موافقت دولت با گرانی عوارض آزادراه‌ها

براین اساس به جز آزادراه تهران - قم که از سوی دولت ساخته شده و عوارض کنونی آن 300 تومان است، مابقی آزادراه ها با مشارکت بخش خصوصی ساخته شده است و هزینه نگهداری از آنها با تورم هرساله افزایش پیدا می‌کند بنابراین عوارض سایر آزادراه ها هم در سال جدید با افزایش روبرو می‌شود.

در واقع افزایش دوبرابری قیمت قیر در سال های گذشته موجب شده است که هزینه آسفالت افزایش زیادی پیدا کند و همین امر، هزینه نگهداری را با افزایش چند برابری مواجه کرده است، بنابراین بخش خصوصی که بنابر توافق با دولت باید بازگشت سرمایه داشته باشد، این هزینه ها را از محل عوارض تامین می کند.

براین اساس؛ اصلی‌ترین و گران‌ترین ماده در راهسازی کشور قیر است که در احداث آزادراه ها، جاده های جدید و بهسازی و نگهداری از جاده های قدیمی به کار می رود اما از سال گذشته به دلیل پرش قیمتی بیش از دو برابر قیر، 35 تا 40 درصد از اعتبارات تخصیصی وزارت راه در احداث جاده‌های جدید یا بهسازی جاده‌های قدیمی صرف خرید قیر می‌شود که این موضوع باعث شده راندمان جاده‌سازی در کشور کاهش پیدا کند. وزارت راه و شهرسازی نیاز سالانه به قیر را 1.5 میلیون تن اعلام کرده است که این میزان قیر برای احداث آزادراه، بزرگراه، راه اصلی، راه فرعی و بهسازی راه‌های روستایی و بین شهری صرف می‌شود و با احتساب قیمت روز، سالانه باید 2 هزار و 200 میلیارد تومان بابت آن پرداخت شود. در حال حاضر قیمت هر تن قیر یک میلیون و 450 هزار تومان است که این رقم 50 درصد از تخصیصی‌های وزارت راه در برمی‌گیرد.

به همین جهت دولت در اوایل امسال با افزایش قیمت عوارض آزادراه ها موافقت کرد که به این ترتیب افزایش قیمت از اسفندماه شروع شده و احتمالا تاپایان سال و اوایل سال آینده مابقی آزادراه ها هم با افزایش قیمت مواجه می‌شوند.

دریافت چندین عوارض در یک آزادراه

بنابر اعلام وزارت راه و شهرسازی آزادراه‌ها با مشارکت 50 درصدی دولت و 50 درصدی بخش خصوصی ساخته می‌شود و دولت برای همکاری بیشتر بخش خصوصی باید مشوق هایی را بکار گیرد که یکی از این مشوق ها دریافت عوارض است، بنابراین بخش خصوصی باید مطمئن شود که وزارت راه و شهرسازی و دولت به تفاهم‌نامه‌ها و وعده‌های خود برای ساخت آزادراه‌ها پایبند هستند و بخش خصوصی از سود سرمایه‌گذاری خود و بازگشت اصل سرمایه مطمئن باشد.

در حال حاضر آزادراه تهران - کرج، آزادراه کرج - قزوین، قزوین - زنجان، آزادراه کمربندی مشهد، قطعه 4 آزادراه تهران - شمال، آزادراه خرم آباد - پل زال، تهران - ساوه، ساوه - سلفچگان، اهواز - بندرامام خمینی، ساوه - همدان، قم - کاشان - اصفهان، اصفهان - شاهین شهر، کنار گذر اصفهان از جمله آزادراه‌هایی هستند که با مشارکت بخش خصوصی ساخته شده‌اند و افزایش قیمت تمامی این آزادراه ها در دستور کار دولت قرار دارد.

اما مشکلی که به جز افزایش هزینه برای مسافران وجود دارد این است که در برخی از آزادراه ها چندین ایستگاه عوارضی وجود دارد که همین موضوع موجب ترافیک در عوارضی ها می‌شود و حتی هزینه مسافران را چند برابر می‌کند که دلیل این موضوع تعدد سازنده های بخش خصوصی برای یک آزادراه است و موجب می‌شود که هر شرکتی برای خود عوارض دریافت کند.

این در حالی است که دریافت عوارض از سوی چند شرکت در یک مسیر، نارضایتی مسافران را به دنبال داشته است و همواره این موضوع مطرح می‌شود که چرا باید چندین بار برای یک آزادراه، عوارض پرداخت کنند. با وجودیکه وزارت راه و شهرسازی بارها اعلام کرده که سیستم هوشمند پرداخت عوارض را برای مسافران ایجاد می‌کند اما هنوز زیرساخت‌های این طرح پیاده سازی نشده و مسافران با مشکلاتی در پرداخت این عوارض روبرو هستند.