صیادان در گرداب بنزین تک نرخی

براساس مصوبه هیات محترم وزیران، از خردادماه 94 در جهت یکسان‌سازی قیمت حامل‌های انرژی و حذف سهمیه‌بندی و تعدیل قیمت برخی فرآورده‌های نفتی، قیمت بنزین به‌صورت تک‌نرخی از لیتری 700 تومان به 1000 تومان افزایش یافت. آنچه دولت و به‌خصوص وزارت جهاد کشاورزی و سازمان شیلات با غفلت در این تصمیم‌گیری از کنار آن گذشتند، تاثیرات سوء این تصمیم‌گیری بر اقشار صیادی خرد کشور یعنی ماهی‌گیران قایق‌دار بود که از اقشار آسیب‌پذیر و دهک‌های پایین اول و دوم جامعه هستند و به لحاظ همین تصمیم، آثار کمرشکن و زیان‌باری بر حرفه آنان وارد شد. فرستادن صیاد به شکارگاه با گلوله‌ای که گران‌تر از شکار است حرفه ماهی‌گیری به لحاظ شرایط و الزامات سخت طبیعی، اعم از توفان، جریان جزر و مد، گرما و سرما، رطوبت دریا یا تهی بودن صیدگاه از صید نوعی هماوردی با طبیعت خشمگین برای کسب معاش و تامین رزق و روزی است و بر همین اساس حرفه‌ای با ضرورت ریسک‌پذیری بالاست تا ماهی‌گیر بتواند با حضور در بهترین شرایط زمانی صیدگاه، استحصال اقتصادی را از دریا به دست آورد و لذا همین ریسک‌پذیری ایجاب می‌کند که صیاد با کمترین هزینه عازم صید شود تا در صورت عدم توفیق دچار ضرر و زیان نشود. جای تاسف است که طی چند ماه اخیر این ریسک‌پذیری که لازمه حرفه ماهی‌گیری است، به لحاظ افزایش بدون بررسی قیمت سوخت (بنزین)، از ماهی‌گیران قایق‌دار سلب شده و به زبانی ساده‌تر، مانند آن است که بخواهیم یک شکارچی را با گلوله‌های گران‌تر از شکار به صید بفرستیم. از سوی دیگر، ماهی‌گیران در خرید مکفی سوخت قایق که نقشی اجتناب‌ناپذیر در ایمنی آنان در بازگشت از دریا را دارد، با مشکل تحمیل هزینه روبه‌رو هستند و به نوعی علاوه بر هزینه‌های صید، ایمنی ماهی‌گیران در دریا با خطر مواجه شده است. بنزین قایق‌های ماهی‌گیران خرد؛ هم‌قیمت بنزین ماشین‌های آخرین مدل اقشار مرفه جامعه عبدالرسول غریبی، مدیرعامل یکی از تعاونی‌های صیادی بوشهر در این‌باره به «کسب‌وکار» می‌گوید: با این تصمیم غیرکارشناسی که مسئولان درباره نرخ سوخت ماهی‌گیران اتخاذ کردند، روزهای دریاروی و تلاش صید ماهی‌گیران نسبت به گذشته به کمتر از نصف تقلیل یافته و قایق‌داران ماهی‌گیر که با توکل بر خدا و خبرگی خود برای اندک صید دل به دریا می‌زنند، غالبا به دلیل تحمیل هزینه‌های جبران‌ناپذیر سوخت در مقایسه با میزان صید، سرافکنده و دست‌ خالی به میان خانواده و فرزندان برمی‌گردند. این امر، برای دولتمردانی و مسئولان دولتی که برای ساده‌ترین امور زندگی مردم مانند مشکلات ترافیکی بین کرج - تهران از مردم عذرخواهی می‌کند، زیبنده نیست که از حال و نحوه زندگی ماهی‌گیران قایق‌دار بی‌خبر باشند. آن‌هم به‌طوری‌ که نرخ عرضه بنزین ماهی‌گیران که زیربخش فعالیت‌های کشاورزی و تولید در جامعه محسوب می‌شود، به قیمت بنزین ماشین آخرین مدل دهک‌های مرفه جامعه عرضه شود. تعطیل شدن جایگاه‌های عرضه بنزین صیادی وی ادامه می‌دهد: این در حالیست که همین قایق‌داران بنزین قبل از تک‌نرخی شدن را با قیمت هر لیتر 700 تومان دریافت می‌کردند و این نه به معنای سهمیه‌ای مانند وسایط نقلیه بوده که بتوان آن را حذف کرد، بلکه به‌عنوان مصرف‌ کننده بخش کشاورزی و تولید بوده است که به‌ یک‌باره نه‌تنها از این نرخ حمایتی محروم می‌شوند، بلکه جایگاه‌های عرضه و فروشندگی تعاونی‌های صیادی بنزین که با اخذ وام و دیون بانکی اعضا در بنادر صیادی مختص قایق‌داران ماهی‌گیر سرمایه‌گذاری شده است، با تصمیمات بدون بررسی و مطالعه امور پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، از معافیت‌های کرایه حمل، حق تبخیر و حق‌العمل توزیع شرکت پالایش و پخش محروم می‌شوند و لذا نه‌تنها نمی‌توانند بنزین قایق‌های عضو صیادی را هر لیتر 1000 تومان مانند سراسر کشور توزیع کنند، بلکه می‌بایست زیر تابلوی تعاونی‌های صیادی و مغایر با سیاست‌های آن، بنزین قایق‌داران را هر لیتر 1080 تومان عرضه کنند و این ظلمی مضاعف علاوه بر تک‌نرخی شدن بنزین، بر ماهی‌گیران قایق‌دار است. بر همین اساس، جایگاه‌های عرضه بنزین در بنادر صیادی که نقش تاثیرگذاری در پشتیبانی از حرفه ماهی‌گیران به عهده دارند، کاملا تعطیل یا نیمه‌تعطیل می‌شوند و حتی ماهی‌گیران مجبور می‌شوند درنهایت خطرپذیری و مشکلات ایمنی جابه‌جایی، بنزین را از جایگاه‌های عمومی شهر که ارزان‌تر است دریافت و به بندر و قایق خود منتقل کنند تا حداقل هزینه اضافی را به جایگاه‌های تعاونی پرداخت نکنند. هدفمندی یارانه‌ها با تک‌نرخی شدن سوخت اما به قیمت نابودی صیادان خرد این مقام مسئول می‌افزاید: استاندار بوشهر به‌عنوان عالی‌ترین نماینده دولت در استان و کسی که واقف به فایده و زیان ماهی‌گیران است، طی نامه شماره 11718/1/26 مورخ 17/3/94 عنوان معاون اول محترم رئیس‌جمهوری و وزیر نفت درخواست رسیدگی و حل این مشکل را داشته اما جای بسی تعجب است که تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده. برای استحضار بیشتر هم‌اکنون قیمت سوخت (نفت و گاز) موتور لنج‌های ماهی‌گیری درحالی که از تمکن مالی نسبتا بهتری از قایق‌داران برخوردار هستند، به لحاظ سیاست‌های حمایتی و به‌حق از بخش فعالیت‌های شیلاتی با تفاوت قیمت هر لیتر حداقل 800 تومان، نسبت به موتور لنج‌های سفاری ارزان‌تر عرضه می‌شود ولی متاسفانه ماهی‌گیران قایق‌دار نه‌تنها از هیچ‌گونه حمایت یارانه‌ای در عرضه بنزین برخوردار نیستند بلکه همان‌گونه که اشاره رفت مبلغی را نیز می‌بایست بیشتر از نرخ فروش از جایگاه‌های عمومی پرداخت کنند. سوال اساسی اینجاست که رسالت و سیاست هدفمندی یارانه‌ها با تک‌نرخی شدن سوخت در بخش تولید که ماهی‌گیران قایق‌دار نیز مشمول این توصیف هستند، در کجا اعمال می‌شود؟ و آیا بی‌تفاوتی نسبت به ماهی‌گیرانی که جزو دهک‌های فقیر اقشار جامعه هستند، آن هم در چنبره فشارهای اقتصادی اعم از کاهش منابع و ذخایر دریایی، افزایش نرخ ادوات صید، گرانی نرخ سوخت که بر حرفه آنان تحمیل می‌شود، موجب بی اعتمادی آن ها به مسئولان نخواهد شد؟ منبع: روزنامه کسب و کار