوعي كه اقتصاد مقاومتي بر آن اهميت داده است موضوع مقاوم سازي اقتصاد دروني و توجه به توان داخلي در توليد است. در گذشته اقتصادهاي ضعيف دنيا كه مسير ترقي را در پيش گرفته اند نيز با تكيه بر صنعت داخلي راه خود را از ديگران جدا كرده اند. اقتصاد ژاپن را مي توان از اين نمونه ها نام برد. بسیاری از محققان از جمله چلمرز جانسن، رابرت وید و جوزف استیگلیتزِ اقتصاد‌دان، رشد اقتصادی ژاپن را به سیاست‌های «وزارت صنعت و تجارت بین‌المللی» نسبت داده‌اند. اين محققان مدعی‌اند این وزارتخانه، با اتخاذ تعرفه‌های گزیده و دیگر سیاست‌های تولیدی به سود بعضی صنایع خاص کمک کرد تا ژاپن به چنان سطحی از رشد اقتصادی دست‌ باید. البته اين به معناي ورود دولت به بخش اقتصادي نيست. كما اينكه يكي از سياست هاي نظام در راستاي رشد اقتصادي كشور، و ايمن سازي اقتصاد دروني، كاهش دخالت دولت و ورود آحاد مردم در اين بخش است.

اما براي تببين لزوم گفتمان سازي از اقتصاد مقاومتي و جهت تبيين چگونگي اين ضرورت، لازم است كه به مواردي اشاره كرد ك هبه اختصار به هريك اشاره مي كنيم.

از سوي ديگر سنت مقاومت و استقامت در مقابل دشمنان، نويد پيروزي را به همراه دارد. إِنَّ الَّذينَ قالوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ استَقاموا فَلا خَوفٌ عَلَيهِم وَلا هُم يَحزَنونَ:"کسانی که گفتند: «پروردگار ما اللّه است»، سپس استقامت کردند، نه ترسی برای آنان است و نه اندوهگین می‌شوند: اين سنت الهي به صراحت عاقبت استقامت در راه خدا را نشان مي دهد. همچنين عده اي مفهوم مقاومت را اين روز ها با رياضت اقتصادي در هم مي آميزند و به اين وسيله مفهوم مقاومت را زير سوال مي برند. اينجا بار ديگر ضرورت گفتمان سازي مطرح مي شود تا از اختلاط موضوعي با مباحث ديگر جلوگيري شود.. مباحث انحرافي و يا الگو برداري از نظام هاي غربي در خصوص اقتصاد رياضتي، نسخه نجات كشور را از مسير درست خود منحرف مي كند.

لوازم اقدام و عمل كه راه به ثمر نشستن اقتصاد مقاومتي است را مي توان دومين موضوع مورد اهميت اين نوشتار قرار داد. مفاهيم انقلابی، با گفتمانی که از طریق مباني انقلاب اسلامی پایه ریزی شده است، باید از طريق همين مفاهيم انقلابی و با روش انقلابی به عرصه اجرا برسد. مهمترین این مقوله را می توان مدیریت جهادی دانست. كار بزرگ، جهاد مي خواهد. از خود گذشتگي و ايثار و تلاش جدي مي طلبد.

الف) جهادي كار كردن به معناي كار براي خدا و با روحيه خستگي ناپذير است. اين روحيه است كه راه حل مشكلات است: اين نوع روحيه اگر با ايمان به خدا و با توكل بر او با روش هاي بومي انجام شود، كار پيش مي رود و الا به كندي پيش رفتن كارها، ادامه خواهد داشت و در بعضي از موارد حتما عقب گرد هم صورت مي گيرد. ب) يكي ديگر از موضوعاتي كه سد راه اقدام و عمل مي شود، درگيري و نزاع حزبي و جناحي است. در واقع" يكي از چالشهاى درونى ما اینها است: سرگرم شدن به اختلافات در داخل کشور؛ اختلافات فرعى و اختلافات سطحى، ما را سرگرم بکند، در مقابل هم قرار بدهد، تعارض به‌وجود بیاورد، ما را از مسائل اصلى و از خطوط اصلى غافل بکند؛ این یکى از مصادیق آن چالش اصلى است که عرض شد. در واقع دو قطبي سازي ميان جريانات و احزاب خود مي تواند زمينه به حاشيه راندن مسائل اساسي كشور و دو رشدن از اقدام و عمل را فراهم كند. ج) و نهايتا اينكه موضوعي كه امروز به عنوان يك علم در مديريت مطرح است برنامه ريزي و رصد اقدامات و فرماندهي به معناي واقعي است كه آن را مي توان حتي الف باي مديريت ناميد. . فرماندهي به معناي مديريت واحد و پيگيري برنامه ها تا مرحله اجرا. اين منظور هم از روش و راه انقلابي ميسر خواهد شد . موضوع ايجاد قرارگاه فرماندهي به يكي از اصول مديريت يعني مديريت واحد اشاره دارد. "هنري فایول" یکی از تأثیرگزارترین مدافعان نظریه مدیریت جدید است. و يك ه اصول مديريت چهارده گانه اي دارد و با همين نظريه شهرت كسب كرده است در اصل چهارم اين نظريه به موضوع مديريت واحد تصريح مي كند .وي در باره اين اصل مي نويسد: این اصل بیانگر آنست که برای کاهش تداخل و تناقض هر عضو سازمان باید دستورات را فقط از یک رده بالاتر دریافت کند و همچنین همه فقط مسئول پاسخگویی به او باشد. به عبارت ساده یک کارمند، تنها، باید از یک سرپرست دستور بگیرد"(Unity of Command). تشكيل قرار گاه اقتصاد مقاومتي در صورتي كه كار ويژه خود را به خوبي در زمينه فرماندهي واحد انجام دهد، اولين گام در جهت اجراي بايد ها و نبايد هاي گفتمان اقتصاد مقاومتي خواهد بود. پينوشت‌ها: 1)قرآن مجيد 2) http://www.khamenei.ir/ 3) http://www.leader.ir/ 4)ابلاغيه سیاست هاي اصل 44 تاريخ ابلاغ: 1/3/1384 5) روابط عمومي بانك مركزي 6) ترجمه‌ی مدخل «ژاپن» از دانشنامه‌ی فشرده‌ی علم اقتصاد 7)اصول مديريت هنري فايول Morgen Witzel (2003). Fifty key figures in management. Routledge, 2003. ISBN 0-415-36977-0p.96 8) http://www.myindustry.ir/