قلب مادرشوهر هم مهریه شد!

تابناک: ۱۰ کیلو بال مگس، حفظ تمام دیوان حافظ یا کل شاهنامه فردوسی، سفر به ۱۲۰ کشور دنیا، ۱۰ هزار لیتر بنزین، ۱۰ رأس آهوی وحشی، چندین کیلو پوست پیاز و دست و پا یا قلب آقای داماد، از جمله مهریه‌های عجیب و غریب است. اما مهریه عجیب‌تر از اینها که چند روز پیش شنیدم قلب مادرشوهر بود که مهریه دختری شد که پسر از روی شور جوانی عاشق دختری شد و به هر نحو خانواده‌اش را راضی کرد و خانواده دختر، خام‌ و جوان بودن داماد را بهانه و ضمانت بیشتری طلب نمودند، عروس هم که سکه‌های زیاد هم جوابگویش نبود ، این‌بار به جای مهریه قلب مادر شوهر را طلب کرد! اما آیا ثبت اینگونه مهریه‌ها قانونی است؟ مواد ۱۰۷۸تا ۱۰۸۲قانون مدنی موادی است درباره مهریه و شرایط آن. اما این شرایط چیست؟ الف: مهریه مالیت داشته باشد دارای ارزش اقتصادی و قابل خرید و فروش باشد. برای نمونه نمی‌توان آب دریا یا هوا (مگر هوا در زیر آب ) را مهر قرار داد. ب: قابل تملیک باشد قابل نقل و انتقال باشد و زن بتواند به محض وقوع عقد آن را به ملکیت خود درآورد و یا مرد آن را در اختنیار زن و تحت تملیک او قرار بدهد. برای مثال مشترکات عمومی مانند بوستان‌های عمومی یا فضای سبز یا جاده و خیابان و یا موقوفات را که قابل تملیک به وسیله افراد و اشخاص نیستند نمی‌توان به عنوان مهر تعیین کرد و یا به عنوان مثال مالی که متعلق به غیر یا دیگریست، یا مالی که به دلیل بدهی به دیگری در توقیف است (از طریق مراجع قانونی) نمی‌تواند مهر قرار گیرد مگر اینکه با اجازه غیر یا با رضایت طلبکار باشد؛ بنابراین مالک مالی که مهر قرار داده می‌شود باید شوهر باشد ولی ملک دیگری را هم با اجازه و اذن مالک می‌توان مورد مهر قرار داد و اگر مالک ملک و صاحب مال اجازه ندهد شوهر باید مثل یا قیمت آن را بدهد. ج:معلوم باشد معلوم بودن مهر این است که مقدار و جنس و وصف آن مشخص باشد به وسیله وزن کردن یا کیل (پیمانه) یا به عدد یا مشاهده و با توصیف رفع ابهام شود مانند ۱۰ متر پارچه یا ۳۰ کیلو گندم و در بعضی موارد نیز وصف شیء از طریق حواس حاصل می‌شود؛ مانند بوی عطر یا زعفران یا گلاب یا طعم ترشی و از اینگونه اشیاء. هرگاه مهر، عین معین باشد می‌بایست هنگام عقد موجود باشد وگرنه تعیین مهر، باطل خواهد بود. (مستنبط از ماده ۳۶۱ قانون مدنی.) د: معین باشد مهر باید طوری معین شود که مردد یا مورد تردید نباشد، به عنوان مثال یکی از دو خانه یا یکی از دو اتومبیل نباشد، باید کاملاً معین شود که چه چیزی به عنوان مهر تعیین می‌شود. ه: دارای منفعت عقلایی و مشروع باشد مهر باید منفعت عقلایی و مشروع داشته باشد، چیزی را که قانون، فروش یا استعمالش را منع کرده است مانند مشروبات الکلی یا مواد مخدر، نمی‌توان مهر قرار داد. مهریه باید حلال باشد. گوشت خوک ، مردار، شراب یا چیزهایی را که مالکیت آن برای مسلمانان مشروع نیست نمی توان مهر قرار داد و در صورتی که مهر قرار داده شود چنین مهری باطل است لیکن عقد صحیح است و بنابر شرایط موجود، باید مهرالمثل یا مهرالمتعه تعیین شود. و: قابل تسلیم باشد شوهر باید قدرت تسلیم مهر را به زن داشته باشد، مالی را که در دریا غرق شده یا در جای نامعینی پنهان است و قابل دسترسی نیست، نمی‌تواند به عنوان مهر تعیین شود، مگر اینکه زن به تنهایی، یا با کمک دیگران بتواند آن را تحصیل کند. بر اساس شرایط گفته‌شده مهریه‌های عجیب چون ارزش مالی ندارند قانونی نیستند و در دفاتر اسناد رسمی نباید به ثبت برسند. ثبت این گونه مهریه‌ها غیرقانونی است و عاقد وظیفه دارد در موردی که مهریه غیرمتعارف باشد آن را ثبت نکند. به هر رو تجربه نشان داده است مهریه‌های سنگین و عجیب و غریب که گاه با تصویر محکم کردن پایه‌های زندگی تعیین می‌کنند، هیچ تاثیری در دوام زندگی مشترک ندارد و اگر پای اختلاف و ناسازگاری پیش بیاید، تمام سکه‌های دنیا هم نمی‌توانند باعث ادامه زندگی مشترک شوند و تعیین چنین مهریه‌هایی جز نتیجه یک هیجان آنی که با مرور زمان رو به خاموشی می‌رود، نیست. همچنین این مهریه‌ها نه تنها تضمینی برای دوام زندگی نیست بلکه در بیشتر موارد نتیجه عکس نیز دارد؛ چرا که وقتی یک زندگی‌ بر پایه اندیشه‌های احساسی و هنجارشکن بنا شود ضربه خورده و در نهایت از هم پاشیده خواهد شد.