وزیر کار: سهم تعاونی‌ها از اقتصاد ۵ درصد است

احمد میدری امروز در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز عبادی- سیاسی جمعه تهران با اشاره به پشت سر گذاشتن ۱۳ شهریور، روز ملی تعاون، به جایگاه تعاونی ها در اقتصاد اشاره کرد و افزود: تعاونی در دنیای امروز و در تاریخ ایران وجود داشته و دارد و هدف از آن تجمیع قدرت های کوچک اقتصادی برای ایجاد تحولات بزرگ بوده است.

وی با بیان اینکه سال آینده در دنیا به عنوان سال تعاونی ها نامگذاری شده است،گفت: دنیا به این نکته رسیده که مبارزه با فقر بیکاری و نابرابری و توسعه عادلانه نیازمند گسترش بخش تعاونی است؛ امری که در قانون اساسی کشور نیز دیده شده است.

میدری ادامه‌داد: شهید آیت الله بهشتی که دنیا و تاریخ ایران را به خوبی می شناخت و با میراث فرهنگی و دینی آشنا بود، در مورد تعاونی ها در قانون اساسی اصول بسیار روشنی را در مجلس خبرگان تصویب کرد، درکی که شهید بهشتی از تعاونی ها داشت همان چیزی است که امروز می بینیم و برای نمونه از ۱۰ بانک بزرگ دنیا یکی از آنها تعاونی است.

وی، مثال دیگر را دومین فروشگاه‌های زنجیره‌ ای دنیا برشمرد که به شکل تعاونی است و خاطرنشان‌کرد: چین با پیوند تعاونی ها و شرکت های بزرگ سالی ۱۰ میلیون شغل ایجاد کرده است.

وزیر تعاون، کار و رفاه‌ اجتماعی اضافه‌کرد: آیت الله بهشتی در کتاب اقتصاد تعاونی به خوبی نشان داد مسیر توسعه ایران از طریق تعاونی ها می گذرد. همچنین از طریق تعاونی ها هم شبکه روابط اجتماعی گسترش می یابد و هم مساله بزرگ اقتصادی حل می شود. با توجه به قانون اساسی و فرامین متعددی که رهبر معظم انقلاب در امر تعاونی ها ذکر کردند، فاصله زیادی با آنچه باید باشد داریم.

مداخلات نادرست دولت، تعاونی‌ها را تضعیف کرد

وی اظهار داشت: چرا در کشوری که مردم آن پیشگامان توسعه تعاونی در تاریخ بشر بودند، امروز و بر خلاف مصوبات به جای اینکه تعاونی ها ۲۵ درصد سهم از اقتصاد ایران داشته باشد، کمتر از پنج درصد سهم دارد؟

عضو کابینه دولت چهاردهم با اشاره به تاریخ تعاونی ها، به احداث قنات ها اشاره کرد و افزود: قنات ها تحت فرمان حکام وقت ایجاد می شد، اما شبکه ای کاملا مردمی بود و قنات هایی که ایرانی ها ساختند بزرگترین سازه های آبی در جهان و تاریخ بشر بوده است که از طریق تعاونی ها ایجاد شد.

وی با اشاره به بیانی از مورخ بزرگ ویل دورانت، ادامه‌داد: وی می گوید ایرانی ها در کتاب اوستا که سه هزار سال قبل نوشته شده، تعاونی های کشاورزی داشتند، ایرانی ها برخلاف اروپایی ها زمین های بزرگ کشاورزی نداشتند و کاشت، داشت و برداشت به وسیله تعاونی ها انجام می‌شد.

میدری مثالی دیگر زد و گفت: در جامعه روستایی چوپان داریم و چوپان یک تعاونی است. چند خانواده چند دام را در اختیار یک نفر قرار می دهند که او می تواند از طریق تجمیع این‌ها دامداری را در کشور بنیانگذاری کند؛ این همه دامداری که اگر نبود کشاروزی هم نبود، در اثر تعاونی ها به وجود آمده است.

وی با طرح این پرسش که چرا امروز در کشور در این وضعیت به سر می بریم و تعاونی ها گسترش پیدا نکردند، تاکید کرد: تعاونی می تواند استثمار را کاهش دهد، حاکمیت سرمایه را به حداقل برساند، روابط عادلانه بین انسان‌ها برقرار کند و پیوند های اجتماعی بین انسان ها به وجود آورد، اما نتوانستیم تعاونی ها را گسترش دهیم.

وزیر کار تاکید کرد: بخشی از اقدامات باید توسط مسئولان و بخشی توسط مردم انجام شود. مداخلات نادرست دولت ها موجب شد تعاونی ها تضعیف شوند. در سال ۱۳۴۷ قانون ملی شدن آب‌ها نوشته شد؛ بدون دانش اینکه مردم چگونه شبکه آبرسانی را ساماندهی می کردند، دولت در امر توزیع آب وارد شد و تغییرات نادرستی ایجاد شد. یکی از عوامل فرونشست دشت ها و بحران آب در اثر مداخلات نادرست بود که از سال ۴۷ شروع شد و ادامه پیدا کرد.

وی افزود: دولت در دهه ۶۰ به مردم پول داد تا قنات ها را نگهداری کنند، امری که مردم به صورت خودجوش با کمک مالی دولت انجام می دادند. این اقدام تبدیل به امری دولتی شد و زمانی که دولت کسری بودجه پیدا کرد مردم هم قنات‌ها را رها کردند؛ این سبک مداخلات باعث می شود نتوانیم شاهد گسترش تعاونی ها باشیم.

میدری ادامه‌داد: تعاونی ها زمانی گسترش می یابند که مردم از شبکه های اجتماعی خود استفاده کنند، برای نمونه تعاونی های خوب کشاورزی مانند تعاونی سیب زمینی‌کاران ایران که پیشگام در عرصه تحول فناوری و افزایش عملکرد کشاورزی هستند. همچنین در روستا کشاورزان کنار هم جمع می شوند و با تبدیل کردن تعاونی های بزرگ تحول ایجاد می کنند.

وی با اشاره به اینکه زمانی در تعاونی مسکن فرهنگیان شاهد خدمات ارزنده ای بودیم، گفت: امروزه شاهد هستیم تعاونی های نیروهای مسلح مسکن افراد تحت پوشش خود را تامین می کنند، اما خیلی وقت‌ها تعاونی ها نقشی که باید داشته باشند را ندارند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه‌داد: دولت قادر به تنظیم روابط بین تعاونی ها نبوده و هر زمان آدم ها کنار هم هستند، باید سیستم حقوقی این کارآمدی را داشته باشد که اختلافات بین آنها را به طور شفاف حل کند، به شکایات مردم به سرعت رسیدگی کند و اجازه سوء استفاده از اموال عمومی را ندهد.

وی ادامه‌داد: در بخش تعاون نتوانستیم این شکل از ارتباطات را ایجاد کنیم و در بسیاری از موارد افرادی که حداقل سرمایه خود را کنار هم گذاشتند، مقبون شدندو خسارات بزرگی را تحمل کردند.

به گفته وی، در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید در جهت احقاق حقوق مردم و انجام وظایفی که قانون برای ما به صراحت ذکر کرده احقاق حقوق مردم را تامین کنیم، نظارت ها را صحیح و بدون مداخله و شفاف انجام دهیم و امکان تجمیع سرمایه های محدود مردمی را داشته باشیم.

میدری ادامه داد: آیت الله بهشتی یکی از کارکردهایی که برای تعاونی ها ذکر می کرد، این بود که انباشت دانش را به وجود می آورند؛ وقتی افراد دور هم جمع می شوند، این تعاونی ها چگونگی کارکرد را از نسلی به نسل دیگر انتقال می دهند و با از بین رفتن تعاونی ها تمام این کارکرد از بین می رود.

وزیر کار افزود: آنچه ما ضربه خوردیم، و امروز خلا بزرگ در نظام حمایت اجتماعی ما وجود دارد، از بین رفتن محله در کلیه شهرها و کلان شهر ها و شهرهای بالای 300 هزار نفر است که حتی همسایه ، همسایه را نمی شناسد.

وی گفت: تعاونی ها وقتی رشد می کنند که حداقلی از ارتباطات اجتماعی وجود داشته باشد و وقتی ارتباطات اجتماعی در محله نداریم نمی توانیم تعاونی مصرف و مسکن داشته باشیم.

به گفته وی، تعاونی توزیعی و تعاونی هایی که جنبه حمایت دارند نیز باید در یک بستر جغرافیایی شکل بگیرد .

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: اگر بتوانیم تعاونی ها را احیا کنیم، محله ها دوباره زنده می شوند و ارتباطات در ادارات و جاهائیکه انسان ها با هم ارتباط دارند، شکوفا تر می شود.

وی افزود: در حوزه حمایت اجتماعی بر این اعتقادیم  که بعد از خانواده مهمترین نهاد اجتماعی ما محله است و برای این تاکید بر مسجد و نماز جماعت می شود، این ارتباط اجتماعی زمینه تحول است .

میدری تاکید کرد: برنامه ای که دنبال خواهیم کرد، این است که بتوانیم در سال آینده کساینکه در محله ها و ادارات تعاونی ها را شکل می دهند، مانند بزرگترین تعاونی اعتباری دنیا که در فرانسه از مردم محله به وجود آمده را احیا کنیم. 

وزیر تعاون ادامه داد:  ما پیشگام تعاونی بودیم و لازمه آن این است که راه ناهموار را در دولت تسهیل و موانع را برداریم. 

وی افزود: همه مردم ایران باید بدانند از طریق پیوند های اجتماعی در محله، مسجد، مدرسه و ادارات است که می توانیم بر بیکاری، فقر و نابرابری فائق شویم. 

وی تاکید کرد: از یک طرف مقام معظم رهبری 11 امر مشخص را در سیاست های کلی تعاون بر ما تکلیف کردند که آنها را محقق کنیم، ایشان امر فرموند که برای سه دهک پایین درآمدی باید تعاونی های فراگیر ایجاد شود و سهم تعاونی ها به 25 درصد برسد.

وی تاکید کرد: قانون اساسی در اصل سوم، دولت را موظف کرده که باید روح برادری اسلامی و تعاون را بین همه مردم گسترس دهد و زمینه ساز آن باشد. 

میدری با بیان اینکه یکی از ارکان اقتصاد ما که خلا دولت و بخش خصوصی را پر می کند، تعاونی است، گفت: به خاطر قصوری که در دولت انجام دادیم، اینجا ایستاده ایم و اینکه در تحولات نتوانستیم محله و روابط اجتماعی خود را حفظ کنیم .

وی گفت: امیدوارم بتوانیم در جهت تعاون به عنوان مهمترین رکن زندگی جمعی که ابعاد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد حرکت کنیم و شاهد تحول بزرگی در دولت وفاق ملی باشیم./ایرنا