ایجاد 2.5 ميليون شغل توسط دولت چه شد؟

مهر: در حالی 3 ماه از سال را پشت سر گذاشته‌ایم که تاکنون هیچگونه اقدام عملی از سوی دولت برای ایجاد 2.5 میلیون شغل انجام نشده و این موضوع فقط به مطرح کردن در شورای‌ عالی اشتغال گذشته است، با این حال مرکز آمار برای راستی آزمایی تحقق 1.6 میلیون شغل 89 فقط 4 روز دیگر فرصت دارد. یکی از مهم ترین و محوری ترین برنامه های امسال دولت به موضوع ایجاد 2 میلیون و 500 هزار فرصت جدید شغلی و به نوعی پاسخگویی به نیازهای روزافزون جوانان و خانواده ها در این زمینه است. هدف بزرگی که در صورت تحقق و ایجاد فضاهای جدید برای کارجویان یک رکورد بزرگ در دهه های گذشته محسوب می شود. هدفگذاری اشتغالی دولت از آن جهت صورت گرفته است که علاوه بر گسترش تعداد بیکاران، این موضوع به یکی از بزرگترین مطالبات مردم نیز تبدیل شده است. امروز کمتر خاواده های در کشور وجود دارد که اشتغال جوانان را یکی از مهم ترین دغدغه ها و چالش های خود نداند. حرکت به سوی یک رکورد نگاهی به اقدامات و تلاشهای صورت گرفته در زمینه کاهش نرخ بیکاری طی سال های گذشته نیز معطوف به طرح ایجاد بنگاه های کوچک زودبازده می شود، طرحی که با وجود تبلیغات و حاشیه های فراوان خود به یکباره قطع و به خاطره ها پیوست. با این حال استناد به آمارها نشان می دهد که دولت در طول سال های 84 تا پایان 87 و اندکی نیز از 88 با وجود فشارهای فراوانی که به سیستم بانکی کشور برای تسهیلات دهی به این طرح ها آورده است فقط موفق به ایجاد 900 هزار فرصت شغلی شده است که اگر دوره فعالیت زودبازده ها را 3 سال نیز در نظر بگیریم در هر سال 300 هزار فرصت بوده است. اینکه دولت بخواهد به یکباره در طول سال جاری چیزی بیش از 8 برابر اقدام 3 ساله زودبازده ها گام بردارد یک هدف آرمانی و بزرگی است که ممکن است در صورت عدم قرار گرفتن همه قطعات این پازل بزرگ، هیچ هدفی در این زمینه محقق نشود. گامی به بزرگی 8 برابر چیزی که نه تنها زودبازده ها را به خود وابسته کرده بود، بلکه همه طرحهای قبل و بعد از آن را نیز به نوعی به دنبال خود می کشاند فقط تسهیلات و منابع بانکی است که وضعیت بانک ها در سال های گذشته نشان داده است که نتوانسته اند به این خواسته بازار کار و اشتغال پاسخ مناسبی بدهند. اگر زودبازده ها را تمام شده بدانیم با پرونده ای دیگر به نام مشاغل خانگی مواجه می شویم که توسط وزارت کر از سال گذشته مطرح شد و حتی توانسته است مصوبه مجلس را هم بگیرد اما تاکنون در این خصوص هیچگونه گزارشی از روند تقاضاها و یا تسهیلات دهی بانک ها اعلام نشده است. به نظر نمی رسد مشاغل خانگی از جدیت و پشتوانه زودبازده ها برخوردار باشد چرا که در این صورت حداقل تاکنون بخشی از این طرح ها توانسته بودند از بانک ها تسهیلات دریافت کنند. البته از آن سو به دلیل روشن نبودن همه زوایای کار مشاغل خانگی، بانک ها نیز به اینگونه اشتغال زایی اعتماد چندانی نکرده اند. یک چهارم سال گذشت نه تنها بعد از زودبازده ها دولت هیچگونه طرح جدی را برای ایجاد فرصتهای شغلی ارائه نکرده است بلکه هدفی به بزرگی 2 میلیون و 500 هزار شغل جدید را نیز برای خود برگزیده است. خلاء ناشی ازنبود طرح مقابل توجهی برای ایجاد این میزان اشتغال و گذشته 3 ماه از سال بدون دستیابی به یک چهارم از هدف بزرگ امسال، ابهاماتی است که ذهن جامعه کار و تولید را به خود مشغول داشته است. از سویی اینکه بانکها هیچ برنامه ای را برای تسهیلات دهی به مشاغل خانگی اعلام نکرده باشند و وزارت کار اعلام کند 700 تا 900 هزار فرصت شغلی جدید از هدف 2.5 میلیونی را از این طریق محقق خواهد کرد نیز بر ابهامات می افزاید. حمید حاج اسماعیلی در این زمینه به باقی بودن ابهامات موجود در برخی مجلسیان در زمینه تحقق 1 میلیون و 600 هزار فرصت شغلی سال گذشته، گفت: اینکه بخواهیم در هدف گذاری ها دستیابی به بخشی از 2.5 میلیون شغل سال جاری را به مشاغل خانگی ارتباط بدهیم خود موضوعی مهم است که نیازمند شفافیت است. نماینده سابق کارگران در هیئت حل اختلاف، اظهار داشت: تاکنون مرکز آمار ایران نتوانسته است نحوه ایجاد 1 میلیون و 600 هزار فرصت شغلی سال گذشته را تایید و روش محاسبه خود را اعلام کند با این حال طبق گفته رئیس این مرکز، آنها باید تا پایان خرداد ماه جاری و فقط تا 4 روز دیگر پرونده اشتغالی سال گذشته را ببندند. پایان یک پرونده جنجالی حاج اسماعیلی به صحبت های وزیر کار در زمینه لزوم تایید نهایی مرکز آمار در زمینه ایجاد 1 میلیون و 600 هزار فرصت شغلی سال گذشته اشاره کرد و بیان داشت: هم اکنون یک چهارم از سال سپری شده است اما دولت نتوانسته است در زمینه ایجاد 2.5 میلیون فرصت جدید شغلی اقدام عملی داشته باشد. این فعال کارگری، افزود: در زمینه مشاغل خانگی هنوز یک ابهام بزرگ باقی مانده است و آن هم اینکه اگر درآپارتمان ها مشکلاتی از بابت انجام کار خانگی به وجود آید مرجع رسیدگی به آن وزارت کار است و یا مراجع قضایی؟ مشاور کانون عالی انجمن های صنفی کارگری کشور، ادامه داد: شغل خانگی یعنی اینکه همه اقدامات از تولید، بازاریابی و فروش در منازل انجام شود چرا که اگر فرد توان مالی کار در خارج از خانه را داشت که دیگر به سراغ کار خانگی نمی رفت که حالا بتواند تولیدات خود را در خارج از خانه بفروشد. وی خاطر نشان کرد: در زودبازده ها شاهد بودیم که اقدامات بهتر و جدی تری از مشاغل خانگی برای ایجاد فرصت های شغلی صورت گرفت اما به دلیل عدم بستر سازی بخشی از تسهیلات به انحراف رفت که این مووع در گزارشات بانک مرکزی، سازمان بازرسی و برخی دیگر از نهادها بوده است.