شب‌زنده‌داری زمستانه پشت درهای بانک ملی

فارس: زنان خانه‌دار، بازنشستگان، کارمندان دولتی و خصوصی، جوانان بیکار و کهنه‌کاران بازار آزاد ارز و سکه و البته کارگران گماشته از جمله گروه‌هایی هستند که این روزها بعضاً برای خرید سکه پشت درهای بانک ملی صف می‌کشند. برای اولین بار نیست که بازار ارز و طلا ملتهب شده و تب خرید سکه و دلار در بین مردم بالا رفته است؛ این بار هم زمزمه‌های افزایش قیمت در بازار موجب شد تا مردم راهی بازار شوند آنهم با قصد خرید سکه با هدف کسب سود. امسال کاهش نرخ سود سپرده‌های تسهیلات بانکی توجیهی شد برای عده‌ای که بگویند اگر سرمایه‌های ما در بانک‌ها باشد سودی نصیب ما نمی شود به همین خاطر ترجیح می‌دهیم سرمایه‌ها و پول‌های خود را در بازاری به کار گیریم تا سودی عایدمان شود. اول سال جاری بود که افزایش قیمت سکه در بازار آزاد موجب شد تا بانک مرکزی، بانک ملی را موظف به توزیع سکه در برخی شعب منتخب با قیمتی کمتر از بازار نماید. همین اقدام و عرضه سکه با قیمت کمتر از بازار آزاد در وهله اول تشکیل صف‌های طویلی مقابل شعب منتخب بانک ملی را به همراه داشت. از همان روزهای نخست که بانک مرکزی این سیاست را پیاده کرد عده‌ای سودجو و سوداگر در مقابل بانک‌ها صف می‌گرفتند و با خرید سکه بانکی و فروش آن در بازار آزاد سود قابل توجهی به جیب می‌زدند. "کارت ملی" و "پول کافی" تنها مدارک مورد نیاز برای خرید سکه از شعب منتخب بانک ملی هستند که هر فردی با هر هدفی تنها با داشتن این دو گزینه می‌تواند روزانه از هر شعبه‌ای 5 قطعه سکه با نرخ بانکی دریافت کنند. سنت شب‌زنده‌داری مقابل شعب بانکی از اوایل سال جاری کلید خورد و از آن زمان تا کنون هر بار بازار سکه ملتهب و خرید سکه بانکی سودآور شد مردم زیادی از هر قشری برای کسب سود از مابه‌التفاوت نرخ آزاد و رسمی سکه تریجیح می‌دهند کار و بار خود را تعطیل کرده و سری به شعب منتخب بانک ملی بزنند. اگر فردی آشنا به چرایی تشکیل این صف‌ها نباشد به طور حتم از دیدن صف‌های طولانی مقابل بانک‌ها شوکه می‌شود آنهم به این خاطر که چرا و به چه خاطر جمعیت زیادی پشت و یا داخل شعب بانکی ایستاده‌اند. این بار هم که بانک مرکزی خواست برای کنترل بازار سکه و به قول بهمنی سکاندار این بانک به خاطر ترکاندن حباب 80 هزار تومانی سکه وارد عمل شود عرضه سکه از طرق شعب منتخب بانک ملی را در شعب بیشتری آغاز کرد. شاید اعلام این سیاست بانک مرکزی بود که برخی روانه شعب بانک ملی شدند و هر روز هم تعداد دیگری را با خود برای خرید سکه به این شعب بردند. خانم‌های خانه دار، بازشنستگان، کارمندان ادارات دولتی و خصوصی، جوانان بیکار امروز و کهنه‌کاران بازار آزاد ارز و سکه و البته کارگران گماشته از جمله گروه‌هایی هستند که این روزها برای خرید سکه به شعب بانکی می‌روند. برخی از این گروه‌ها به صورت خانوادگی و برخی دیگر به صورت انفرادی از نخستین ساعات بامداد آنهم در سرمای زمستان به خیابان می‌روند و با خوابیدن پشت درب شعب منتخب توزیع کننده سکه نام خود را در نفرات اول لیست خرید می‌نویسند. این شیوه اما این روزها رویه‌ ناپسندی را ایجاد کرده که افزایش دعواهای زرگری نیز به اثرات نامطلوب آن دامن می‌زند. به نظر نمی رسد در هیچ جای دنیا کشوری باشد که مردم آن برای خرید کالایی به سر و کله یکدیگر بزنند و مسئولان امر هم بی توجه به این وضعیت به کارشان ادامه دهند. همه بستر‌های اقتصادی برای افزایش نرخ ارز و تداوم سوداگری در بازار سکه مهیا شده است. به نظر می‌رسد راهبردهای بانک مرکزی به ویژه عرضه بیشتر برای غلبه بر بازار کافی نیست. ما هر روز صبح شاهد این هستیم که صف‌های زیادی مقابل بانک‌ها تشکیل می‌شود که این مسئله از نظر فرهنگی هم آثار سوئی دارد. امیدواریم بانک مرکزی تغییر رویه‌ای در این خصوص به کار گیرد تا مانع از سوداگری در بازار شود؛ به هر حال این رویه اصلا درست نیست که صف های طولانی آنهم با حضور عده‌ای با هویت‌های نامعلوم که رعایت اصول اخلاقی را نمی‌کنند هر روز مقابل بانک‌ها تشکیل شود.