تصمیم دولت برای فاز دوم هدفمندی

مشرق: در حالي كه بودجه امسال به دولت اجازه داده 66 هزار ميليارد تومان براي اجراي فاز دوم هدفنمدي يارانه ها تخصيص بدهد، اما ظاهرا دولت در زمان و نحوه اجراي آن مخير است و محدوديتي براي آن وجود ندارد. پيش از اين غلامرضا مصباحی مقدم، رييس كميسيون طرح تحول اقتصادي مجلس شوراي اسلامي اعلام کرده بود که دولت باید به دلیل شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، فاز دوم هدفمندی یارانه ها را در مقطع کنونی به اجرا در آورد. به گفته او، اختیار زمان آغاز فاز دوم بر عهده دولت است، ولی مشخص نیست که علت تعلل دولت در اجرای هدفمندی چیست. با این وجود احمد توکلی گفته است: دولت نمی‌تواند از هر زمانی که دلش خواست، فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کند و قیمت حاملهای انرژی را به یک باره افزایش دهد تا پرداخت‌ها را بیشتر کند. اما به دلیل آن که در قانون آمده، دولت باید فاز دوم هدفمندی یارانه ها را در سال 91 اجرا کند، ولی نشخص نشده که اجرای این بخش باید از کدام ماه سال باشد، دولت ظاهرا قصد دارد از همین ابهام قانونی استفاده کند. محمدرضا فرزین، دبیر ستاد هدفمندی یارانه ها دقیقا به همین موضوع اشاره کرده و در پاسخ به این سوال که آيا عدم اجراي فاز دوم با قانون مغايرت ندارد، گفته است: در قانون آمده كه اجراي فاز دوم هدفمندي‌ يارانه‌ها در سال 91 اجرا شود و ذكر نشده كه اين قانون بايد در كدام ماه سال 91 اجرا شود. پیش از این وزیر نیرو نیز اعلام کرده بود که مهمترین ماموریت این وزارتخانه در سال جاری، اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه هاست. او در زیرمجموعه تحت مدیریت اش از افزایش 20 درصدی قیمت آب در مرحله دوم اجرای قانون خبر داده بود. همچنین سید شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد نیز در واکنش به موضوع تاخیر دولت در اجرای فاز دوم هدفمندی، با اظهار نارضایتی از بودجه در نظر گرفته شده برای این کار توسط مجلس شورای اسلامی، از نمایندگان خواسته بود که به دولت اجازه بدهند کارش را بکند. اقدام وزارت نفت برای به روز کردن سهمیه بنزین خودروها نیز حکایت از این دارد که دولت تصمیم گرفته فاز دوم قانون هدفمندی را اجرا کند. اما سوال این است که چرا فاز دوم هدفمندی با تاخیر اجرا می شود؟ پاسخ این سوال را می توان به راحتی پیدا کرد. دولت قصد داشت نرخ نان را بار دیگر اصلاح کند، اما افزایش ناگهانی آن در یک مرحله می توانست نگرانی های جدیدی ایجاد کند. روشی که دولت برای این کار انتخاب کرد، این بود که یک بار به بهانه افزایش قیمت خرید تضمینی گندم اصلاح قیمت را اعمال کند؛ بنابراین در مرحله بعد و با اجرای فاز دوم هدفمندی، بار دیگر قیمت نان افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر دولت منابع کافی برای افزایش رقم یارانه نقدی در اختیار نداشت، به همین دلیل تلاش کرد تا حد ممکن اجرای فاز دوم قانون را تا حد ممکن به تاخیر بیاندازد. با این کار منابع افزایش یارانه نقدی تجمیع خواهد شد و از نیمه دوم سال که محتمل ترین زمان برای اجرای فاز دوم است، آزاد خواهد شد. این روش باعث می شود که علاوه بر افزایش چشمگیر رقم یارانه نقدی، دست مجلس برای تثبیت یا کاهش منابع یا یارنه نقدی در بودجه سال آینده نیز بسته باشد و حداقل افزایش اعمال شده در سال جاری برای رقم یارانه نقدی سال آینده نیز در نظر گرفته شود. آنچه مسلم است این است که وزارت نیرو، وزارت اقتصاد و ستاد هدفمندی یارانه ها در حال حاضر مشغول تهیه مقدمات اجرایی کردن فاز دوم این قانون هستند، اما زمان اجرای آن نامشخص است.