ارزش سهام عدالت افزایش یافت

ارزش سهام عدالت از زمان آزادسازی سهام عدالت، تاکنون، با نوسانات زیادی روبرو بوده است. ارزش سهام عدالت معمولا متناسب با افزاش یا کاهش بورس تغییر میکند. ارزش سهام عدالت در حال حاضر به یک چهارم قیمت واقعی خود رسیده است. به طوریکه ارزش سهام عدالت را اکنون  زیر 10 میلیون تومان معامله می کنند. در ادامه ارزش سهام عدالت را می خوانید.​

در پایان معاملات امروز بازار سهام، ارزش سهام عدالت در مقایسه با روز گذشته، ۱.۳درصد افزایش یافت و ارزش سبد ۵۳۲هزار تومانی، یک میلیون تومانی و ۴۹۲هزار تومانی سهام عدالت به ترتیب به ۱۱ میلیون و ۵۷۴هزار تومان، ۲۱ میلیون و ۸۰۵هزار تومان و ۱۰ میلیون و ۷۳۴هزار تومان رسید. با احتساب این موضوع، ارزش ۶۰درصد قابل فروش سبد ۵۳۲هزار تومانی سهام عدالت به ۶ میلیون و ۹۴۴هزار تومان رسیده است.

دولت چه بلایی سر سهام عدالت آورد؟

سهام عدالت می‌توانست به عنوان یک دارایی با بازدهی مناسب برای 49 میلیون سهامدار آن تبدیل شود، اما افت شاخص از 2 میلیون و 75 هزار واحد تا یک میلیون ارزش این سهام را تا 60 درصد کاهش داشت. این موضوع که به سال 99 بر می‌گردد، اما در سال 1400 نیز رفت و برگشت‌های شاخص کل از شاخص یک میلیون و 200 هزار واحدی تا یک میلیون و 600 هزار واحدی نیز باعث کاهش ارزش این دارایی مردم شده است.

به عبارت دیگر، دولت دوازدهم برای اینکه بتواند بورس را به یک محل برای تامین منابع مالی جهت جبران کسری بودجه تبدیل کند، فروش 270 هزار میلیارد تومان اوراق دولتی را در سال 99 در دستور کار خود قرار داد.

این مساله سبب شد کل بورس و به تبع آن نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت نیز با چالش جدی کاهش ارزش مواجه شوند. این موضوع سهامداران این سهام را با این سوال مواجه کرده است که چرا دولت برای جبران کسری بودجه چنین رخدادی را رقم زده است.

طی هفته گذشته اخبار خاصی در زمینه سهام عدالت منتشر نشده است. اما در مورد واریز سود سهام عدالت سال‌های 98 و 99 رئیس سازمان بورس شفاف سازی کرده است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد پرداخت سود سهام عدالت سال 98، ‌گفت: سود عملکرد شرکت‌های سرمایه‌پذیر عدالت 98 درصد پرداخت شد و فقط 2 درصد سود مربوط به شرکت مخابرات بوده که پرداخت نشده در این زمینه از شرکت مخابرات شکایت شده، سازمان خصوصی‌سازی هم پیگیر است مشکلاتی برای مخابرات پیش آمده بود که سود سهام عدالت را نپرداخته است.

رئیس هیأت تحقیق و تفحص از سازمان بورس و بازار سرمایه گفت: قصد داریم منافع سهامداران خرد و به ویژه سهامداران عدالت را پیگیری کنیم.

موسوی لارگانی در مورد زیان سهامداران عدالت بعد از ورود به بازار سرمایه و همچنین بررسی عدم واریز سود عملکرد سهام عدالت در سال 98 توسط مخابرات و مپنا گفت: یک طرف از قضیه تحقیق و تفحص این است که عده‌ای زیادی از مردم دچار مشکلات شدند و در روزهای ریزش بازار سرمایه دچار زیان شدند. کسانی که دارای سهام عدالت به ارزش اسمی 500 هزار تومانی بودند ارزش سهام آنها تا 16 میلیون تومان هم بالا رفت و قسمتی از سهام خود را توانستند بفروشند. سهام عدالت واقعاً کار بزرگی بود که دولت نهم و دهم انجام داد؛ اما متأسفانه به دلیل سوءمدیریت سازمان بورس و سازمان‌های مربوطه حیف و میل حقوق سهامداران را شاهد بودیم.

سهام عدالت چقدر می‌ارزد؟

سهام عدالت در هفته‌های گذشته با کاهش ارزش مواجه بوده است. این سهام در هفته چهارم آذرماه نیز با افت 4.06 درصدی مواجه شد؛ این مساله در حالی رخ داده است که شاخص کل بورس و شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با کاهش 4.8 درصدی در این هفته مواجه شدند.

برگه‌های سهام عدالت در قیمت های 409 هزار تومانی، 492 هزار تومانی، 532 هزار تومانی و یک میلیون تومانی در هفته سوم آذرماه به ترتیب با افت 304 هزار تومانی، 366 هزار تومانی، 396 هزار تومانی و 744 هزار تومانی مواجه شده‌اند.

این مساله در حالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند، نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت از ارزنده ترین سهم های بازار سرمایه هستند. با این حال، ارزش برگه های سهام عدالت در برگه‌های مختلف به ترتیب برابر است با 7 میلیون و 198 هزار تومان، 8 میلیون و 658 هزار تومان، 9 میلیون و 362 هزار تومان و 17 میلیون و 599 هزار تومان.

سال گذشته دولت وقت تصمیم به آزادسازی سهام عدالت کرد که این مساله به دلیل مشکلات موجود در طرح، تنها منجر به کاهش ارزش این سبد دارایی شد. ارزش فعلی سهام عدالت نسبت به دوران اوج بازار در مرداد‌ سال 99 با افت 54 درصدی مواجه شده است.

ارزش سهام عدالت نسبت به اول مرداد سال گذشته به ترتیب با کاهش قیمت 8 میلیون و 381 هزار تومانی، 10 میلیون و 82 هزار تومانی، 10 میلیون و 902 هزار تومانی و 20 میلیون و 492 هزار تومانی روبرو شده است.

ارزش سهام عدالت نصف شد

ارزش سهام عدالت در هفته های گذشته با کاهش بسیار زیادی مواجه شد، کاهش ارزش این سهام در حالی رخ داده است که شاخص کل بورس در هفته گذشته با صعود همراه بود.

 سهام عدالت ترکیب ارزنده‌ای از سهام شرکت‌های مختلف است که در اواسط دهه 80 دولت تصمیم گرفت به افراد جامعه واگذار کند، ارزش این دارایی دهک‌های پایین درآمدی جامعه پس از گذشته 14 سال به یک عدد قابل توجه رسیده بود.

اما سیاست های اشتباه و بعضا متناقض دولت دوازدهم در زمینه بازار سرمایه ارزش این سبد دارایی را به شدت کاهش داده است. دولت سیزدهم نیز با توجه به اینکه در گام‌های اولیه است، هنوز توفیق چندانی در ساماندهی بورس نداشته است.

‌سهام عدالت از سهام شرکت‌های ارزنده و تولیدی را که دارای ارزش افزوده بالایی هستند، تشکیل شده است، این نمادها در هر وضعیتی که قرار داشته باشند، بازهم از نمادهای ارزنده بازار سرمایه هستند.

آخرین وضعیت ‌سهام عدالت‌

حمیدرضا جیهانی، کارشناس بازار سرمایه، معتقد است: در سال 99 و با آزادسازی سهام عدالت، متأسفانه دارندگان سهام عدالت به دلیل نیاز مالی که داشتند این سهام را به ثمن بخس و بهای ناچیز فروختند، اما کارگزاری‌ها و بانک ها پول مردم را، دیر پرداخت کردند.

وی افزود: اتفاق بعدی این بود که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مرتبط با سهام عدالت وارد بورس شدند، اما با توجه به شرایط منفی بازار، ارزش روز سهام عدالت یک‌چهارم شد و دارندگان سهام عدالت مجبور شدند، دارایی ارزشمند خود را به یک‌چهارم قیمت واقعی بفروشند.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص سهام عدالت می گوید: سهام عدالت با اقدامات دولت قبلی نیمه جان شد، در حالی که ساختار سهام عدالت می‌توانست بسیار کمک کند.

بنابراین گزارش روز یکشنبه 4 آذر نیز تعدادی از کارکنان سابق شرکت‌های تعاونی سهام عدالت شهرستانی، تجمع اعتراضی خود را مقابل وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار کردند،هم کارشناسان اقتصادی و هم سهامداران و هم کارمندان این شرکت‌های تعاونی استانی در مورد عملکرد این شرکت‌ها ابهامات زیادی دارند.

در این زمینه حسین امینی‌خواه، رئیس هیات مدیره ‌شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مرتبط با سهام عدالت گفت: در حق کارکنان 352 شرکت تعاونی سهام عدالت شهرستان‌های کشور جفا شده است.

سهام عدالت چقدر می ارزد؟

سهام عدالت در هفته‌های گذشته با کاهش ارزش مواجه بوده است. این سهام در هفته سوم آذرماه نیز با افت 8.56 درصدی مواجه شد این مساله در حالی رخ داده است که شاخص کل بورس و شاخص کل هموزن بورس با رشد 0.7 درصدی در این هفته مواجه شدند.

برگه های سهام عدالت در قیمت های 409 هزار تومانی، 492 هزار تومانی، 532 هزار تومانی و یک میلیون تومانی در هفته سوم آذرماه به ترتیب با افت 702 هزار تومانی، 845 هزار تومانی، 914 هزار تومانی و یک میلیون و 718 هزار تومانی مواجه شده اند.

این مساله در حالی است که بسیاری از کارشناسان معتقدند، نمادهای حاضر در سبد سهام عدالت از ارزنده ترین سهم های بازار سرمایه هستند. با این حال، ارزش برگه های سهام عدالت در برگه های مختلف به ترتیب برابر است با 7 میلیون و 502 هزار تومان، 9 میلیون و 25 هزار تومان، 9 میلیون و 759 هزار تومان و 18 میلیون و 344 هزار تومان.

سال گذشته دولت وقت تصمیم به آزادسازی سهام عدالت کرد که این مساله به دلیل مشکلات موجود در طرح تنها منجر به کاهش ارزش این سبد دارایی شد. ارزش فعلی سهام عدالت نسبت به دوران اوج بازار در مرداد‌ سال 99 با افت 52 درصدی مواجه شده است.

ارزش سهام عدالت نسبت به اول مرداد سال گذشته به ترتیب با کاهش قیمت 8 میلیون و 76 هزار تومانی، 9 میلیون و 715 هزار تومانی، 10 میلیون و 505 هزار تومانی و 19 میلیون و 747 هزار تومانی روبرو شده است.

در هفته ای که شاخص کل بورس با رشد مواجه شده است، کاهش ارزش سبد سهام عدالت جای تعجب دارد. این مساله به علت کاهش ارزش بسیار زیاد برخی شرکت های حاضر در بورس که در سبد سهام عدالت نیز قرار دارند، رخ داده است.

ارزش سهام عدالت یک‌چهارم شد

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: رها شدن سهام عدالت توسط متولیان، موجب شده است ارزش بازاری این سهام با وجود ارزنده بودن، یک‌چهارم ارزش واقعی باشد.

حمیدرضا جیهانی در مورد ارزنده بودن پرتفوی سهام عدالت بیان کرد: سهام عدالت به ذات یک ترکیب ارزنده‌ای از سهام شرکت‌های مختلف است که در دهه هشتاد دولت تصمیم گرفت به دهک‌های پایین درآمدی جامعه یک‌سری از سهام شرکت‌های ارزنده و تولیدی را که دارای ارزش افزوده بالایی بودند را در قالب سهام عدالت اختصاص دهد.  

وی گفت:‌ از سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ دولت قبلی می‌خواست ظرفیتی برای تأمین مالی دولت انجام دهد و نیز به خاطر شرایط کرونایی می‌خواست کمکی به دارندگان سهام عدالت بشود، در نتیجه اعلام کرد سهام عدالت که اقساط آن از محل سود تقسیم شده شرکت‌های سرمایه‌پذیر تسویه شده را آزاد کند، اما متأسفانه دارندگان سهام عدالت به دلیل نیاز مالی که داشتند این سهام را به ثمن بخس و بهای ناچیز فروختند، اما کارگزاری‌ها و بانکها پول مردم را، دیر پرداخت کردند.  

این کارشناس بازار سرمایه گفت: اتفاق بعدی این بود که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی مرتبط با سهام عدالت وارد بورس شدند، اما با توجه به شرایط منفی بازار، ارزش روز سهام عدالت یک‌چهارم شد و دارندگان سهام عدالت مجبور شدند، دارایی ارزشمند خود را به یک‌چهارم قیمت واقعی بفروشند.  

جیهانی در مورد اینکه آیا عدم وجود بازارگردان در سهام عدالت موجب ریزش قیمت شده است، گفت: نکته این است که چون سهام در بازار یک قیمت سیال و در حرکتی دارد، نیازمند این است که سهام هر شرکت توسط سهامداران عمده مدیریت شود و توسط بازارگردانان مراقبت شود که از میزان ارزندگی سهام کاسته نشود، اما در سهام عدالت چون متولی خاصی نداشته، این درّ گرانبها همانند یک بچه یتیم به دست سفته‌بازان افتاد، چون دولت حاکمیت شرکتی در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را پیگیری نکرد، در نتیجه سهام همه شرکت‌های سرمایه‌گذاری که وارد بازار سرمایه شد، افت کردند، در حالی که باید حاکمیت شرکتی طبق دستورالعمل بورس برای همه شرکت‌های بورسی رعایت شود.  

این کارشناس بازار سرمایه در مورد جایگاه شرکت‌های تعاونی شهرستانی سهام عدالت گفت: در ساختار اولیه برای سهام عدالت در قالب چهارچوب تعاونی شهرستانی و تعاونی‌های قشری تعریف شدند که این دو نوع تعاونی در کنار یکدیگر نمایندگان اعضای مجمع اتحادیه کشوری سهام عدالت را انتخاب می‌کردند، اما متأسفانه اغلب اعضای تعاونی‌ها آشنایی با اصول هیأت مدیره و مدیریت آشنایی نداشتند و افراد خاصی از طرف سهامداران انتخاب شدند که این افراد روی موج سوار شده و تعاونی‌های سهام عدالت شهرستانی نتوانستند طبق قانون تجارت عمل کنند و ارزش این سهام را نگه دارند.  

جیهانی در پاسخ به این پرسش که آیا وقتی شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت وارد بورس شدند، دیگر شرکت تعاونی سهام عدالت شهرستانی چه جایگاه و یا مأموریتی در آن دارد؟ گفت: در ساختار قانون اساسی کشور به لحاظ مدیریت اقتصادی، کاملاً مترقیانه سه ضلع در نظر گرفته است که در کنار بخش دولتی و  خصوصی، بخش تعاونی در قالب شرکت‌های سهامی خاص و عام درنظر گرفته شده و شرایط برای شرکت‌های سهامی عام تعاونی این است که از نظر ساختار داخلی مانند انتخابات و هیأت مدیره تابع قانون تعاون هستند، اما از نظر مراودات مالی و خارج از شرکت تابع قانون تجارت کشور هستند؛ یعنی یک شرکت سهامی عام تعاونی از نظر داخلی تابع قانون تعاون و از نظر معاملات و مراودات مالی تابع قانون تجارت است.  

این کارشناس بازار سرمایه این را هم گفت: زمانی که تعاونی‌های سهام عدالت به صورت شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تشکیل و وارد بورس شدند، در واقع شرکت‌های تعاونی شهرستانی به نمایندگی از اعضا دارای سهم آنها بوده و حق رأی دارند و می‌تواند اعمال رأی کند.

وی در مورد اینکه چگونه سهامدار عمده در شرکت‌های تعاونی سهامی عام شکل می‌گیرد؟ گفت: برای تشکیل سهامدار عمده و مدیریت حرفه‌ای شرکت‌های تعاونی سهامی عام باید چند شرکت تعاونی شهرستانی با هم رایزنی کنند و در قالب یک صندلی هیأت مدیره اعمال مدیریت کنند یا اینکه اگر در شرکت‌های سهامی عام معمولی سه پنجم از صندلی‌های هیأت مدیره را به دست بگیرند، می‌توانند اکثریت سهام و مدیریت شرکت را مدیریت کنند. در حالی که در شرکت های سهامی عدالت هیچ‌کس نمی‌تواند سهامدار عمده باشد، مگر اینکه به صورت گفتمانی و لابی چند شرکت تعاونی کنار هم قرار بگیرند و بتوانند یک صندلی هیأت مدیره را تشکیل دهند.

جیهانی در مورد مجمع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و حاکمیت شرکتی در این شرکت‌ها گفت: براساس ضوابط و بخشنامه سازمان بورس باید حاکمیت شرکتی در نهادهای مالی و ناشران بورسی رعایت شود. همچنین اعضای غیرموظف هیأت مدیره از بین سهامداران غیرکنترلی انتخاب می‌شود تا ساختار نظارت در یک شرکت سهامی پیاده شود یا اینکه کمیته حسابرسی داخلی باید ایجاد شود که به ریاست یک عضو هیأت مدیره مستقل و غیروابسته باشد و مجموعه این موارد، حاکمیت شرکتی در یک شرکت سهامی عام اجرا می‌شود که باید در شرکت‌های تعاونی سهام عام هم قابل پیاده شدن باشد.  

به گفته این کارشناس، قابلیت گسترش اقتصادی برای تک‌تک اعضا در این حاکمیت شرکتی دیده شده است.  

کارشناس بازار سرمایه گفت: اگر از روند بهینه اعمال مدیریت در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی استفاده نشود، مردم در تصمیم‌گیری سرنوشت خود نمی‌توانند دخالت کنند و یک راه دخالت مردم اعمال مدیریت از طریق سهامداران عمده به نمایندگی از مشمولان سهام عدالت است.  

وی در مورد تکلیف شرکت غیربورسی در پرتفوی سهام عدالت گفت: برخی ظرفیت‌سازی در کشور انجام شد که می‌توانست برای انقلاب برکاتی داشته باشد، اما چون در ساختارسازی آنها آدم‌های دغدغه‌مند کنار رفتند این ساختارها کارایی چندانی نداشت. همانگونه سهام عدالت که قرار بود برای محرومان باشد و ثروت در جامعه به نوعی توزیع شود، در دولت قبلی به آن بی‌توجهی شد و شکاف طبقاتی ایجاد شد.  

به گفته جیهانی سهام عدالت با اقدامات دولت قبلی نیمه جان شد، در حالی که ساختار سهام عدالت می‌توانست بسیار کمک کند و الان باید از نظر اداره سهام عدالت در قالب یک سازمان خود انتظام زیرنظر رئیس جمهور یا وزیر اقتصاد اداره شود. البته یک سازمان خود انتظام و یک نهاد مالی باشد و سازمان دولتی ایجاد نشود، باید مراقبت شود حاکمیت شرکتی در سهام عدالت به خوبی اجرا شود.

آیا امکان فروش سهام عدالت وجود دارد؟

هرچند از نظر قانونی فروش سهام عدالت امکان پذیر است اما از آنجایی که بازار سرمایه در شرایط نوسانی و ریزشی به سر می‌برد، سهام عدالت نیز مانند سایر سهم ها متقاضی چندانی ندارد و فروشندگان این سهام در صف های فروش ماندگار شده اند. با این حال به نظر می‌رسد امکان فروش سهام عدالت برای افرادی که روش غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده بودند، با توجه به سها استانی آن ها، سهل تر باشد.

سهام عدالت امسال برخلاف اوایل سال گذشته و بعد از آزادسازی مشتری چندانی ندارد و حتی بسیاری از افرادی که سال گذشته سفارش فروش سهام عدالت خود را ثبت کردند، هنوز موفق به فروش این سهام نشده اند.

البته سهام داران عدالت پس از آزادسازی این سهام به دو گروه مستقیم ها (افرادی که مدیریت مستقیم را برای سهام خود انتخاب کردند و تعداد آن ها حدود ۱۹ میلیون نفر است) و غیرمستقیم ها (افرادی که روش غیرمستفقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده و سهامدار شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت شدند و تعداد آن ها حدود ۳۰ میلیون نفر است) تقسیم می شوند.

طبق آخرین اخبار درحال حاضر امکان فروش بلوکی سهام عدالت مانند قبل وجود دارد اما به شرطی که این سهام خریدار داشته باشد و زمانی فروشنده پول خود را دریافت می‌کند که سهامش خریدار داشته باشد که حال و روز این روزهای بازار این امکان را فراهم نمی‌کند. از سوی دیگر نیز همچنان امکان لغو فروش برای مشمولان وجود دارد.

بر این اساس، افرادی که روش غیرمستقیم را برای سهام عدالت خود انتخاب کرده بودند، برای فروش سهام خود ابتدا باید با ورود به سامانه WWW.SEJAM.IR ثبت‌نام کرده و کد بورسی دریافت کنند. سپس باید به سامانه معاملات کارگزاری مراجعه کرده و در قسمت تغییر کارگزار ناظر، نماد استانی خود را انتخاب و درخواست خود را ثبت کنند تا نماد تا ۴۸ ساعت بعد به پرتفوی فرد اضافه شود. سرانجام فرد باید به پنل کارگزاری خود مراجعه کند، نماد خود را انتخاب کرده و به فروش برساند.

البته گذراندن این مراحل نیز تضمینی برای فروش سهام عدالت نیست؛ چراکه نمادهای استانی نیز مدت هاست در صف فروش قفل شده اند.