خبرخوش عیدانه؛ یارانه ۵۰۰ هزار تومان شد | زمان واریز یارانه 130 هزارتوانی بحساب سرپرستان

۶ بهمن ۱۴۰۰ - ۱۳:۰۱

کد خبر: 1125196

مسئله یارانه نقدی، چند وقتی است که به یکی از دغدغه‌های اساسی مردم تبدیل شده است و سوال اصلی همه این است که بالاخره مبلغ یارانه‌های جدید که دولت وعده آن را می‌دهد، چه قدر است.

در روزهای اخیر بود که میرتاج‌الدینی، عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ از افزایش منابع بخش هدفمندی یارانه‌ها خبر داد و گفت که با تصویب کمیسیون تلفیق منابع بخش هدفمندی در سال آینده به ۵۴۶ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد. اما با این شرایط، این سوال مطرح می‌شود که مبلغ یارانه نقدی برای سال جدید چه قدر خواهد بود و هر خانواده چه قدر یارانه دریافت می‌کند؟

چراکه با اینکه مدتی است که حذف ارز ترجیحی قطعی شده، اما هنوز خبری از یارانه جدید نبوده و مبلغ و شکل آن مشخص نیست.

در پی مصاحبه ای با علیرضا شهباری، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس پرداخته است؛ وی در رابطه با مبلغ یارانه‌ها گفت: در مورد یارانه نظرات مختلفی وجود دارد اما هنوز در کمیسیون تلفیق در مورد آن بحث وجود دارد و به نتیجه نرسیده است. هم در راستای حذف ارز ترجیحی و درآمدی که ایجاد می‌شود و هم یارانه‌ها، نظرات مختلفی وجود دارد که هیچ یک قطعی نیست. اینکه به چه افرادی داده شود، میزان آن چه قدر باشد و به چه صورت باشد، هنوز به جمع‌بندی نرسیده است. باید در کمیسیون جمع‌بندی شود و به صحن بیاید تا در مورد آن تصمیم اتخاذ شود.

وی در پایان گفت: یارانه ۱۳۰ تا ۵۰۰هزار تومانی که مطرح می‌شود، تنها در حد صحبت است و هنوز میزان آن مشخص نیست.

مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری در گزارشی به منابع و مصارف قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در بودجه‌های سنواتی پرداخت و در بخشی از این گزارش آورد: قانون هدفمندسازی یارانه ها در دی‌ماه سال 1388 در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و از آذرماه سال 1389، عملیاتی شد. پیش از تصویب برنامه ششم توسعه، منابع و مصارف قانون یاد شده در قوانین بودجه سنواتی به شیوه کلی ارائه شد.

یارانه نقدی اعطای کمک مالی دولت به قشر خاصی از مردم است که بیستم هر ماه واریز می شود. پرداخت یارانه نقدی جهت افزایش رفاه عمومی در دولت دهم کلید خورد. میزان یارانه‌ نقدی 45 هزار و پانصد تومان است. پس از روی کار آمدن دولت رئیسی در رابطه با یارانه نقدی حرف و حدیث های زیادی بوده است ،زیرا رئییسی وعده افزایش یارانه را داده است. در ادامه به آخرین خبر از واریز یارانه نقدی می پردازیم.

بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال 1399، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این سال، تعداد 23.033.505 نفر یارانه بگیر سه دهک بالای درآمدی را شناسایی کرد؛ در حالی که در سال یاد شده، اقدامی مبنی بر معرفی خانوارهای شناسایی شده به سازمان هدفمندسازی برای حذف از لیست یارانه بگیران صورت نپذیرفت.

از سال 1396 و به استناد بند (ب) ماده 39 قانون برنامه ششم توسعه، دولت به‌منظور ایجاد شفافیت در اجرای قانون، مکلف به ارائه دریافت‌ها و پرداخت‌های مرتبط با قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در جدول جداگانه همراه با بودجه‌های سنواتی شد. از این‌رو، از سال 1395 به این‌سو، منابع و مصارف هدفمندی یارانه ها ذیل تبصره (14) قوانین بودجه سنواتی لحاظ شده است.

منابع قانون هدفمند کردن یارانه‌ها در لایحه بودجه سال 1401 کل کشور نسبت به قانون بودجه سال 1400، قریب به 41 درصد رشد داشته و از حدود 3345 هزار میلیارد ریال به 4707 هزار میلیارد ریال رسیده است.

برخی از کارشناسان اقتصادی می‌گویند در صورت حذف ارز ترجیحی پرداخت یارانه نقدی اثر آنچنانی بر بهبود معیشت و وضعیت مردم نخواهد داشت. پیشنهاد آن‌ها این است که دولت به جای افزایش یارانه نقدی، یارانه کالایی به مردم اعطا کند.

گمانه زنی هایی که در مورد یارانه جدید و افزایش یارانه ها شده بود برخلاف وعده مسئولین تاکنون عملی نشده است. تاکنون هیچ مسئولی زمان دقیق پرداخت یارانه جدید را اعلام نکرده است اما بر اساس صحبت کارشناسان پرداخت یارانه جدید به سال آینده موکول شده است. حال یارانه نقدی واریز شد و از یارانه جدید خبری نبود و همان مقدار قبلی به حساب سرپرست خانوار واریز شد .در ادامه به آخرین اخبار از یارانه جدید می پردازیم.

زمانی که دولت سیزدهم نخستین سند مالی خود را تقدیم مجلس کرد، بخوبی می‌دانست اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی در بودجه ۱۴۰۱ حاشیه‌های فراوانی ایجاد خواهد کرد. البته قبل از تقدیم لایحه بودجه به مجلس شورای اسلامی نیز زمزمه‌های اصلاح ارز ترجیحی به گوش می‌رسید و بحث‌ها پیرامون این موضوع شروع شده بود، اما قطعی شدن این گزاره که دیگر در سال آینده خبری از ارز یارانه‌ای و ترجیحی نیست، نقطه آغاز جهت‌گیری‌های بسیاری از فعالان و کارشناسان اقتصادی بود.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند یارانه‌های پنهان نه‌تن‌ها تغییری در سفره‌های مردم ایجاد نکرده، بلکه همواره در آب رفتن آن تاثیر بسزایی داشته است و می‌گویند ارز ترجیحی به کارگاه تولید رانت شبیه شده که هیچ‌گونه اصابتی به کالا‌های هدف نداشته است. گروه طرفداران اصلاح ارز ترجیحی در مقایسه‌ای که میان ۲ دسته از کالا‌های برخوردار از ارز ۴۲۰۰ تومانی و سایر کالا‌ها داشتند، به این نتیجه رسیدند که میانگین تورم در کالا‌های مشمول ارز ترجیحی ۳۸۹ درصد و سایر کالا‌ها ۳۱۷ درصد بوده و این اختلاف بیانگر عدم اصابت ارز ترجیحی به کالا‌های مورد نظر است.

یارانه نقدی؛ راهکار مدنظر دولت پس از حذف ارز ترجیحی

حال اگر فرض را بر آن بگیریم دولت سیزدهم در اصلاح این ارز قاطعیت بسیاری دارد و مجلس شورای اسلامی هم در این قضیه به یاری دولت می‌آید، آیا روش دولت برای حمایت از مردم موثر است؟

بر اساس بودجه سال آینده و اظهارات مسؤولان سازمان برنامه و بودجه قرار است دولت سال آینده رقمی نزدیک به ۱۰۰ هزار تومان به مجموع یارانه‌های نقدی پرداختی به هر نفر بیفزاید. پس می‌توان گفت راه حمایتی دولت از مردم بویژه اقشار آسیب‌پذیر پرداخت مبلغی از عایدی اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی است.

یارانه نقدی 110 هزار تومانی

اگرچه قرار بود مبلغ یارانه‌ها از آذرماه افزایش پیدا کند اما به نظر می‌رسد افزایش یارانه در دو ماه باقیمانده سال جاری منتفی است.

یارانه نقدی که از آذر سال ۸۹ در قالب طرح هدفمندسازی‌ یارانه‌ها به خانوارهای ایرانی پرداخت می شود مبلغ آن 40 هزار و ۵۰۰ تومان بود. یارانه نقدی توسط احمدی نژاد رییس جمهور وقت ایران به مردم پرداخت شد و پس از گذشت حدود 11 سال همچنان، مبلغ یارانه نقدی تغییری نکرده است. این به آن معنی است که یارانه نقدی هم نمی‌توانست گرهی از مشکلات معیشتی مردم کم کند. دولت سیزدهم در صدد است که ارز 4200 تومانی را حذف کند و مبلغ یارانه نقدی را افزایش بدهد.

رونمایی دولت از مبلغ یارانه جدید

اخبار زیادی در خصوص افزایش مبلغ یارانه نقدی در چند وقت اخیر شنیده شده است اما این مبلغ قطعی یارانه نقدی از طرف دولت و یا مجلس هنوز اعلام نشده است.یارانه نقدی دی ماه با شرایط جدید در 20 ماه به حساب سرپرست خانوار واریز می شود.مرحله یکصد و سی‌ و یکم یارانه نقدی مربوط به دی ماه، روز دوشنبه (۲۰ دی ماه) به حساب سرپرستان خانوار واریز خواهد شد. واریز این مرحله از یارانه نقدی، مانند سنوات گذشته به ازای هر نفر ۴۵۵,۰۰۰ ریال است.

اگرچه قرار بود مبلغ یارانه‌ها از آذرماه افزایش پیدا کند اما به نظر می‌رسد افزایش یارانه در دو ماه باقیمانده سال جاری منتفی است. اما یارانه‌ها در سال آینده افزایش پیدا می‌کند و مردم می‌توانند منتظر واریز یارانه جدید باشند. اما چه کسانی مشمول یارانه جدید نمی‌شوند؟

پرداخت قطعی یارانه جدید، خبری است که نایب رئیس مجلس اعلام کرده و گفته سال آینده به هر نفر ۱۱۰هزار تومان یارانه جدید پرداخت شود. اما مشمولان یارانه جدید چه کسانی هستند؟

آنگونه که علی نیکزاد، نائب رئیس مجلس اعلام کرده قرار است در بودجه سال ۱۴۰۱ ارز ترجیحی گندم و دارو حذف شود و اعتباری که از این محل آزاد می‌شود در قالب یارانه نقدی ۱۱۰ هزار تومانی به حساب مردم واریز شود.

آنگونه که نیکزاد اعلام کرده مبلغ یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومان است و به ۶۰ میلیون نفر پرداخت می‌شود. به عبارتی می‌توان گفت مشمولان یارانه ۱۱۰ هزار تومانی همان افرادی هستند که سال گذشته مشمول یارانه معیشتی شدند.

بر این اساس در سال آینده باید منتظر تغییراتی در روند و مبلغ یارانه‌ نقدی بود. چراکه به نظر می‌رسد مبلغ یارانه جدید به ۱۱۰ هزار تومان می‌رسد.

اگر قرار بر حذف یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی باشد، حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران حذف می‌شود. چون یارانه نقدی به کل جمعیت پرداخت می‌شد اما یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی تنها به ۶۰ میلیون نفر تعلق می‌گیرد. یعنی همان افرادی که از سال ۹۸ به این طرف، یارانه معیشتی دریافت می‌کنند.

بنابراین افرادی که یارانه معیشتی دریافت نمی‌کنند، مشمول یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی هم نمی‌شوند. دولت اعلام کرده که قرار است این یارانه تنها به چند دهک کم درآمد جامعه پرداخت شود. احتمالا افراد سه دهک بالای مشمول یارانه جدید نمی‌شوند

سال آینده چه یارانه‌هایی واریز می‌شود؟

دولت سیزدهم تاکنون وعده‌های زیادی درباره پرداخت یارانه به مردم داده است. از یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی گرفته تا یارانه ۸۰۰ هزار تومانی که در قالب نقدی و بن خرید کالا به مردم پرداخت شود.

از ماه گذشته،‌ معاونت اقتصادی دولت زمزمه حذف بنزین خودروها را مطرح و اعلام کرد قرار است یارانه بنزین به مردم پرداخت شود. البته هنوز مشخص نیست در صورت تغییر سهمیه‌بندی بنزین، مبلغ یارانه آن چقدر خواهد بود. اما با توجه به برخی از اظهارات می‌توان گفت مبلغ یارانه بنزین برای هر فرد حدود ۳۰ هزار تومان است و این یارانه برای یک خانواده چهار نفره به ۱۲۰ هزار تومان هم می‌رسد.

افزایش یارانه نقدی خانوارها در سال آینده

جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی درباره حذف ارز ترجیحی تخصیصی به برخی کالاهای اساسی گفت: در بودجه ۱۴۰۱ بنای دولت بر این است که قیمت نان و دارو اضافه نشود، به طوری که وارد کننده گندم و مواد اولیه تولید دارو، محصول خود را با ارز نیمایی وارد کند ولی عرضه کننده نهایی مابه‌التفاوت ارز نیمایی و ارز ۴۲۰۰ را از دولت بگیرد تا مردم به عنوان مصرف کننده نهایی، نان و دارو را با همان قیمت سابق دریافت کنند.

وی افزود: البته در لایحه ۱۴۰۱ برنامه دولت این است که نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی را از دریافت ارز ترجیحی حذف کند و در ازای آن اعتبارات ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی برای ۷ دهک درآمدی در نظر گرفته شده تا افزایش احتمالی قیمت کالاهای مرتبط با نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی را جبران کند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه تصریح کرد: بر این اساس یارانه جدید چهار دهک اول ماهانه حدود ۱۲۰ هزار تومان و سه دهک بعدی ماهانه حدود ۹۳ هزار تومان خواهد شد، به طوری که یک خانوار چهار نفره که در دهک اول تا چهارم قرار دارد ماهانه ۴۸۰ هزار تومان یارانه جدید دریافت می‌کند. این مبلغ برای خانوارهای چهار نفره دهک پنجم، ششم و هفتم نیز ۳۶۰ هزار تومان است.

قادری با بیان اینکه بدون شک این تصمیم دولت از بروز تورمی بزرگ که ناشی از تداوم سیاست پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی به چندین قلم کالا بود، جلوگیری خواهد کرد، خاطرنشان کرد: در کمیسیون برنامه در ارتباط با آثار و پیامدهای حذف ارز ترجیحی بحث‌هایی مطرح شده اما رای گیری در این رابطه صورت نگرفته است، با این وجود نه تنها کمیسیون برنامه بلکه کلیت مجلس نیز حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را به عنوان یک الزام تایید می‌کند.

وی افزود: حتی مجلس در بودجه ۱۴۰۰ نیز صرفاً در ۶ ماهه اول مجوز تخصیص ارز ترجیحی را صادر کرد و در ۶ ماه دوم دولت را ملزم به حذف ارز ۴۲۰۰ کرده بود؛ بنابراین از مصوبه سال گذشته مجلس نیز می‌توان این استنباط را داشت که موافق حذف ارز ترجیحی است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: بر اساس آنچه که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ آمده، وزارت تعاون مکلف شده تا با در اختیار داشتن سامانه‌های اطلاعاتی، سه‌دهک بالای درآمدی را شناسایی و از دریافت یارانه حذف کند.

قادری عنوان کرد: بر اساس برخی ارزیابی‌ها هم‌اکنون گردش مالی ۲۲ میلیون نفر از ایرانیان بالای یک میلیارد تومان است که البته ممکن است برخی از آن‌ها مامور خرید در یک دستگاه اجرایی باشند یا اینکه منزل مسکونی خود را جابجا کرده باشند ولی دیگر افراد که دارای گردش مالی بالا هستند دلیلی ندارد که یارانه نقدی دریافت کنند.

وی درباره گمانه‌زنی‌هایی که پیرامون تغییر نحوه پرداخت یارانه‌های نقدی مطرح می‌شود، گفت: نظر کمیسیون برنامه و بودجه این است که کارت یا حساب الکترونیکی برای مشمولان دریافت یارانه نقدی در نظر گرفته و مبلغ یارانه در حساب آن‌ها شارژ شود تا یارانه‌بگیران امکان انتخاب و خرید چند قلم کالا را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای منتخب داشته باشند.