آگاهی به صلاحیت مرتبط به دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری زیر عقیده رئیس قوه قضائیه تشکیل و در تهران مستقر است و در حال حاضر توانایی ۵۰ زمینه بدوی و ۱۰ زمینه تجدید عقیده وجود دارد که هر زمینه بدوی از یک نفر رئیس یا دادرس علی البدل و هر زمینه تجدید عقیده از یک رییس و دو مستشار تشکیل می شود.

آرای صادره از زمینه بدوی دیوان دیوان قابل تجدید عقیده خواهی است. اینگونه در حال حاضر سه زمینه تشخیص به پرونده های مسئله ماده ۱۶ و ۱۸ ضابطه سابق دیوان بررسی می نماید که طبق ماده ۱۲۰ ضابطه تشکیلات و آیین دادرسی دیوان، ناحیه مزبور پس از بررسی به پرونده های موجود منحل می شوند.

شایستگی و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری

به طبق ماده ۱۰ ضابطه دیوان عدالت اداری شایستگی و حدود اختیارات ناحیه دیوان به قرار زیر است:

۱-بررسی به شکایات و تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی و حقوقی از:

الف: تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی اعم از وزارتخانه ها و سازمانها و موسسات و شرکتهای دولتی و شهرداریها و سازمان تامین همگانی و تشکیلات و نهاد های انقلابی و موسسات وابسته به آنها .

ب– تصمیمات و اقدامات مأموران واحدهای مذکور در بند «الف» در کار راجع به وظیفه آنها.

۲- بررسی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیأتهای بررسی به تخلفات اداری و کمیسیون‌هایی نظیر کمیسیون‌های مالیاتی، هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون مسئله ماده (۱۰۰) ضابطه شهرداری‌ها منحصراً از حیث نقض قانون و مقررات یا مخالفت با آنها.

۳- بررسی به شکایات قضات و مشمولان ضابطه مدیریت خدمات کشوری و سایر مستخدمان واحدها و مؤسسات مذکور در بند (۱) و مستخدمان مؤسساتی که محدوده این ضابطه نسبت به آنها محتاج بیان نام است اعم از لشکری و کشوری از حیث تضییع حقوق استخدامی.

اگرچه تعیین حد خسارات وارده از ناحیه مؤسسات و اشخاص مذکور در بندهای (۱) و (۲) این ماده پس از اصدار حکم دادگاه در دیوان بر اتفاق تخلف با دادسرا عمومی است. اینگونه تصمیمات و آراء دادگاهها و سایر ماخذها قضائی دادگستری و نظامی و دادگاههای انتظامی قضات دادگستری و نیروهای مسلح قابل شکوائیه در دیوان عدالت اداری نمی‌باشد.

شایان به بیان است که طبق تبصره ۲ ماده ۱۶ ضابطه مزبور، از وقت تصویب این ضابطه مهلت تقدیم دادخواست، راجع به موارد مسئله بند (۲) ماده (۱۰) این ضابطه، برای اشخاص داخل مملکت سه ماه و برای اشخاص مقیم خارج از مملکت، شش ماه از تاریخ ابلاغ حکم دادگاه یا تصمیم قطعی مرجع مرتبط مطابق ضابطه آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (در کار مدنی) است.

ماخذها مرتبط مکلفند در حکم دادگاه یا تصمیم خود صریح نمایند که حکم دادگاه یا تصمیم آنها ظرف مدت مزبور در دیوان قابل اعتراض است. در مواردی که ابلاغ واقعی نبوده و ذی‌نفع ادعای فقدان اطلاع از آن را بنماید زمینه دیوان در ابتداء به مسئله ابلاغ بررسی می‌نماید. در مواردی که به طبق ضابطه سابق، اشخاصی قبلاً حق شکوائیه در مهلت بیشتری داشته‌اند، مهلت مذکور، ملاک محاسبه است. مطابق ضابطه آیین دادرسی داد گاههای عمومی و انقلاب در کار مدنی است.

شروط شاکی در دیوان عدالت اداری

شاکی اگر کسی است که مدعی است حق او تضییع شده، هریک از اشخاص مردم می‌تواند باشد ولی دستگاه‌های دولتی و حکومت نمی‌توانند شاکی باشند و اگر شاکی کسی است که مدعی است مصوبه‌ای از مصوبات حکومت ضد ضابطه است لازم نیست که ذی‌نفع باشد. هر کس می‌تواند از دیوان عدالت اداری درخواست نماید که فلان مصوبه را ابطال نماید.

شروط طرف شکوائیه در دیوان عدالت اداری

طرف شکوائیه بایست حتما واحد های دولتی اعم از وزارتخانه ها، سازمانها و موسسات و شرکتهای دولتی و شهر داریها و سازمان تامین همگانی و تشکیلات و نهاد های انقلابی و موسسات وابسته به آنها باشند. لذا شکوائیه علیه زمینه خصوصی در دیوان عدالت اداری قابل پذیرش نیست.

موارد مهمی که در شایستگی دیوان عدالت اداری نیست

شکوائیه مرتبط به ضابطه لغو مالکیت اراضی مالکیت اراضی موات شهری در شایستگی کمیسیون ماده ۱۲ ضابطه اراضی شهری است و آرای این کمیسیون قابل اعتراض در داد گاههای عمومی داد گستری است اعتراض به آرای هیات های هفت نفره مسئله ماده واحده مرجع تشخیص اراضی زراعی و ابطال اسناد آن مصوب ۱۳۵۶ در شایستگی داد گاههای عمومی دادگستری است.

شکوائیه علیه نظام پزشکی و ماخذها انتظامی مقرر در ضابطه نظام پزشکی در شایستگی دیوان عدالت اداری نیست.

شکوائیه و اعتراض نسبت به آرای داد گاههای عمومی و ماخذها انتظامی مقرر در ضابطه نظام پزشکی در شایستگی دیوان عدالت اداری نوجود دارد (آرا ناحیه سازمان تعزیرات حکومتی قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری می‌باشد).

دعاوی مرتبط به ابطال سند انتقال و مالکیت به طرفیت واحد های دولتی در شایستگی داد گاههای عمومی داد گستری است.

شکوائیه علیه زمین شهری در مورد فقدان اجرای آرای هیدت های مسئله ماده ۱۴۷ و ماده ۱۴۸ اصلاحی ضابطه ثبت در شایستگی داد گاههای عمومی دادگستری است.

اعتراض به آرای محکمه عالی انتظامی قضات و آرای دادسرا و دادسرا خاص روحانیت در شایستگی دیوان عدالت اداری نیست.

بررسی به تصمیمات قضایی قوه قضائیه و مصوبات و تصمیمات شورای نگهبان، ضابطه اساسی مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس خبرگان، شورای عالی بی هراسی ملی و شورای عالی انقلاب فرهنگی قابل بررسی در هیات عمومی نوجود دارد.

وظیفه هیات عمومی دیوان عدالت اداری

بررسی به شکایات اشخاص حقیق و حقوقی از آئین نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداری‌ها از حیث مخالفت مدلول آنها با ضابطه یا فقدان شایستگی مرجع تصویب کننده نظامات مذکور یا تجاوز و سوء استفاده از اختیارات یا تخلف در اجراء قانون و مقررات یا خودداری از اجرا وظایفی که طبق تضییع حقوق اشخاص می‌شود؛

اصدار حکم دادگاه وحدت رویه در فرم اصدار آرای متعارض از ناحیه دیوان. اصدار حکم دادگاه وحدت رویه در صورتی که نسبت به مسئله و احد آرای یکسان صادر شده باشد.

در آخر اگر شما نیاز دارید با یک وکیل دیوان عدالت اداری صحبت کنید ، پیشنهاد می کنیم به سایت گروه وکلای آریا دادیار مراجعه کنید.