پایان دوره "اجناس ارزان قیمت" چینی؟!

افکار:به گفته بروس راکوویتز، مدیر کمپانی Li & Fung که تهیه کننده محصولات خانگی و منسوجات اغلب از کشورهای آسیایی می باشد، دوره اجناس ارزان قیمت به پایان رسیده است. این شرکت که در مناطقی با تکنولوژی بسیط (Low-tech ) تخصص دارد، در حدود ۴% از صادرات چین به امریکا و مقدار قابل توجهی به اروپا را بر عهده دارد. این شرکت دارای نمایندگی های متعددی در کشورهای آسیای شرقی می باشد و به دنبال تهیه اجناس مورد نیاز خود از کیف دستی گرفته تا صندلی از تهیه کنندگان ارزان فروش و مورد اعتماد است بنابراین اظهار نظر وی می تواند مورد توجه قرار گیرد. به ادعای وی صنایع تولیدی آسیا سه دوره سی ساله را پشت سر گذاشته اند. در زمان حکومت مائو در چین شرکت های مختلف در هنگ کنگ، تایوان و کره جنوبی در تولید محصولات مختلف تخصص یافتند. با مرگ مائو و باز گشایی بازار چین در اواخر دهه ۱۹۷۰ سرمایه گذاران در جنوب چین متمرکز شدند. با وجود دسترسی آسان به زمین و نیروی کار ارزان و نیز کانال ارتباطی مهم نظیر هنگ کنگ برای صادرات محصولات خود شروع به تولید محصولات هر چه ارازن تر و صدور آن به کشورهای مختلف نمودند. در این سی سال تولید کننده های چینی به جلوگیری از افزایش تورم جهانی کمک کردند اما این دوران به سر رسیده است. دستمزدها و تقاضا در چین به شدت در حال افزایش است، اکنون تولید کننده ها با انتقال کارخانه های خود به مناطق دیگر مانند غرب چین، ویتنام، بنگلادش، مالزی، هند و اندونزی موقتاً به دنبال حل این مشکل هستند اما هیچ کدام از این مناطق نمی توانند نقشی را که چین در کنترل تورم ایفا کرد را داشته باشند. به عقیده راکوویتز جریان تولید محصولات ارزان چینی دیگر تکرار نخواهد شد. با نگاهی خوشبینانه قیمت کالا سالانه در حدود ۵% رشد داشته است و هیچ کاهشی پیش بینی نمی شود هرچند این کمپانی نرخ تورم متوسط ۱۵% را تا کنون تجربه کرده است و دیگر تولید کننده های اسباب بازی، منسوجات و محصولات خانگی آمار مشابهی را ارائه می کنند. با این وجود تولید کننده ها در بعضی از حوزه های دیگر نظرات متفاوتی دارند. در ۳۱ می درست روزی که آقای راکوویتز در هنگ کنگ سخنرانی داشت نمایشگاه سالانه کامپیوتر در تایپه افتتاح شد. هتل ها حتی با وجود افزایش قیمت ها مملو از مسافر بود، شرکت های پیشرفته دنیا مانند Apple و حتی HTC تایوان غایب بودند اما نزدیک به ۲۰۰۰ فروشنده اجناس جدید و ارزان قیمت خود را در معرض نمایش قرار دادند. در این نمایشگاه شرکت های چینی حضور گسترده ای داشتند، نزدیک به ۵۰۰ غرفه، ۳۰۰ غرفه بیش از سال پیش. اغلب این شرکت ها از بخش هایی از چین بودند که قبلا تولیدات اسباب بازی و پارچه ارزان قیمت به بازار ارائه می کردند. با حمایت های دولتی کمربند تولیدی از شنژن تا گوانجو گسترده شده و تولیدات به سمت محصولات پیچیده تر همانند محصولات الکترونیکی سوق داده شده است. یکی از جالب ترین محصولات این نمایشگاه تبلت ۱۰۰ دلاری با سیستم عامل اندروید گوگل بود که تقریباً ارزان ترین محصول در نوع خود به شمار می آید. محصول دیگر کامپیوتری با سیستم عامل ویندوز است که بسیار شبیه به MacBooks با قیمتی زیر ۲۵۰ دلار بود. مشخص نیست این محصولات در بازارهای کشورهای پیشرفته خریدار داشته باشد یا خیر. ممکن است کیفیت این محصولات قابل مقایسه با محصولات کشورهای پیشرفته مانند Apple نباشد و برای عرضه ارزانتر این محصولات و اهداف تبلیغاتی قیمت بعضی از قطعات به کار برده شده لحاظ نشده باشد. اما بهرحال غرفه ها مملو از خریدارانی بودند که به دنبال قطعاتی مانند مادربورد، حافظه، سرور، کارت گرافیک، اتصالات، مانیتور و ... بودند. در سال ۲۰۰۹ با عبور خریداران از بحران مالی و سفارش بیشتر محصولات الکترونیکی، قیمت این اجناس به صورت فزاینده ای افزایش یافت اما اطلاعات جمع آوری شده در تایوان حاکی از سقوط دوباره قیمت ها دارد. در میان محصولات ویژه ارائه شده در این نمایشگاه آنهایی که مصرف انرژی کمتری داشتند توجه بیشتری را به خود جلب نمودند. این محصولات شامل مبدل های جریان الکتریکی و سنسورهایی بودند که مصرف لامپ های روشنایی، یخچال و تهویه ها را تعدیل می کنند. اگرچه این محصولات به دلایل زیست محیطی به نمایش گذاشته شده بودند اما خریداران با نیت بهره وری بیشتر انرژی از آن استقبال می نمودند. شرکت های ژاپنی که با کاهش منابع انرژی ناشی از زلزله اخیر مواجهند استقبال ویژه ای از این محصولات نشان دادند. شرکت های چینی نسبت به هر محصولی که کاهش هزینه یا اتوماسیون را به دنبال داشت بسیار کنجکاو بودند. در زمان ارزانی نیروی کار شرکت های چینی به صورت ناکار آمدی از آن استفاده نمودند، اکنون آموخته اند چگونه با نیروی انسانی کمتر محصولات بیشتری تولید کنند. ممکن است کمپانی Li & Fung پایان دوره اجناس ارزان قیمت در یک حوزه تولید را پیش بینی کند اما نمایشگاه کامپیوتر تایپه خبر از ورود محصولات ارزان قیمت در حوزه ای دیگر می دهد.