ریزش قیمت واقعی مسکن در تهران/کدام مناطق ارزان شدند؟

بازار مسکن شهر تهران در مهرماه با تغییر محسوسی مواجه نشد؛ هرچند قیمتها به طور متوسط ۷۲ هزار تومان درهر متر مربع نسبت به ماه قبل کاهش پیدا کرد و از متری ۳۱ میلیون و ۷۰۳ هزار تومان به ۳۱ میلیون و ۶۳۱ هزار تومان رسید که کاهش ۰.۲ درصدی را نشان می‌دهد. تعداد معاملات نیز در مقایسه با آخرین ماه تابستان ۳۰ درصد افت کرد.

شاید از تغییرات نه چندان با اهمیت، قرار گرفتن منطقه ۲ از رتبه سوم به رتبه دوم تعداد معاملات و قرار گرفتن منطقه ۲۲ در جایگاه اول تورم ماهیانه باشد. قیمت هر متر خانه در منطقه ۲۲ از ۲۹.۶ میلیون در شهریورماه به ۳۳ میلیون تومان در مهرماه رسید. البته به دلیل پایین بودن تعداد معاملات در این منطقه، تحولات قیمتی آن چندان مهم نیست. در هر ماه معمولا تعداد قراردادهای خرید و فروش در منطقه ۲۲ کمتر از ۱۰۰ فقره است. در شهریورماه تعداد معاملات این منطقه ۱۱۸ فقره و در مهرماه ۷۰ فقره بود.

در مهرماه امسال از بین مناطق ۲۲ گانه شهر تهران قیمت مسکن در ۱۳ منطقه با افزایش نسبت به شهریور مواجه شد که بیشترین رشد را به ترتیب مناطق ۲۲، ۱۶ و ۵ داشتند. از طرف دیگر نرخها نسبت به ماه گذشته در ۹ منطقه شامل مناطق  ۳، ۴، ۶،  ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۴ کاهش پیدا کرد.

نکته قابل توجه این است که تورم مسکن، هر ماه افت بیشتری را نسبت به تورم عمومی تجربه می‌کند. مهرماه امسال نرخ رشد سالیانه قیمت مسکن شهر تهران ۱۸ درصد بود؛ در حالی که تورم عمومی به ۴۵ درصد رسید. شهریورماه این اعداد ۳۰ درصد برای بازار مسکن تهران و ۴۵ درصد برای اقتصاد کشور بود. اما آمار مهرماه بدان معناست که قیمت واقعی مسکن ۲۷ درصد کاهش پیدا کرده است.

از طرف دیگر رشد قیمت مسکن در هفت ماه گذشته به صفر نزدیک بوده است. پایان سال ۱۳۹۹ قیمت هر متر خانه در تهران به طور متوسط ۳۰ میلیون و ۲۷۴ هزار تومان بوده که در مهرماه ۱۴۰۰ به ۳۱ میلیون و ۶۳۱ هزار تومان رسیده که رشد ۴.۵ درصدی را نشان می‌دهد. کاهش ۰.۲ درصدی قیمت در مهرماه نیز نشان داد که بازار کشش رشد سنگین قیمتها را ندارد.

به نظر می‌رسد برنامه دولت برای ساخت سالیانه یک میلیون واحد مسکونی منجر به آرامش در بازار مسکن شده است. در شرایط فعلی عواملی مثل ثبات نرخ ارز، کاهش توان متقاضیان مسکن، نبود ظرفیت رشد قیمت ناشی از پرش قیمتی سالهای ۹۶ تا ۹۹، انتظار برای انجام مذاکرات هسته‌یی و آغاز فرآیند ثبت نام برای واحدهای نهضت ملی مسکن از عوامل کاهش انتظارات تورمی در بازار مسکن محسوب می‌شود.

در حال حاضر دو دیدگاه متفاوت نسبت به آینده بازار ملک وجود دارد؛ گروهی منتظر هستند تا با عرضه انبوه مسکن توسط دولت نرخها کاهش پیدا کند یا دست کم در محدوده فعلی باقی ماند. دسته دیگر معتقدند که به دلیل کف‌سازی بازار در نرخهای فعلی اگر دولت نتواند به اهداف خود در ساخت و ساز جامه عمل بپوشاند قیمت واحدهای موجود ظرفیت رشد را دارد؛ هرچند به دلیل جهش حدود ۶۰۰ درصدی قیمت مسکن شهر تهران در چهار سال گذشته، رشد سنگین قیمت در نیمه دوم سال محال به نظر می‌رسد.