پیش‌بینی آمار حساب تجاری | کشف فراریان مالیاتی با الگوریتم

رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور گفت: پیش‌بینی ما این است که با اجرای طرح تفکیک حساب‌های تجاری از غیرتجاری بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار حساب بانکی را از این به بعد بتوانیم به عنوان حساب تجاری شناسایی کنیم.

مهدی موحدی بکنظر با اشاره به موضوع تفکیک حساب‌های بانکی تجاری از غیرتجاری اظهار کرد: بحث تفکیک حساب‌های بانکی تجاری از غیرتجاری، تکلیفی است که ماده 10 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان برعهده سازمان امور مالیاتی گذاشته است و طبیعتاً سازمان باید آن را اجرا می‌کرد.

وی افزود: با وجود هماهنگی که با بانک مرکزی انجام شده و با ساماندهی پوزها، این پوزها به حساب های تجاری متصل شد، اما هنوز بخشی از حساب های تجاری به دستگاه های پوز متصل نیستند و به نوعی با کارت به کارت، ساتنا و پایا دارند کار می‌کنند که قابل رصد توسط سازمان امور مالیاتی نیست.

رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی ادامه داد: بنابراین این انگیزه در راستای عمل به ماده 10 قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان وجود داشت که حساب‌ها تجاری را ساماندهی کنیم و بدین منظور با توافقاتی که با بانک مرکزی صورت گرفت، دستورالعملی ناظر بر تفکیک این حساب‌ها ارائه و مختصات حساب تجاری نیز به تازگی مشخص شد.

موحدی خاطرنشان کرد: «با این ملاحظه که بخش قابل توجهی از مردم را فعلا لحاظ نکرده و اصطلاحاً به آنان فشار مالیاتی وارد نکنیم و از این مورد مطمئن باشیم که افراد شناسایی شده با ضریب اطمینان بالایی جزء افراد دارای فعالیت تجاری هستند، منطق واریزی مجموعاً 35 میلیون تومان در هر ماه و در قالب 100 تراکنش یا بیشتر به یک حساب، مبنای حساب تجاری در نظر گرفته شد.»

وی گفت: البته این دو شرط، همزمان هستند و اینطور نیست که فقط 35 میلیون تومان در هر ماه را مبنای حساب تجاری بودن قرار دهیم بلکه این 35 میلیون تومان باید در حداقل 100 تراکنش واریزی انجام شده باشد تا به عنوان حساب تجاری شناخته شود. به طور مثال اگر کسی 100 میلیون تومان در قالب یک تراکنش واریز داشته باشد حساب وی جزء حساب‌های تجاری شناخته نمی‌شود.

رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی اضافه کرد: بر اساس این تفکیک اولیه، پیش‌بینی ما این است که بین 200 تا 300 هزار حساب بانکی را از این به بعد بتوانیم به عنوان حساب تجاری شناسایی کنیم، اما این هم پایان کار نیست.

وی اظهارداشت: افرادی که ادعا می‌کنند ممکن است به صورت اتفاقی به طور مثال فقط یک بار در این ماه واریزی مجموع بیش از 35 میلیون تومان در قالب 100 تراکنش یا بیشتر برای آنان رقم خورده است و فعالیت تجاری نداشته‌اند، بلکه به دلایل دیگری این اتفاق رخ داده است، می‌توانند با اسناد و مدارک به ادارات مالیاتی مراجعه و مستندات خود را ارئه دهند.

رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی ادامه داد: در غیر اینصورت، حساب آنها به عنوان حساب تجاری شناخته و به پرونده مالیاتی متصل می‌شود و این پرونده مالیاتی هم عملاً مورد رسیدگی از سوی سازمان امور مالیاتی قرار خواهد گرفت.

وی تصریح کرد: این شروعی برای شناسایی برخی از فراریان مالیاتی مانند برخی از پزشکان خواهد بود که برای دریافت حق ویزیت خود از روش کارت به کارت استفاده می‌کنند و یا در صنوف مختلفی که برخی از صاحبان کسب و کار از روش‌های اینچنینی استفاده و درآمد خود را پنهان می‌کنند.

موحدی توضیح داد: قرار است این حساب‌ها در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار بگیرد و سازمان امور مالیاتی این موارد را شناسایی کرده و مورد رسیدگی قرار دهد.

رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی در خصوص پیش‌بینی میزان درآمدهای مالیاتی با انجام این طرح، گفت: درآمد بستگی به حجم تراکنش‌ها و مبالغ واریزی دارد که فعلاً اطلاعات آن حجم را نداریم، بنابراین ابتدا باید تحلیل اولیه‌ای روی حجم صورت گیرد.

وی خاطر نشان کرد: چه بسا فعلاً درآمدهای مالیاتی از این طریق خیلی برای ما مهم نباشد، بلکه آن شفافیتی که ایجاد می‌شود و اینکه مردم خیال‌شان از این موضوع راحت شود که سازمان امور مالیاتی کسانی را که در حال کتمان درآمد هستند و اصطلاحاً مردم را اذیت کرده و از کارتخوان استفاده نمی‌کنند و به دنبال فرار مالیاتی هستند، شناسایی کرده، مهم است.

رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی یادآوری کرد: پیش‌بینی ما این است که در قالب طرح تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی که از ابتدای خرداد امسال اجرای آن آغاز شده و تا پایان شهریور ماه به پایان می‌رسد، بین 200 تا 300 هزار حساب شناسایی شود.

وی تصریح کرد: البته ما به طور مداوم روی الگوریتم‌های شناسایی این حساب‌ها کار می‌کنیم تا به الگوریتم‌های متنوع‌تر و مشخص‌تر برسیم تا شفافیت به حداکثر خود برسد و به تعداد مودیان ما اضافه شود.

موحدی با بیان اینکه ما حتی اعداد پایین‌تر از 35 میلیون تومان و تراکنش‌های پایین‌تر از 100 عدد در ماه را هم تحت رصد قرار خواهیم داد که باعث مسدود شدن انواع روش های فرار مالیاتی می شود؛ امکان دارد برخی مثلا با 99 تراکنش در ماه کار کنند و حساب دیگری را جایگزین آن کرده و کتمان درآمد خود را ادامه دهند که ما برای مقابله با این موضوع، با الگوریتم‌های مختلف در حال شناسایی هستیم./تسنیم