چه کسی از حذف کارت سوخت نفع می‌برد؟

فارس: با وجود اعمال سهیمه‌بندی و نقش موثر کارت سوخت در توقف نسبی قاچاق بنزین و گازوئیل از کشور به خارج مرزها، اما اصلی‌ترین و فعال‌ترین حامیان حذف این کارت‌ها انجمن‌های مرتبط با جایگاه‌داران سوخت هستند. به این چند اظهار نظر توجه کنید: بیژن حاج محمدرضا، رئیس انجمن جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور: «تاکنون بیش از ۵۰ میلیون کارت سوخت صادر شده است و با تک نرخی شدن بنزین دیگر این کارت‌ها فایده ای ندارد.» ( میزان، ۴/۳/۹۴) بیژن حاج محمدرضا، رئیس انجمن جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور: «با تک‌نرخی شدن قیمت بنزین، وجود کارت سوخت دیگر توجیهی ندارد و بهتر است جمع آوری شود.» ( دانشجو، ۶/۳/۹۴) ناصر رئیسی فر، رئیس انجمن صنفی کارفرمایی جایگاه داران سوخت کشور: «زمانی که عرضه سوخت با کارت آغاز شد، تصور بر این بود که قاچاق نیز کاهش می‌یابد، اما در کوتاه مدت قاچاقچیان راه را پیدا کردند و راحت‌تر و با سود کلان‌تر کارت‌های سهمیه‌دار را خریداری کرده و در مناطق مرزی در بشکه‌ها تخلیه و اقدام به خروج از کشور می کردند.» (ایلنا، ۸/۳/۹۴) بیژن حاج محمدرضا، رئیس انجمن جایگاه‌‌داران سوخت کشور: «در مدت این چند سال نیز دولت هر اطلاعاتی را که می‌خواسته به دست آورده است و عملا دیگر نیازی به کارت سوخت نیست. مگر ما چه کاری از این کارت می‌خواهیم که نمی‌شود، بدون آن انجام داد؟ »( آنا، ۱۰/۳/۹۴) در روزهای اخیر و بعد از تک نرخی شدن بنزین و حذف نظام سهمیه بندی سوخت، پیشنهاد جمع آوری کارت‌های سوخت و حذف آن‌ها از فرآیند سوخت رسانی کشور توسط برخی افراد و رسانه‌ها مطرح شده است. اصلی ترین و فعال ترین حامیان این پیشنهاد که این روزها با انجام مصاحبه های متعدد با رسانه های مختلف به تخریب سهمیه بندی بنزین می پردازد و از ضرورت حذف کارت سوخت سخن می گوید، انجمن‌های مرتبط با جایگاهداران سوخت هستند که در ابتدای این گزارش به برخی از مصاحبه‌های آنها در یک هفته اخیر اشاره شده است. این در حالی است که قیمت بنزین کشور از هفته گذشته به ۱۰۰۰ تومان رسیده است و همچنان اختلاف زیادی با قیمت ۱۷۰۰ تومانی بنزین فوب خلیج فارس، قیمت ۲۱۰۰ تومانی بنزین در عراق و قیمت ۲۸۰۰ تومانی بنزین در پاکستان و قیمت ۶۰۰۰ تومانی بنزین در ترکیه دارد که نشان‌دهنده سود بالای قاچاق بنزین در شرایط فعلی است. با این وجود، از آنجایی که استفاده از کارت سوخت موجب ایجاد شفافیت مناسبی در تخصیص سوخت به جایگاه‌ها و فروش آن به مصرف کنندگان شده بود، میزان قاچاق بنزین در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافت. به گونه‌ای که ۲ سال قبل، مهدی ابویی، معاون وقت پیشگیری و هماهنگی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مصاحبه‌ای درباره تاثیر استفاده از کارت سوخت بر روی قاچاق بنزین گفته بود: «پس از اجرای سامانه هوشمند کارت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین، در سال‌های اخیر، تقریبا مشکل قاچاق بنزین در کشور منتفی است، با وجود اینکه هنوز قیمت بنزین در قیاس با آن سوی مرزها، ارزان‌تر و قاچاق آن همچنان سودآور است، اما عرضه خارج از شبکه آن در قیاس با گازوییل بسیار کمتر است». اجرای سامانه کارت هوشمند سوخت که زیرساخت اجرای طرح سهمیه بندی بنزین و هدفمندی یارانه‌ها بود، کمک کرد ظرف ۸ سال ۷۵ میلیارد دلار در مصرف بنزین صرفه‌جویی شود و با توجه به کمبود بنزین تولید داخل در کشور از خروج این میزان ارز از کشور جلوگیری شود. در کنار آن، قاچاق بنزین به صفر نزدیک شد و قاچاق سوخت به طور کلی از بنزین به گازوئیل منتقل شد و سال‌ها است که هیچ خبری درباره قاچاق بنزین در رسانه‌ها به گوش نمی‌رسد. حذف کارت هوشمند سوخت که بزرگ‌ترین طرح IT در ایران محسوب می‌شود، زمینه را به طور کامل برای آغاز دوباره قاچاق گسترده بنزین فراهم می‌کند و از این پس دولت مجبور خواهد شد، حجم زیادی از ارز کمیاب و با ارزش کشور را صرف واردات بنزین به کشور کند تا این بنزین یارانه‌‌ای به راحتی به کشورهای همسایه قاچاق شود. همین موضوع سبب می شود که دلایلی مانند هزینه‌های صدور کارت سوخت برای کشور و زمان‌بر بودن عملیات سوخت‌گیری خودروها و همچنین عملیات تسویه حساب با جایگاه‌ها در شرایط فعلی که توسط جایگاه داران سوخت با هدف توجیه ضرورت حذف کارت سوخت از فرآیند سوخت رسانی کشور مطرح می‌شود، غیر قابل قبول به نظر برسد و اذهان را به سمت و سوی دیگری هدایت کند.