تفاوت ۳۷۵ برابری قیمت خانه در تهران!

روزنامه آرمان: شاید باور این مساله سخت باشد که در یک شهر قیمت یک خانه ۳۷۵ برابر خانه‌ای دیگر باشد، اما واقعیت این است که در تهران خانه‌ای با قیمت ۵/۲۲ میلیارد تومان وجود دارد، در حالی که در جایی دیگر از این شهر می‌توانید با ۶۰ میلیون تومان خانه بخرید. این واقعیت دارد که در شهر‌های بزرگ معمولا قیمت خانه‌‌ها بر اساس برخی از ویژگی‌ها از جمله مکان، مساحت، نوع ساخت و ... تفاوت چشمگیری با هم دارند، اما در برخی از شهر‌های ایران از جمله تهران این تفاوت‌ها فاحش‌تر هستند. این در حالی است که برخی کارشناسان بر این نظرند که تفاوت‌های قیمت خانه در تهران در بسیاری موارد کاذب است، چرا که از نظر کیفیت زندگی تفاوت‌ها در بالای شهر و پایین شهر آنقدر نیست که به تفاوت ۳۷۵ برابری قیمت خانه بینجامد طی دهه‌های اخیر با افزایش جمعیت و رشد صنعتی كشور‌، مهاجرت به سوی شهرها و متعاقب آن افزایش جمعیت شهری، تامین مسكن مناسب برای خانوارها با مشكلات عدیده‌ای مواجه شده است. دوره‌های ركود و رونق تورمی و افزایش بی‌رویه قیمت مسكن و زمین و به دنبال آن بالا رفتن میزان اجاره‌بها و تبدیل تقاضای موثر به تقاضای غیرموثر‌، گواه این مطلب است‌. گذشته از نوسانات قیمت مسکن در بازه‌های زمانی مختلف، ایجاد شکاف قیمت بین نقاط مختلف شهر از پدیده‌هایی است که امروز شاهد آن هستیم، به طوری که در شرایط عادی قیمت هر متر واحد مسکونی در محله‌هایی نظیر تجریش، زعفرانیه، فرمانیه و ... بیش از ۲۰ میلیون تومان برآورد می‌شود و در محله‌های جنوب شهر تهران قیمت‌ها در محدوده پنج میلیون تومان نوسان دارد. بنابراین ناهمگن بودن قیمت مسکن طی ماه‌ها و سال‌های اخیر اهمیت بالایی پیدا کرده است. این ناهمگنی فقط مربوط به شمال و جنوب شهر نیست و متاسفانه باید گفت که ارزش ملک در مناطق ۲۲ گانه تهران با اندازه‌های مختلف کاهش پیدا می‌کند، به طوری که بالانشینان پایتخت در مدت اخیر با کمترین افت قیمت روبه‌رو شده‌اند، اما گویا شتاب سقوط قیمت‌ مسکن در جنوب تهران متناسب با سراشیبی این مناطق بوده و در جنوبی‌ترین نقاط تهران، قیمت مسکن بین ۳۰ تا ۴۰ درصد فروکش کرده است. در مجموع امروز قیمت مسکن بین مناطق مختلف تهران چنان شکافی پیدا کرده که دیگر کاربرد «میانگین قیمت مسکن» تقریبا از بین رفته است و همچون گذشته با استناد به متوسط قیمت کل شهر، نمی‌توان حتی حدود ارزش آپارتمان‌های مسکونی هر منطقه را برآورد کرد. افزایش تصاعدی قیمت مسکن برای اختلاف شدید بین ارزش املاک مناطق مختلف تهران دلایل مختلفی می‌توان برشمرد. از طرفی برخی شکاف قیمت مسکن در تهران را ناشی از تفاوت سطح مرغوبیت محله و ساختمان‌های نیمه ‌شمالی شهر در مقایسه با محله‌های جنوبی عنوان می‌کنند و از طرف دیگر، برخی آن را به فاصله طبقاتی و قدرت خرید خانوارهای تهرانی نسبت می‌دهند. این اختلاف قیمت هر دلیلی که داشته باشد، از پایین شهر تهران به سمت بالا، به شکل تصاعدی روبه‌افزایش است؛ به شکلی که میانگین قیمت از متر‌مربعی ۵/۲ میلیون تومان در جنوبی‌ترین نقاط پایتخت شروع می‌شود و به پنج تا هفت میلیون تومان در مرکز و محدوده‌های غرب و شرق تهران می‌رسد و در نهایت به بیش از ۲۰ میلیون تومان در شمال شهر ختم می‌شود. به گزارش خبرآنلاین بر اساس آگهی‌های موجود، مشاهده می‌شود که خانه‌ای ۳۰ متری و ۱۹ سال ساخت در میدان خراسان که با قیمت هر مترمربع دو میلیون تومان به فروش می‌رسد و قیمت کل آن معادل ۶۰ میلیون تومان است، از نظر قیمت کل جزو ارزان‌ترین خانه‌ها به شمار می‌رود. این در حالی است که واحدی دیگر در محله نیاوران که در برجی ۲۰ طبقه واقع شده، با قیمت هر مترمربع ۲۵ میلیون تومان به فروش می‌رسد و با توجه به اینکه این واحد ۹۰۰ مترمربع است، ۵/۲۲ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده است و می‌توان گفت که از نظر قیمت کل یکی از گران‌ترین واحدهای شهر تهران به شمار می‌رود. قیمت‌های کاذب مسکن بالانشینان همانطور که اشاره شد، یکی از اصلی‌ترین دلایل تفاوت ۳۷۵ برابری قیمت مسکن در مناطق مختلف تهران فاصله طبقاتی و قدرت خرید مردم است. نابرابری‌های اقتصادی در جامعه ایرانی که از آن با عنوان شکاف طبقاتی یاد می‌شود، مرز شکاف را هم پشت سر گذاشته و همانطور که مشاهده می‌کنیم جامعه ایرانی طبقه متوسط را از دست داده و به دو مرز دارا و ندار تقسیم شده است. به گفته بسیاری از کارشناسان امروزه نابرابری به یکی از ویژگی‌های بارز اقتصاد و جامعه ما تبدیل شده است و این امر زمانی بهتر مشخص می‌شود که به شاخص‌های اقتصادی از جمله درآمدها توجه ویژه داشته باشیم. مشخص است در جامعه‌ای که عده‌ای با دو نوبت فعالیت اقتصادی درآمدی کمتر از یک میلیون تومان دارند و عد‌ه‌ای دیگر با پشت میزنشینی حقوق‌های نجومی دریافت می‌کنند فاصله طبقاتی ایجاد می‌شود و این فاصله در تک‌تک بخش‌های اقتصادی از جمله بخش مسکن نفوذ می‌کند، چنانکه امروز شاهد ایجاد قیمت کاذب در بخش مسکن هستیم و در حالی که تقاضا در بازار مسکن در یکی از رکودی‌ترین حالت‌های دهه‌های گذشته قرار دارد، برخی مالکان قمیت‌های نجومی برای عرضه واحدهای مسکونی پیشنهاد می‌دهند، این در حالی است که برای فروش واحد خود در معاملات، به‌قطع باید رقمی کمتر در نظر بگیرند. در اینجا لازم است به آن دسته از کارشناسانی که تفاوت کیفیت در زندگی پایین شهر و بالاشهر را دلیل اصلی تفاوت قیمت مسکن در مناطق مختلف می‌دانند، خاطرنشان ساخت که امروز دیگر همانند گذشته تفاوت فاحشی در کیفیت زندگی‌ها وجود ندارد و به‌ویژه در حوزه نوسازی واحدهای مسکونی، جنوب شهری‌ها حتی در مواردی از شمال شهری‌ها پیشی گرفته‌اند. در نتیجه به نظر می‌رسد کیفیت زندگی در مناطق بالا و پایین امروز به کمترین حد خود در سالیان اخیر رسیده و بهتر است شکاف به وجود آمده در قیمت مسکن را هم به همین نسبت کاهش داد. شکاف قیمتی کوچه‌به‌کوچه متاسفانه امروزه تفاوت قیمت مسکن در مناطق مختلف شهر به امری بدیهی تبدیل شده است؛ به طوری که گاهی بانک‌ها نیز در پرداخت وام خرید مسکن کاملا این امر را مدنظر قرار می‌دهند. این امر فقط به مناطق مختلف ختم نمی‌شود. اکنون حتی قرار گرفتن در خیابان اصلی و فرعی ملاک مهمی در تعیین قیمت مسکن است و شکاف قیمت‌ها را حتی کوچه‌به‌کوچه می‌توان مورد بررسی قرار داد. نزدیکی به خیابان اصلی، شرایط آب‌وهوایی، چشم‌انداز و ... قیمت هر متر مربع واحد مسکونی را از کف به سقف می‌رساند. خیابان ولی‌عصر تهران که راه‌آهن را به تجریش وصل می‌کند نمود بارز و آیینه تمام‌نمای تضاد طبقاتی در شهر است، به طوری که در ابتدای این خیابان و محدوده میدان راه‌آهن قیمت‌ خانه در هر متر از حدود ۵/۲ میلیون تومان شروع و در انتها یعنی محدوده میدان تجریش به بیش از ۲۰ میلیون تومان ختم می‌شود. این امر در حالی اتفاق می‌افتد که قیمت مصالح ساختمانی برای ساخت‌وساز این آپارتمان‌ها چندان متفاوت نیست و در عمل تا مرحله ساخت و بنا اختلاف چندانی با هم ندارند، اما به نظر می‌رسد آنچه این تفاوت را به وجود می‌آورد قیمت زمین و تجهیزات تعبیه‌شده در ساختمان‌هاست و مصالح و هزینه ساخت تاثیر چندانی در قیمت نهایی ندارند! البته به گفته برخی از فعالان املاک نوع فرهنگ شهرنشینی و متفاوت بودن آب‌وهوا در این امر بی‌تاثیر نیست. به هر حال بیش از سه سال است که بخش مسکن در کشور ما در رکود عمیقی به سر می‌برد و منطقه جغرافیایی هم هیچ تاثیری بر افزایش معاملات نداشته است و باید منتظر رونق مسکن ماند تا شاید خروج از رکود بتواند به تعادل بازار کمک کند و قیمت‌‌های کاذب را بشکند.