دوباره بازار سکه و دلار داغ شده است/ آیا کاهش قیمت‌ها ادامه پیدا می‌کند؟

سرویس اقتصادی «فردا»: در چند روز اخیر و به ويژه روزهای پایانی هفته گذشته بازار طلا و ارز در کشور رنگ تازه‌ای به خود گرفته است. فضای تازه بازار ارز و طلا که پیش‌تر از این در ابهام قرار داشت امروز دچار نوسان نزولی شده و این روزها هوای کاهش به سرش زده است. سفته‌بازان مدت‌ها بود که قیمت 3200 ـ 3300 تومانی دلار را حس نکرده بودند و امروز قیمت‌ها به اینجا رسیده است. البته شاید کاهش نرخ ارز بسیاری از افراد را خوشحال و امیدوار به آینده کند اما نوسانات احساسی آن موجب سردرگمی سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان خواهد شد. صرافان و اهالی بازار ارز دلیل کاهش دلار را انتخابات ریاست جمهوری و هیجان‌زدگی مردم می‌دانند. «امید به تغییر وضع موجود» تورم انتظاری در نظر عموم مردم را کاهش داده و همین امر موجب شده است که فنر رهاشده‌ی بازار ارز قدری فشرده‌تر شود. پیش از انتخابات یازدهم، نرخ دلار در صرافی‌های تهران حوالی عدد 3650 تومان گردش می‌کرد و ثبات نسبی داشت اما پس از انتخابات و طی هشت روز اخیر کاهش قیمت قابل توجهی داشته است. کاهش قیمتی که عصر دیروز نرخ دلار را در برخی صرافی‌ها به زیر 3200 تومان و حوالی 3190 تومان نیز رساند. همین کاهش هیجانی نرخ دلار در کشور باعث شده است که برخی از مردم ارزهای خانگی خود را روانه بازار کنند تا سرمایه‌های دلاری آنها بیش از این با کاهش ارزش مواجه نشود و نقدینگی خود را روانه جای دیگری کنند. همین امر هم موجب شده است که افت نرخ ارز با جدیت بیشتری ادامه یابد تا جایی که پس از مدت‌ها ارز در حال نزدیک شدن به سه هزار تومان است. از سوی دیگر، بازار طلا هم دچار نوسان‌های بسیار قابل توجهی شده است. چهارشنبه گذشته به وقت تهران، رئیس فدرال رزرو آمریکا در یک نشست خبری از احتمال توقف بخشی از سیاست‌های محرک پولی آمریکا تا اواسط سال 2014 خبر داد که موجب نگرانی برخی سرمایه‌گذران بین‌المللی شد. شاید بتوان گفت همین اظهار نظر به همراه حواشیِ انتظاری فعالان بازار جهانی طلا، قیمت هر اونس طلا را از 1351 دلار به 1299 دلار کاهش داد. کاهشی که البته در روزهای پیش از آن نیز به طور نوسانی وجود داشت اما در پنجشنبه گذشته با دامنه چند ده دلار و طی چند ساعت این سقوط نسبی قیمت طلا بر بازارهای مختلف جهانی و ملی طلا تأثیر گذارده است و به ويژه در ایران هم چنین تأثیری حاکم است. قیمت جهانی طلا در حالی به زیر 1300 دلار رسید که آخرین باری که طلا در این رنج قرار داشت مهرماه سال 1389 (اواخر سپتامبر 2010) بود و پس از آن نزدیک به سه سال هیچ‌گاه به کمتر از 1300 دلار نرسیده بود. طلا در شرایطی به کانال 1200 دلاری رانده شده است که تا پایان روز جمعه همچنان نتوانسته بود به کانال 1300 دلاری بازگردد و سرنوشت آینده کوتاه‌مدت آن نامعلوم است. به نظر می‌رسد، این سردرگمی در بازار داخلی نیز وجود دارد. سکه بهار آزادی تا عصر شنبه به حوالی 1120000 تومان رسیده بود اما با این وجود در بازار طلا همچنان شاهد حباب هستیم. از آنجایی که قیمت طلا در کشور به قیمت اونس بین‌المللی ترُوی و همچنین نرخ دلار در کشور بستگی دارد در شرایط کنونی با احتساب قیمت‌های روز طلا، قیمت سکه باید مقداری کمتر از یک میلیون تومان باشد که این حاکی از حدود صد تا صد و بیست هزارتومان حباب در قیمت طلاست. در مجموع دو طیف اظهار نظر در رابطه با قیمت طلا و ارز در بین کارشناسان وجود دارد. عده‌ای واکنش بازار را بیشتر در گرو هیجان‌زدگی مردم و بر اساس رویکردهای احساسی ـ اجتماعی می‌دانند؛ آنها معتقدند که این نوسانات در روزهای آتی روند صعودی خواهد گرفت و قیمت‌ها به روزهای پیشین خود بازخواهند گشت چراکه عرضه و تقاضای بازار و مؤلفه‌های اقتصادی تأثیرگذار بر اقتصاد پولی و مالی کشور تغییر قابل توجهی نیافته است. از سوی دیگر، برخی دیگر از کارشناسان این روند را با توجه به سیاست‌های دولت آتی قابل امتداد می‌دانند و اعتقاد دارند با توجه به ظرفیت‌های موجود برای نوسازی روابط خارجی و کاهش تحریم‌ها این مسأله بیش از پیش محقق خواهد شد. در مجموع باید اذعان کرد که اگرچه شاید این کاهش مقطعی، امید و نشاطی را به جامعه منتقل کرده باشد، اما باید گفت که نوسان بازار و بلاتکلیفی موجود برای خرید یا فروش با توجه به انتظارات مبهمی که برای آینده وجود دارد، کار را دشوار خواهد کرد. اقتصاد کشور برای پویایی هرچه بیشتر باید در عین کاهش نرخ ارز و حفظ ارزش پول ملی، به ثبات و سامان هم تن دهد.