صادرات دوباره ایران خودرو و سایپا به سوریه | دنا به سوریه بازمی‌گردد؟

از ۱۹ سال قبل فعالیت خودروساز ایرانی سایپا در سوریه با تاسیس کارخانه سیویکو به منظور تولید خودرو برای بازار این کشور همسایه آغاز شد. از ۱۶ سال پیش هم ایران خودرو فعالیت خود را با افتتاح خط تولید سمند در سوریه کلید زد. طی سال‌های اخیر خودروهای پراید و سمند در سوریه حضور پررنگی پیدا کرد و گفته می‌شد پراید به خودرویی محبوب برای شهروندان سوری تبدیل شد.

به تدریج اما به دلایلی همچون بر هم خوردن شرایط اقتصادی، وقوع جنگ در سوریه و لغو مجوز واردات خودرو، تولید و صادرات خودروهای ایرانی در این کشور دچار وقفه شد. در مقاطعی نیز با توجه به استاندارهای کشور سوریه، خودروهای ایرانی سایپا و ایران‌خودرو در این کشور با کاهش تیراژ مواجه شدند. تا این‌که فعالیت سیامکو که بزرگ‌ترین خط تولید برون مرزی ایران‌خودرو محسوب می‌شود تقریبا متوقف شد. سایپا نیز حضور پررنگی در سوریه ندارد.

این در حالیست که در اردیبهشت ماه امسال، خبر داغ شدن تجارت با سوریه و از سرگیری تجارت میان دو کشور اعلام شد؛  ایجاد مناطق مشترک و متناظر با کشورهای مختلف روی میز دولت و شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی قرار گرفت و راه‌اندازی منطقه مشترک ایران و سوریه در جهت پررونق‌تر شدن تجارت دو کشور در دستور کار قرار گرفت.  

آذر ماه سال ۱۳۹۹، نیز مدیرعامل وقت گروه خودروسازی ایران‌خودرو نسبت به تولید خودروی دنا در کشور سوریه به دو صورت گازسوز و بنزینی اعلام آمادگی کرد و ضمن اشاره به توانمندی‌های گروه صنعتی ایران‌خودرو در حوزه صادرات، تاکید کرد: ظرفیت دو بازار عراق و سوریه که از بازارهای مهم ایران به شمار می‌روند، مورد بررسی قرار گرفته و پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آینده بازار این کشورها، بازارهای بسیار خوبی برای صادرات خودروهای ایرانی باشد.

پس از آن، در آبان ماه سال ١۴٠٠، با سفر وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت (سیدرضا فاطمی‌امین) به دمشق، زمزمه‌ها برای از سرگیری روابط تجاری و به‌ویژه در حوزه خودرو، امید از سرگیری صادرات خودروهای ایرانی به سوریه برای خودروسازان قوت گرفت؛ چراکه چند سالی بود با توجه به چالش‌های اقتصاد سوریه، دولتمردان این کشور تصمیم گرفتند برای مدیریت منابع ارزی خود واردات خودرو و قطعات را به این کشور ممنوع کنند؛ اما سفر وزیر وقت صمت این امید را ایجاد کرد که مقام‌های سوری برای خودروسازان ایرانی استثنا قائل شده و ممنوعیت ورود خودرو و قطعات ایرانی به سوریه  برداشته شود؛ با این اتفاق، دو خودروساز بزرگ کشور می‌توانستد بار دیگر خطوط تولید خود را در سوریه بازگشایی کنند.

به دنبال سفر فاطمی‌امین به سوریه، کیوان کاشفی-رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه- نیز از مذاکراتی برای رفع موانع صادرات قطعات خودرو به سوریه خبر داد و اعلام کرد: به زودی مشکلات صادرات به این کشور بر طرف می‌شود.

اما اخیرا مهرداد بذرپاش ـ رییس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و سوریه خبر داد: در گذشته دو خودروساز ایرانی در سوریه فعال بودند که به دلیل استانداردهای سوریه فعالیت آن‌ها تقریباً متوقف شده بود. با توافقاتی که اخیراً صورت گرفته این دو خودروساز با رعایت استانداردهای کشور سوریه می‌توانند فعالیت خود را از سر بگیرند. همچنین کارخانه ساخت لاستیک توسط ایران در سوریه راه‌اندازی می‌شود.

بذرپاش وزیر راه و شهرسازی ایران از اجرایی شدن برخی از موضوعات همکاری‌های ۱۶ گانه بین ایران و سوریه از جمله ایجاد یک بانک ایرانی در سوریه، ایجاد بیمه‌های مشترک، حذف تعرفه تجاری بین دو کشور، راه‌اندازی اپراتور سوم توسط ایران در سوریه، تسهیل ترانزیت و از سرگیری فعالیت دو کارخانه خودروسازی ایران در سوریه خبر داد.

اگرچه طی سال‌های اخیر در مقاطعی شاهد از سرگیری فعالیت خودروسازان ایرانی و مجددا توقف فعالیت آنها در سوریه بوده‌ایم، در شرایط موجود این امیدواری ایجاد شده که با رشد کیفی محصولات ایرانی و آپشنال شدن خودروهایی همچون دنا، کوییک و سورن، خودروهای ایرانی بخش قابل توجهی از بازار سوریه را در اختیار بگیرند.