اوپک بر سر دو راهی

سرویس اقتصادی «فردا» - اواخر هفته جاری یکصد و شست و ششمین نشست اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت در اوپک برگزاری می شود. این نشست از آن حیث حائز اهمیت است که قیمت جهانی نفت در سراشیبی است و مشخص نیست چه زمانی قرار است بازار نفت شاهد تثبیت قیمت‌ها باشد. نماینده سابق ایران در اوپک با بیان این که پیش بینی درباره نتیجه اجلاس اوپک در پایان این هفته سخت است و اگر اعضا بر سر کاهش تولید به تفاهم نرسند اوضاع بدتر می شود، می گوید اوپک همچنان توان تاثیرگذاری در بازار نفت را مانند گذشته دارد و باید دید که چه زمانی تصمیم به استفاده از این توان می گیرد. سید محمدعلی خطیبی طباطبایی با بیان این که پیش بینی نتیجه جلسه اوپک ساده نیست تصریح می کند؛ با توجه به اینکه هم اکنون یک میلیون بشکه مازاد عرضه در بازار وجود دارد و طبق پیش بینی دبیرخانه اوپک تقاضا برای نفت اعضای این سازمان در سال آینده حدود یک میلیون بشکه کاهش می یابد در صورت ادامه روند فعلی در شش ماهه اول سال 2015 میلادی شاهد افزایش دو میلیون بشکه مازاد در بازار نفت خواهیم بود که این امر باعث فشار بیشتر بر قیمت ها خواهد شد. همچنین خبرگزاری بلومبرگ در تحلیلی آورده است تصمیم گیری برای کشورهای عضو اوپک بسیار دشوار خواهد بود. زیرا اعضای اوپک ممکن است برای احیاء قیمت نفت که در چهار سال اخیر به کمترین میزان رسیده تولید نفت سازمان را کاهش دهند اما در این صورت با خطر از دست دادن سهم خود در بازار و جایگزین شدن رقیبان از جمله حفاران نفت شیل در امریکا مواجه هستند. تصمیم دوم این است که آنها اقدامی انجام ندهند و بگذارند قیمت نفت به اندازه کافی سقوط کند تا رشد تولید نفت شیل آمریکا غیراقتصادی و متوقف شود، این اقدام به وضعیت مالی اعضاء فقیرتر اوپک آسیب وارد می کند. به گزارش روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف، هر تصمیمی که در نشست هفته آینده اوپک اتخاذ شود، به اعتقاد کار شناسان یک مسئله کاملا مشخص است: جهان وارد دوره‌ای از قیمت پایین نفت شده است که اوپک تقریبا قدرتی برای تغییر آن ندارد و حتی احتمال انحلال اوپک در این دوره وجود دارد. این دوره می‌تواند به تدریج زمینه را برای انحلال اوپک فراهم سازد. گروهی که عمدتا متشکل از تولیدکنندگان نفت در منطقه خاورمیانه است،کنترل 60 درصد ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد و همواره به دستکاری قیمت ها در بازار نفت متهم شده است. برخی کارشناسان حتی معتقدند طولانی شدن این دوره می تواند نقشه سیاسی کل منطقه خاورمیانه را تغییر دهد و موج جدیدی از خیزش ها را در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به راه بیندازد، زیرا این کشورها برای تامین هزینه گزاف طرح های اجتماعی خود به قیمت بالای نفت وابسته هستند. دانیل یرگین، نویسنده کتاب امنیت انرژی و بازسازی جهان مدرن و برنده جایزه پولیترز دراین‌باره می گوید «اکنون در حال ورود به دوره ای جدید در بازار نفت هستیم و برای مدتی شاهد کاهش قیمت ها خواهیم بود.» وی اضافه می کند: «بازار نفت متاثر از 2 عامل بازتعریف شده است که اولا، رشد حیرت آور تولید نفت آمریکا که واقعی و فعال است و ثانیا، مشخص شدن این مسئله که اقتصاد جهانی بسیار ضعیف تر از آن چیزی است که قبلا انتظار می رفت، بنابراین تقاضا نیز کاهش یافته است.» با این شرایط پیش بینی نتیجه نشست آینده اوپک بسیار سخت و دشوار است زیرا تنها موضوعی که برای اعضا مهم است افزایش قیمت نفت به 100 دلار است اما در واقع هیچ یک از اعضا حاضر نیستند تولید نفت خود برای رسیدن به این قیمت کاهش دهند از این جهت تحلیلگران بین المللی معتقدند اگر توافقی بین اعضا صورت نگیرد در سال 2015 قیمت نفت حتی به 60 و 65 دلار خواهد رسید. منبع: فارس