آخرین گمانه‌زنی‌ها درباره فیلترینگ تلگرام

پیگیری موضوع از دبیر کارگروه

ابتدا با دفتر عبدالصمد خرم‌آبادی، دبیر کارگروه مصادیق محتوای مجرمانه تماس گرفته شد و یکی از اعضای دفتر با بیان اینکه وی در جلسه حضور دارد، پرسید "سؤال شما درباره چه موضوعی است؟" وقتی گفته شد که سؤال درباره بحث جلسه فردا است، وی گفت: هنوز تشکیل جلسه کمیته فیلترینگ کارگروه مصادیق محتوای مجرمانه مشخص نیست و نمی‌توان از حالا (روز یکشنبه) گفت که جلسه تشکیل می‌شود یا خیر.

باز از وی سؤال شد که آیا فیلترینگ تلگرام در دستور کار جلسه کارگروه قرار دارد یا نه؟ که وی گفت: معمولاً دستور جلسه محرمانه است و اگر خبری شد و مقرر گردید که به اطلاع همگان برسد با روزنامه ایران نیز خبر را در میان خواهیم گذاشت. اگر مطلب جدیدی بود اطلاع‌رسانی می‌کنیم یا اگر جلسه به نتیجه‌ای رسید و قرار شد اطلاع‌رسانی شود به شما هم اعلام می‌کنیم.

نماینده وزیر در مأموریت

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نماینده دارد و علی‌اصغر عمیدیان رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (رگولاتوری) نماینده محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری در این کارگروه است که معمولاً معاون عمیدیان یعنی لطف‌الله صبوحی در این کارگروه شرکت می‌کند که وی نیز به مأموریت یک ماهه در ژنو رفته است و دو هفته دیگر مأموریتش به پایان می‌رسد.

از روابط عمومی سازمان رگولاتوری جویا شدیم که آیا کسی به جای ایشان در صورت تشکیل جلسه شرکت خواهد کرد که گفت: هنوز دعوتنامه‌ای به وزارتخانه برای شرکت نماینده وزیر در جلسه کارگروه مصادیق محتوای مجرمانه نرسیده است.

مخالف فیلترینگ

مجلس شورای اسلامی دو نماینده در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه دارد؛ یکی از این افراد محمدعلی اسفنانی نماینده فریدون شهر و دیگری رمضانعلی سبحانی‌فر است.

رمضانعلی سبحانی‌فر، مانند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از تشکیل جلسه روز چهارشنبه درباره بحث فیلترینگ تلگرام ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: هیچ دعوتنامه‌ای به دست او نرسیده است از این‌رو تا به این لحظه (بعدازظهر یکشنبه) از برگزار شدن یا نشدن آن اطلاعی در دست ندارد.

این عضو کارگروه تعیین مصادیق در خصوص اینکه آیا مخالف فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی است یا موافق، به «ایران» می‌گوید: هر سایت یا شبکه اجتماعی که مسائل مجرمانه را نشر دهد باید فیلتر شود؛ حال می‌تواند این مسائل غیراخلاقی باشد یا تهمت‌های ناروا؛ از این‌رو در جلسه کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه بررسی و تصمیم‌گیری می‌شود که فیلتر شود یا نه، در غیر این‌صورت و در حالت عادی هیچ‌کسی موافق فیلتر شدن سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیست.

محمدعلی اسفنانی نماینده مجلس شورای اسلامی و دیگر عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه از احتمال تشکیل جلسه کمیته فیلترینگ در روز چهارشنبه به «ایران» خبر داد و گفت: هرچند هنوز دعوتنامه‌ای به اعضا ارسال نشده است ولی احتمال تشکیل جلسه وجود دارد.

اسفنانی در پاسخ به این سؤال که آیا در جلسه روز چهارشنبه باز هم بحث فیلتر تلگرام مطرح خواهد شد، می‌گوید: بله، فکر می‌کنم باز هم بحث تلگرام مطرح باشد و باید اعضا جمع شوند و تصمیمی درباره تلگرام بگیرند و هر تصمیمی که گرفته شود با نظر تمام اعضا خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره این شبکه اجتماعی به نظرات آنها بستگی دارد.

از اسفنانی نماینده مردم فریدون‌شهر باز سؤال شد فکر می‌کنید بر خلاف جلسه قبل که به دلیل به حد نصاب نرسیدن اعضا جلسه تشکیل نشد آیا این بار اعضا در جلسه حضور پیدا کنند، که وی پاسخ داد: معلوم نیست.

اسفنانی درباره اینکه آیا شما موافق فیلتر کردن شبکه‌های اجتماعی هستید یا جزو مخالفان آن، به «ایران» می‌گوید: در کل نظر همه اعضا بر فیلتر نشدن سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی است مگر اینکه واقعاً الزامات خاصی مانند امنیت ملی در میان باشد.

این عضو کارگروه در ادامه می‌افزاید: مسئولان اگر واقعاً مسائل مجرمانه‌ای را در تلگرام یا هر شبکه اجتماعی دیگر مشاهده کردند و پالایش فضا به هیچ عنوان ممکن نبود کاملاً طبیعی است که آن سایت یا شبکه اجتماعی خاص فیلتر شود. اگر شبکه‌های اجتماعی خطرات جدی علیه امنیت ملی داشته باشند و به نحوی باشد که امکان هیچ‌گونه کنترل بر محتوای آن نباشد، تمام اعضا تصمیم بر فیلتر شدن آن سایت یا شبکه می‌گیرند.

اسفنانی در خصوص این سؤال که گفته می‌شود این همه سختگیری درباره فیلتر کردن تلگرام به خاطر مسائل سیاسی است با رد این نظر به «ایران» می‌گوید: از نگاه من این حرف‌ها قابل قبول نیست چون ادله‌ای در این خصوص وجود ندارد کسانی که این عقیده را دارند بهتر است ادله خود را بیان کنند.

وی می‌افزاید: زمانی استفاده سیاسی از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند معنا پیدا کند که این شبکه و فضا به طور مطلق در دست یک گروه سیاسی خاص باشد، در صورتی که همه می‌دانند که شبکه اجتماعی تلگرام متعلق به حزب خاصی نیست و خارج از ایران فعالیت می‌کند و نمی‌توان چنین ادعایی را مطرح کرد بنابراین اگر هم بخواهد گروه خاص سیاسی از این شبکه اجتماعی استفاده کند، بالطبع چنین امکانی برای گروه سیاسی مقابل نیز وجود دارد. وقتی شبکه‌های اجتماعی متعلق به جناح سیاسی خاصی نیست و همه می‌توانند از این ابزار استفاده کنند نمی‌توان گفت که در جهت جلوگیری از استفاده سیاسی رقیب می‌خواهند شبکه را مسدود کنند.

این نماینده مجلس در خصوص صحت اینکه گفته می‌شود تنها 5 درصد سایت‌های غیر اخلاقی تلگرام بسته شده است به «ایران» می‌گوید: متأسفانه این مسأله صحت دارد و در حال حاضر 95 درصد کانال‌های غیر اخلاقی این شبکه برای کاربران قابل دسترس است و حتی کانال‌هایی در شبکه اجتماعی تلگرام فعال شده است که متعلق به معاندان با نظام جمهوری اسلامی ایران است و در این باره فعالیت می‌کنند. اگر قرار باشد کانالی علیه نظام کشوری فعالیت کند هیچ دولتی اجازه نمی‌دهد چنین کاری علیه امنیت ملی آن کشور صورت گیرد.

به هرحال با تمامی موارد ذکر شده باید منتظر ماند و دید که آیا چهارشنبه جلسه کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه تشکیل خواهد شد و آیا تمامی اعضا حضور خواهند داشت و مهمتر از آن این مسأله است که در این جلسه فیلتر تلگرام به بحث کشیده خواهد شد و نهایت سرنوشت این شبکه اجتماعی پر نفوذ که گفته می‌شود قریب 15 ‌میلیون کاربر در ایران دارد به کجا خواهد رسید؟