فورد آمریکایی با واسطه اروپایی می‌آید؟

سرویس اقتصادی فردا؛ روزنامه وطن امروز نوشت: همه حواسشان به شورولت بود و از فورد غافل شدند. همه حواسشان به شورولت بود مبادا که وارد شود آن هم پس از گله‌گذاری مقام معظم رهبری که در دیدار با کارگران در 8 اردیبهشت امسال گفتند: «ما با دنیا تعامل داریم اما در عرصه‌هایی که تولید داخلی داریم، وارد کردن، فروش و مصرف کالاهای خارجی باید به‌عنوان یک ضدارزش تبلیغ و شناخته شود. البته در این زمینه طرفدار افراط نیستم بلکه باید با حکمت و تدبیر عمل کرد. به عنوان نمونه وارد کردن خودروهای آمریکایی؛ خود آمریکایی‌ها به علت مصرف زیاد و سنگین بودن این خودروها، رغبتی به خرید آنها ندارند حالا در این شرایط ما بیاییم و از فلان کارخانه رو به ورشکستگی آمریکا خودرو وارد کنیم؟ این جای تعجب فراوان دارد». پس از این انتقاد، محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت‌، معدن و تجارت نسبت به واردات خودروهای آمریکایی واکنش نشان داد و مجوز واردات آنها را در12 اردیبهشت باطل کرد به‌طوری ‌که 200 دستگاه خودروی شورولت در ۲۴ مدل از سامانه ثبت سفارش کالا حذف شد. سفارش‌دهنده این خودروها شرکت «سهام‌پژوهان مهر» است که در بازه زمانی آذر تا اسفند 1394 این تعداد خودرو را به‌دلیل آنکه ممنوعیتی برای واردات آنها وجود نداشت، ثبت سفارش داده بود. این خودروها قرار بود از مبدأ کره‌جنوبی بیایند و البته شرکت جنرال موتورز هم بر واردات آنها از کره‌جنوبی تاکید کرده بود و شرکت سفارش‌دهنده در تلاش بود در اسفندماه 1394 و در نهایت در فروردین 1395 آنها را وارد کند اما دیروز راه این ورود برای همیشه بسته شد و آنگونه که ولی‌الله افخمی‌راد، رئیس سازمان توسعه تجارت گفته است تاکنون هیچ خودروی آمریکایی وارد کشور نشده و 200 شورولتی هم که نیامده، برگشت خورده است. به‌گفته وی، در اواخر سال گذشته 200 خودروی شورولت به ارزش 7 میلیون دلار فقط ثبت سفارش شده است در حالی‌که این گفته افخمی‌راد با مستندات موجود روی سایت ثبت سفارش مغایرت دارد، چراکه آغاز ثبت سفارش خودروی شورولت به تاریخ 16 آذر 1394 از سوی سهام‌پژوهان مهر بازمی‌گردد. به هر حال آن زمان که اعلان‌ها درباره واردات شورولت‌ها سراسری شد، وزیر صنعت، معدن و تجارت با ابراز بی‌اطلاعی از صدور این مجوزها گفت: من هم خودم نمی‌دانستم اما دستور پیگیری این موضوع را دادم. البته نعمت‌زاده در ادامه این گفته‌اش را ویرایش کرد و ادامه داد: «ظاهرا در سال 1393 یک شرکتی از خودروهایی که از طریق کشور ثالث اما تولید آمریکا بود از ما مجوز نمایندگی گرفته است و اواخر سال ٩٤ این مجوز داده شد البته هنوز نمی‌دانم این خودرو وارد شده است یا نه؛ حال یا باید مجوز این شرکت را لغو کنیم یا بگوییم از آن استفاده نکند». چنانچه اسناد این ثبت سفارش را بررسی کنیم، می‌بینیم ماجرا به 20 دی‌ماه پارسال برمی‌گردد که در آن زمان سازمان توسعه تجارت ایران در نامه‌ای به مدیر مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه گمرک ایران، اعلام کرد: «با توجه به نامه دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره خودروی سواری قابل ورود با نشان تجاری Chevrolet با رعایت آیین‌نامه ضوابط فنی واردات خودرو و رعایت سایر مقررات و طبق مدل‌های مندرج در گواهی نمایندگی صادره مرکز اصناف و بازرگانان با اعتبار دوره زمانی ۲۹ آذرماه 1398 اقدام شود». در واقع امیرحسین قناتی، مدیرکل دفتر نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده بود واردکننده در نظر دارد 2 مدل خودروی شورولت AVEO و TRAX کره جنوبی را در حجم موتورهای ۱۴۰۰ تا ۱۸۰۰در 2 گروه شاسی‌بلند و هاچ‌بک وارد کشور کند. اما این آیین‌نامه هم‌اکنون بی‌اثر است، چراکه فرهاد احتشام‌زاده، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو در این‌باره اظهار داشت: پیش از این هر کسی می‌توانست با مراجعه به سامانه ثبت و پرداخت 3 درصد تعرفه گمرکی، خودروی شورولت را ترخیص کند اما پس از این دیگر امکان واردات این نوع خودرو وجود ندارد. او همچنین تاکید کرد لغو مجوز واردات خودروی یک شرکت، نیازمند الزامات و رعایت برخی قوانین است که زمانبر خواهد بود. فورد وارد می‌شود نکته باریک‌تر از مو اینکه 5 کشور ایران، سوریه، کوبا، کره‌شمالی و سودان از سوی آمریکا در تحریم واردات خودروهایش قرار دارند با این حال شرکت‌های داخلی در تلاشند از کشور دیگری این نوع خودروها را وارد کنند. داستان در اینجا با سرگذشت شورولت پایان نمی‌پذیرد، چراکه شرکت دیگری با ثبت نمایندگی رسمی شرکت فورد آمریکا در ایران، می‌خواهد نزدیک به 40 مدل از این خودرو را از مبدأ کشور رومانی وارد ایران کند. شرکت «آرتمن موتور کاسپین» با شماره ثبت نمایندگی 14004799300 اجازه دارد از تاریخ 27 مهر 1394 تا 27 مهر 1399 نسبت به ثبت سفارش و واردات این 40 مدل خودروی فورد آمریکایی اقدام کند. البته تاکنون ثبت سفارشی برای این خودرو از سوی آرتمن موتور کاسپین صورت نگرفته است اما این احتمال می‌رود که به‌دنبال ماجرای پرغوغای شورولت این شرکت بخواهد چراغ خاموش اقدام به واردات کند و لابد باید چنین اتفاقی بیفتد تا پس از آن دستگاه‌های مسؤول نسبت به لغو ثبت سفارش فوردها سراسیمه سایت «ثبتارش» را ببندند و در خبرها اعلام کنند تاکنون خودروی فوردی به کشور نیامده و از این پس نیز نخواهد آمد، همچنان‌که درباره واردات شورولت نیز چنین گفتند. حال پرسش این است که آیا 2 شرکت آرتمن موتور کاسپین و سهام‌پژوهان مهر که هر دو واردکننده خودروی آمریکایی هستند از دسته نورچشمی‌ها هستند یا خیر؟ اگر هستند که ضرری نکرده‌اند اما چنانچه نیستند کدام مرجع و دستگاهی باید ضرر و زیان‌های احتمالی آنها را در پی لغو مجوز واردات خودرو بدهد؟ تاریخچه فورد و شورولت شرکت فورد موتور(Ford Motor Company) معروف به فورد شرکت خودروسازی آمریکایی و چندملیتی مستقر در دیربورن میشیگان از حومه شهر دیترویت است که در ۱۶ ژوئن ۱۹۰۳ میلادی توسط هنری فورد تأسیس شد و در حال حاضر علاوه‌بر خودروهای سواری و باری فورد، خودروهای لوکسی با مارک لینکلن هم تولید می‌کند. فورد سهام اندکی از شرکت ژاپنی مزدا و کمپانی بریتانیایی استون‌مارتین را نیز در اختیار دارد. این شرکت هم‌اکنون دومین تولیدکننده خودرو در ایالات متحده آمریکا بوده و از پایان سال مالی ۲۰۱۱ به‌عنوان پنجمین خودروساز بزرگ جهان به حساب می‌آید. البته فورد در کشور رومانی نیز دارای کارخانه است و در سال 2008 شرکت خودروسازی محلی «کرایووا اتومبیل» را خریداری و 4 سال بعد تولید مدل بی‌مکس را در این کارخانه آغاز کرد و شاید بر همین اساس، شرکت ایرانی آرتمن موتور کاسپین توانسته با چنین مجوزی، نمایندگی فورد را در ایران ثبت کند. در بخش مدل‌های دارای مجوز ورود این نمایندگی محصولات مشهوری از جمله موستانگ، فوکوس، بی‌مکس، تاروس، فیستا، فیوژن، اکسپلور و اسکیپ به چشم می‌خورد. شورولت(Chevrolet) هم یک شرکت خودروسازی آمریکایی است که هم‌اکنون نام برند گروهی از خودروهایی است که توسط جنرال موتورز تولید می‌شود. این شرکت در سال ۱۹۱۱ توسط لوئیس شورولت و ویلیام سی‌دورانت تاسیس و در سال ۱۹۱۸ توسط کمپانی جنرال موتورز خریداری شد. شورولت در طول سال‌ها فعالیت خود، مدل‌های مشهوری را به بازار خودروی جهان عرضه کرد که ایمپالا، کامارو، اکسپرس، ولت، کروز، کلرادو، تاورا، تراکر، بلیزر، ساب‌اوربان، سلبریتی، نوا، لومینا، مونت‌کارلو، مونتانا، ون، وگا، کاوالیر، کاپریس، کودیاک و کوروت از شناخته‌شده‌ترین آنهاست.