گفتاردرمانی چیست؟ چه کسانی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟ ازچه راهی به درمان مشکلات اوتیسم می پردازد؟ چگونه لکنت را برطرف می سازد؟
گفتاردرمانی یا آسیب‌شناسی گفتار و زبان تخصصی توانبخشی است که متخصصی بنام گفتار درمانگر یا آسیب‌شناس گفتار و زبان (SLP) به بررسی، تشخیص و درمان اختلالات ارتباطی، درکی، صوت و مشکلات بلع می‌پردازد.
تصور غلط این است که گفتار درمانی را شاخه ای از روانشناسی می‌دانند که با صحبت کردن با مردم به درمان اختلالات رفتاری می‌پردازد. بسیاری از مردم این رشته را محدود به درمان اختلالات تلفظ می‌دانند (مثلاً فردی که توانایی تلفظ حرف را ندارد.)
در حقیقت گفتار درمانی با حوزه گسترده‌ای از شامل گفتار (تکلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط درگیر می‌شود که برخی شامل:
- مشکلات پیداکردن واژگان : که می‌تواند تحت تأثیر مشکلات خاص زبانی مانند تأخیر زبانی یا تحت تأثیر مشکلات عمومی مانند مشکلات مغزی باشد.
- مشکلات ارتباط- اجتماعی : اینکه افراد چگونه افکار و نظرات خود را منتقل کنند.
- مشکلات ساختاری زبان : مشکلات ساخت جمله، که از نظر معنایی یا دستوری نادرست باشد.
- مشکلات خواندن و نوشتن: که وابسته به آوانگاری (ارتباط حروف و صداها) معنایی (ارتباط کلمات و معانی)ها یا فهمیدن معنا و مفهوم متن‌ها
- مشکلات صوت : صداهای گوش خراش و صداهای خیلی نازکی یا اختلالات صوتی که روی ارتباط اجتماعی فرد تأثیر بگذارد.
- مشکلات ادراکی (مثل ترجمه حافظه عملکرد اجرایی) : در حوزه ای که روی ارتباط فرد تأثیرگذار باشد.
[چه کسانی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟]
هرگونه اختلال در بیان درست کلمات، نقص درجمله سازی و بیان مناسب جملات، نقص در روانی گفتار، آسیب در درک مفاهیم زبانی، آسیب در حنجره و اختلال بلع نیاز به مراجعه به گفتاردرمانی را الزامی می کند. بیماری های زیر بیشترین ناز به مراجعه به گفتاردرمان را سبب می شوند.
- اختلال لکنت ازسنین پیش از دبستان تا بزرگسالی
- آسیب شنوایی(کاشت حلزون شنوایی و یا استفاده از سمعک)
- شکاف لب و کام
- ضربه به سر( TBI)
- اختلالات نورولوژیک ) ام اس، ای ال اس)
- اختلالات نافذ رشد
- اتیسم
- اختلالات رشدی زبان و شناخت
- عقب ماندگی ذهنی
- سندروم داون
[گفتاردرمانی در لکنت]
به اختلال در روانی گفتار و الگوی زمانی گفتار که سبب مشکل در سخن گفتن می گردد لکنت می گویند اما درمان لکنت چیست ؟
گفتار درمانی به افراد مبتلا به لکنت کمک میکند که ارتباطات شفاهی، کلامی و خود را بهبود دهند. هدف کلی گفتار درمانی این است که به فرد کمک کند تا بتواند به صورت مفیدتر و کارآمدتر سخن بگوید.
برنامه درمانی گفتار درمانی با ارزیابی گفتاردرمان برای ارزیابی نقاط قوت و چالش های ارتباطی فرد آغاز می شود. اهداف گفتار درمانی شامل بهبود روانی گفتار، یادگیری مهارت های غیرکلامی مانند نشانه ها یا حرکات، یا یادگیری برقراری ارتباط با استفاده از یک روش جایگزین( مانند عکس یا تکنولوژی ) می باشد.
گفتار درمانگر با کودک یا افراد بزرگسال مبتلا به لکنت تمریناتی انجام میدهد تا راه هایی برای بهبود تکلم و کاهش تاثیرات لکنت روی زندگی آنها بیابد.
هر کودک مبتلا به لکنت بسته به چالش ها و توانایی های خاص خود نتیجه متفاوتی از برنامه گفتار درمانی خواهد گرفت. مدت زمان درمان در گفتاردرمانی به بسیاری از عوامل مانند شدت مشکل، تکرار و انطباق درمان و هماهنگی کمک در خانه وابسته است.
[گفتاردرمانی اتیسم]
اتیسم ( اوتیسم ) نوعی اختلال مغزی است که بر عملکرد مغز تاثیر گذاشته و منجر به بروز اختلال در ارتباطات و تعامل اجتماعی فرد می شود.
اوتیسم سبب بروز اختلال جدی در ارتباطات کلامی و غیر کلامی و تعاملات اجتماعی همچون قرار گیری در جمع دوستان ، بازی کردن و … در افراد مبتلا به این می شود.
علائم اتیسم
- وابستگی شدید و غیر منطقی به اشیا مانند اسباب بازی
- عدم برقراری ارتباط چشمی موثر
- ناتوانی در برقراری ارتباط گفتاری
- اختلال در گفتار صحیح و ناتوانی در جمله سازی
- احساس انزوا و گوشه گیری
- اختلالات رفتاری مانند پرخاشگری و قشقرق
- ناتوانی در ارتباط با هم سالان
- بی علاقگی به برقراری ارتباط با همسالان
- انجام رفتارهای تکراری
- اختلالات یادگیری ( اختلال در خواندن و نوشتن )
- عدم تمایل به نشان دادن احساسات مانند شادی و یا غم
- مشکلات گفتاری در کودکان اتیسم و تاخیر گفتاری شدید
- ناتوانی در جمله سازی
گفتاردرمانی اتیسم
- برای اثربخشی بهتر ارتباطات کودکان اتیسم از جمله گفتار شروع فرایند گفتاردرمانی در سنین پایین و در کمترین زمان ممکن پس از تشخیص این اختلال ضروری است.
- گفتار درمانی در کودکان اتیستیک با هدف استفاده ی موثر ازبیان زبانی در جهت برقراری ارتباط اجتماعی انجام می شود.
- گفتار درمانی نقش مهمی در افزایش رشد ارتباط اجتماعی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلال اوتیسم دارد.
- از آن جایی که اختلالات گفتاری منجر به جدا شدن افراد از محیط تحصیلی و اجتماعی می شود گفتاردرمانی اتیسم از اهمیت زیادی برخوردار است.
- گفتار درمانی به کودکان مبتلا به اتیسم در بهبود توانایی حرف زدن و برقراری ارتباط کمک زیادی می کند و به همین دلیل از اهمیت زیادی برخوردار است.
- گفتار درمانگر به کودکان مبتلا به اختلال اتیسم کمک می کند تا وضعیت کلامی خود را بهبود بخشیده و مهارت هایی همچون جمله سازی و ادا کردن کلمات بطور صحیح بیاموزند.
دیدگاه تان را بنویسید