تصفیه آب یکی از مهم‌ترین فرایندها در صنایع کشور است که البته هزینه و پیچیدگی‌های زیادی نیز دارد. از طرفی به دلیل اهمیت سلامت و کیفیت آب، این فرایند به دقت بالا و استفاده از تجهیزات با کیفیت و با طول عمر بالا نیاز دارند. در حقیقت با کمبود بعضی از قطعات و دستگاه‌ها در فرایند تصفیه آب، احتمال نشت آلودگی، رسوب و یا پایین بودن کیفیت آب آشامیدنی به وجود می‌آید.

فرایند تصفیه با کمک دستگاه‌های تخصصی صورت می‌گیرد. با این حال بعضی از قطعات جانبی و مواد شیمیایی افزودنی برای تسهیل در این فرایند، نقش تاثیرگذاری در تصفیه این مایع حیاتی و کاربردی دارند. آنتی اسکالانت یکی از این محلول‌های کاربردی است. در ادامه با این ماده و اهمیت آن در فرایند تصفیه آب بیشتر آشنا خواهید شد.

عملکرد آنتی اسکالانت

آنتی اسکالانت ها در دستگاه های آب شیرین کن صنعتی، به آلاینده های موجود در آب می پیوندند و از اتصال و چسبندگی رسوبات به سطح ممبران جلوگیری می نماید. این ماده، آلاینده ها و املاح آب را از داخل ممبران عبور داده و این مواد را همراه پساپ از سیستم RO خارج می نماید.

عدم استفاده از انتی اسکالانت  آسیب جدی به ممبران های دستگاه RO زده و موجب کاهش دبی خروجی و همچنین بالا رفتن TDS آب می گردد. بنابراین استفاده از آن در دستگاه اسمز معکوس RO جهت افزایش طول عمر ممبران و همچنین افزایش راندمان جریان خروجی، ضروری می باشد.

عملکرد آنتی اسکالانت در فیلتر ممبران سیستم آب شیرین کن RO به این صورت می باشد که با تاثیر بر عوامل ایجاد کننده رسوب، باعث تاخیر در تشکیل رسوبات طی مدت زمانی که از غشای ممیران عبور می کند می گردد و به این طریق از تشکیل رسوب بر سطح غشای ممبران جلوگیری می کند.

نحوه تزریق آنتی اسکالانت

محل تزریق آنتی اسکالانت در سیستم های آب شیرین کن صنعتی، روش اسمز معکوس RO بعد از فیلتر شنی و کربنی و قبل از فیلتر میکرونی میباشد. به این طریق با تاثیرگذاری آنتی اسکالانت، رسوب کمتری بر روری فیلتر میکرونی ایجاد می شود.

با تزریق آنتی اسکالانت در سیستم آب شیرین کن  RO عمر فیلتر میکرونی و عمر ممبران افزایش یافته و از تشکیل رسوبات در غشای ممبران جلوگیری به عمل می آید.

مقدار آنتی اسکالانت مناسب را بایستی با آب تصفیه شده رقیق نمود و توسط دوزینگ پمپ به داخل سیستم با دوز مشخص تزریق نمود .

معایب استفاده از آنتی اسکالانت نامرغوب

• افزایش تعداد شسشتوی ممبران
• کاهش طول عمر ممبران
• تعویض زود هنگام ممبران
• کاهش ظرفیت تولید
• بالارفتن فشار پمپ طبقاتی و کاهش طول عمر آن

استفاده از آنتی اسکالانت نامرغوب سبب گرفتگی ممبران شده که این امر شستشوی مکرر ممبران را در پی دارد. شستشوی مکرر ممبران به دلیل ایجاد گرفتی ناشی از رسوبات سبب کاهش عمر ممبران و تعویض زود هنگام آن و صرف هزینه بالا می گردد.

دوز تزریق آنتی اسکالانت

مقدار دوز تزریقی آنتی اسکالانت به عوامل زیر بستگی دارد و با در نظر گرفتن این موارد می توان میزان دقیق دوز تزریق را تعیین کرد.

• آنالیز آب خام ورودی
• میزان جریان ورودی
• میزان TDS آب ورودی
• دما
• pH

با در نظر گرفتن موارد فوق و نرم افزار های اختصاصی مانند COROLA.T و … که توسط شرکت سازنده ارائه می شود، می توان مقادیر دقیق دوز تزریقی آنتی اسکالانت را تعیین کرد.

به طور معمول میزان تزریق انتی اسکالانت‌ ها در محدوده ۱ الی ppm 6 می‌باشد.

بیشتر بخوانید: کربن اکتیو

نحوه عملکرد آنتی اسکالانت برای جلوگیری از تشکیل رسوب

ماده بازدارنده رسوب یا آنتی اسکالانت با خواص ویژه خود از تشکیل اکثر رسوبات معدنی جلوگیری نموده و سرعت ته نشینی این مواد در سیستم را کاهش می دهد. این ماده بازدارنده رسوب در سطح غشای ممبران جذب شده و از رشد بیشتر کریستال های نمک و رسیدن به غلظت مورد نیاز برای رسوب گذاری جلوگیری می کند. اغلب آنتی اسکالانت ها دارای ویژگی معلق سازی یا دیسپرسانتی بوده و توسط احاطه نمودن ذرات معلق نمک، ذرات آهن و مواد آلی موجب دفع این مواد توسط آنیون های محلول می شوند. به این ترتیب از تجمع ذراتی که تمایل بالاتری به رسوب گذاری دارند، ممانعت می کند. آنتی اسکالانت ها براساس سه مکانیزم زیر از رسوب گذاری بر سطح ممبران های تصفیه آب صنعتی جلوگیری می کنند:

• افزایش آستانه بازدارندگی: آنتی اسکالانت ها برای پیشگیری از رسوب نمک های فوق اشباع قدرت بالایی دارند.

• تغییرات در ساختار رسوبات: ضد رسوب ممبران با دگرگونی در ساختار بلوری رسوبات، آنها را به رسوباتی نرم و غیر چسبنده تبدیل می کند. آنتی اسکالانت هایی که بار سطحی منفی دارند، قادرند یون های مثبت بلوری را جذب کرده و مانع تشکیل رسوب در سطح غشای ممبران شوند.

• ویژگی پخش کنندگی یا دیسپرسانتی: اکثر آنتی اسکالانت ها دارای ساختار آنیونی هستند و توسط القای بار منفی به ذرات رسوب، موجب معلق سازی آنها و ممانعت از تشکیل توده ذرات می شوند.