اثر ناآرامی‌ها در جابه‌جایی سرمایه به سمت سکه و دلار

در حالی که از سال‌های پایانی دولت گذشته نقدینگی نسبتاً زیادی در وضعیت بلاتکلیفی قرار داشت تا بعد از تعیین تکلیف مذاکرات برجام در یک بازار سرمایه‌گذاری کند، به نظر می‌رسد با دور از دسترس شدن احیای برجام حداقل در کوتاه‌مدت بخشی از این نقدینگی وارد بازارهایی، چون ارز و طلا شده است. عضو اتحادیه طلا و جواهر تهران با بیان اینکه انتظارات تورمی مهم‌ترین عامل وضعیت نوسانی بازار ارز و طلاست، اظهار کرد: سرمایه‌ها از برخی از بازار‌ها از جمله بورس خارج و به بازار دلار و سکه وارد شده است. در یک ماه گذشته چنین تحرکی از بازار وجود نداشت و با توجه به اتفاقات داخلی این جابه‌جایی بیشتر به سمت بازار دلار و سکه بوده است.

در دولت دوازدهم مقاماتی، چون فرهاد دژ‌پسند، وزیر وقت اقتصاد صراحتاً اعلام می‌کردند دولت از جهش نقدینگی و همچنین سرگردانی بخشی از این نقدینگی مطلع است، از این رو برنامه آن است که مانع از ورود نقدینگی به بازارهایی، چون ارز شویم، به این ترتیب در آن مقطع نقدینگی به واسطه بازار سرمایه تا حدودی کنترل شد، اما در ماه‌های پایانی دولت دوازدهم به دلیل مانور خبری گسترده دولت مبنی بر احیای قریب‌الوقوع برجام، سرمایه در بازار‌هایی ورود کرد که نقدشوندگی خود را تا حدودی حفظ و سپس بعد از احیای برجام برای ورود به یکی از بازار‌های هدف مهیا شود.

توجه نقدینگی بلاتکلیف به نتیجه برجام

هر چند تا پایان دولت دوازدهم برجام احیا نشد، اما این باور در بین افکار عمومی وجود داشت که راهی جز احیای برجام وجود ندارد، از این رو سرمایه به طور مجدد در وضعیت استندبای قرار گرفت تا بعد از احیای برجام برای سرمایه‌گذاری در یک بازار آماده باشد، این روند ادامه داشت تا اینکه بعد از نوسان‌های خبری متعدد در رابطه با احیای برجام، افکار عمومی به یکباره با وضعیت غیرمنتظره‌ای در رابطه با احیای برجام مواجه شد، به شکلی که امریکایی‌ها و اروپایی‌ها به بهانه درخواست‌های غیربرجامی ایران، رفتار غیرسازنده‌ای را در رابطه با ارتباطات برجامی از خود بروز دادند.

در این میان با توجه به مواضع اخیر امریکایی‌ها و اروپایی‌ها افکار عمومی در ایران انتظار احیای برجام را حداقل برای کوتاه‌مدت دور از دسترس ارزیابی کرده است، این اتفاق در شرایطی رقم خورد که همانطور که گفته شد نقدینگی قابل ملاحظه‌ای در بخش‌هایی، چون بانک در حال بلاتکلیف یا آماده برای سرمایه‌گذاری قرار داشت که انتظار داشت با احیای برجام به یک بازار مناسب ورود کند و حالا با دور از دسترس بودن این انتظار به نظر می‌رسد بخشی از این نقدینگی در بازارهایی، چون ارز، طلا و سکه ورود داشته باشد.

اثر ناترازی‌ها و ناآرامی‌ها بر ارز

در این بین باید عنوان داشت که ناآرامی‌های شکل‌گرفته در جامعه نیز امکان دارد توجه نقدینگی را به بازارهایی، چون ارز، طلا و سکه جلب کند، به ویژه آنکه ناترازی ترازنامه بانک‌ها این نگرانی را پیوسته برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است که بیش از یک اندازه مشخص سرمایه در بانک نگهداری نکنند و به شکل پیوسته بخشی از آن را به بازار‌های موازی وارد کنند، حال این بازار موازی می‌تواند در یک بازار خارجی نیز باشد یا اینکه در بازار‌های رمز ارز ورود کنند.

به هر ترتیب با سرعت گرفتن تحولات در اقتصاد جهانی بالطبع در حوزه جابه‌جایی نقدینگی و سرمایه‌گذاری شاهد دگرگونی‌هایی هستیم که در اقتصاد ایران نیز این امر مستثنی نیست و امروز اگر رشد نرخ دلار در بازار آزاد تا مرز ۳۴ هزار تومان و رشد نرخ سکه طلا تا مرز ۱۶ میلیون تومان خبرساز می‌شود، باید به این مهم نیز توجه داشت که سرمایه‌گذاری‌هایی هم در بخش تولید انجام گرفته است، زیرا همچون گذشته در شهرک‌های صنعتی به این سادگی‌ها سوله یافت نمی‌شود، به ویژه آنکه در این بحران انرژی جهانی کشورهایی، چون ایران که صاحب انرژی هستند، می‌توانند به شرط برقراری آرامش و امنیت مکان خوبی برای ورود بنگاه‌های بزرگ خارجی و به ویژه اروپایی جهت تولید در ایران باشند، منتها امکان دارد این کار به دلیل مسائل مرتبط با تحریم بدون ایجاد هیاهو شکل بگیرد.

در این میان با توجه به اینکه نقدینگی زیادی مدت‌ها منتظر خبر نتیجه مذاکرات هسته‌ای بود تا اقدام به سرمایه‌گذاری کند، هم اکنون با توجه به دور از دسترس بودن احیای برجام حداقل در کوتاه‌مدت طبیعی است که از بازارهایی، چون بانک یا بورس به سمت بازارهایی، چون ارز، طلا و سکه گسیل شود و بالطبع در این بازار‌ها دچار نوسان ناشی از ورود نقدینگی و افزایش تقاضا شویم.

در این بین البته برخی تحلیلگران معتقدند اصلاح نرخ ارز ترجیحی بر ثبات بازار آزاد ارز مؤثر بود و به لحاظ زمانی ثبات ماه‌های سپری‌شده از سال جاری در بازار ارز تقریباً با اصلاح نرخ ارز ترجیحی مرتبط بوده که این ارتباط دیگر کمرنگ شده است و امکان دارد زین پس بازار آزاد ارز با توجه به متغیر‌های اثرگذار در این بازار دچار نوسان قیمتی شود.

از سوی دیگر اخبار پیرامون مسائل مرتبط با ناآرامی‌ها چه بخواهیم و چه نخواهیم در بازار ارز، طلا و سکه اثر می‌گذارد و گریزی از آن نیست، زیرا به لحاظ رسانه‌ای نتوانسته‌ایم به خوبی پروپاگاندای رسانه‌های جهانی را در این مورد افشا کنیم، کمااینکه اصل موضوع را نیز منکر نمی‌شویم تا فرصت اصلاح مشکلات را از دست ندهیم، اما بزرگنمایی تصویر توسط رسانه‌های خارجی نیز عوارضی دارد که باید به شیوه رسانه‌ای و نرم کنترل شود.

گرانی دلار و افزایش تقاضا طلا را گران کرد

عضو اتحادیه طلا و جواهر تهران مهم‌ترین دلیل جهش قیمتی طلا و سکه در معاملات را انتظارات تورمی و کوچ سرمایه‌ها از بازاری مانند بورس به سمت بازار دلار و طلا دانست و افزود: اعلام رسمی توقف مذاکرات برجامی از پنج‌شنبه هفته گذشته رشد قیمت دلار در بازار‌ها را رقم زده و زمینه‌ساز جهش قیمت طلا شد.

محمد کشتی‌آرای در گفتگو با نبض بازار اظهار کرد: در سه هفته گذشته تغییرات نرخ اونس جهانی طلا در حد یک درصد بوده که به معنای نوسان پنج تا ۱۰دلار در هر اونس بوده است، بنابراین این نوسان سه هفته‌ای تأثیر زیادی بر قیمت طلا نداشته است. تا چهارشنبه هفته گذشته اونس جهانی و قیمت ارز روال باثباتی را طی می‌کرد و در اظهارنظر‌ها و تحلیل‌های بازار طلا اینگونه عنوان می‌شد که بازار روندی باثبات را طی می‌کند.

عضو اتحادیه طلا و جواهر تهران عنوان کرد: با توجه به ثابت‌بودن و کم‌نوسان بودن قیمت جهانی طلا، افزایش نرخ ارز در کنار افزایش تقاضا مهم‌ترین عوامل افزایش نرخ طلا و سکه در بازار داخلی بوده است.

اعلام رسمی توقف مذاکرات برجامی و تکذیب وصل ارز بلوکه‌شده

وی افزود: از روز پنج‌شنبه هفته گذشته به دلیل تحولات سیاسی داخلی و به نوعی روشن‌شدن تکلیف مذاکرات برجامی و اعلام توقف مذاکرات که به معنای منتفی‌شدن مذاکرات است و تکذیب اخبار وصول ارز بلوکه‌شده ایران، بازار به این اخبار واکنش نشان داد و از روز شنبه هفته جاری قیمت ارز سیر صعودی به خود گرفت و از کانال ۳۲هزار تومان وارد کانال ۳۳‌هزار تومان و دیروز هم وارد کانال ۳۴هزار تومان شد و در برخی ساعات نرخ دلار به ۳۴هزارو۷۰۰ تومان رسید که به معنای افزایش ۸۰۰تومان برای هر دلار آن هم تنها در یک روز است.

رشد تقاضای خرید با وجود روند‌های افزایشی قیمت

وی با اشاره به رشد تقاضای خرید طلا و سکه در شرایط روند‌های افزایشی در قیمت خاطرنشان کرد: خریدار و تقاضا در شرایط رو به افزایش بیشتر می‌شود، اما زمانی که قیمت‌ها کاهشی می‌شود، عرضه افزایش می‌یابد و همه فروشنده می‌شوند.

کارشناس بازار طلا با اشاره به افزایش قیمت حباب سکه اظهار کرد: در حالی که در هفته گذشته حباب سکه در محدوده یک‌میلیون‌و۸۰۰هزار تومان بود، روز گذشته به ۲‌میلیون‌و۳۰۰هزار تومان افزایش یافت. طلا نیز در حال حاضر حباب مثبت بالایی دارد.

وی عنوان کرد: قیمت طلا نیز در بازار گران‌تر از بازار‌های جهانی است، به این دلیل که تقاضای بازار با رشد چشمگیری مواجه است، بنابراین با احتساب حباب طلای به‌کاررفته در سکه می‌توانیم بگوییم حباب سکه به ۲میلیون‌و۹۰۰هزار تومان هم رسیده است.

جابه‌جایی سرمایه‌ها

وی با بیان اینکه انتظارات تورمی مهم‌ترین عامل وضعیت کنونی است، اظهار کرد: سرمایه‌ها از برخی بازار‌ها از جمله بورس خارج و به بازار دلار و سکه وارد شده است. در یک ماه گذشته چنین تحرکی از بازار وجود نداشت و با توجه به اتفاقات داخلی این جابه‌جایی بیشتر به سمت بازار دلار و سکه بوده است.

منبع: روزنامه جوان