تداوم نابسامانی بازار اقلام اساسی در آستانه ماه رمضان
از مرغ سحر تا افطار گران
اقلام سفره افطار نسبت به رمضان سال گذشته بیش از 50 درصد افزایش قیمت داشته است
وطن امروز: قیمت اقلام خوراکی سبد خانوار در حالی روز به روز افزایش می‌یابد که کمتر از یک هفته دیگر تا آغاز ماه میهمانی خدا باقی مانده است. به گزارش «وطن امروز»، دولت تدبیر و امید در سال‌های اخیر همزمان با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان همواره اعلام می‌کند تدابیری را برای کنترل قیمت مایحتاج مردم بویژه اقلام خوراکی در دست اجرا دارد تا به باور خود، شهروندان در ماه رمضان با آسودگی خاطر و بدون دغدغه معاش به عبادت خدا و روزه‌داری بپردازند. امسال اما شرایط به گونه‌ای دیگر رقم خورده است. تشدید شیوع ویروس کرونا، ناتوانی دولت در کنترل و مهار آن و تصمیم‌های خلق‌الساعه و بی‌پایه و اساس که برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا گرفته می‌شود از یک سو و گرانی سرسام‌آور اقلام خوراکی و کاهش شدید قدرت خرید مردم از سوی دیگر، عرصه را بر خانوارهای ایرانی تنگ و سفره ماه رمضان آنها را کوچک‌تر کرده است.
نگاهی به داده‌های آماری مرکز آمار ایران از متوسط قیمت اقلام خوراکی طی 4 سال اخیر بویژه در آستانه ماه مبارک رمضان نشان می‌دهد دولت هیچ برنامه مشخصی برای تامین و کنترل قیمت اقلام پرمصرف خوراکی مردم در دستور کار ندارد. در واقع با آنکه طبق قانون دولت وظیفه دارد با کنترل قیمت اقلام اساسی و نظارت مستمر بر قیمت کالاها در بازار، مانع از گران‌فروشی و افزایش قیمت‌ها شود اما بحران مرغ طی ماه‌های اخیر نشان داده اراده‌ای برای کنترل بازار در دولت دیده نمی‌شود.
تا سال‌های گذشته تحریم بهانه خوبی بود تا دولت افزایش قیمت‌ها را به گردن تحریم بیندازد و از انجام وظایف خود شانه خالی کند اما گویا حالا بهانه دیگری به نام کرونا، دولت را بر آن داشته تا ناکار‌آمدی خود را معلول آن بداند، بویژه آنکه در این روزها دولت جزئیات جدیدی را از تعطیلی مشاغل گروه‌های ۲، ۳ و ۴ در شهرهای نارنجی و قرمز اعلام کرده است که بی‌شک تاثیر مستقیمی بر قیمت‌ها در بازار می‌گذارد.
* گرانی اقلام پروتئینی
دغدغه گرانی مرغ، تنها یکی از چالش‌‌های این روزهای مردم در آستانه ماه مبارک رمضان است. نگاهی به قیمت اقلام دیگر خوراکی از جمله برنج، گوشت، لبنیات و... بخوبی گویای آن است که در ماه رمضان امسال سفره قشر گسترده‌ای از مردم پر از خالی خواهد بود! طبق آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، قیمت برنج که به عنوان قوت غالب ایرانی‌ها محسوب می‌شود، فروردین‌ماه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد 42 درصدی داشته است. در واقع اگر یک خانواده ایرانی در فروردین‌ماه سال گذشته یک کیلوگرم برنج را به قیمت 12 هزار و 500 تومان خریداری می‌کرده، امروز باید برای خرید یک کیلوگرم برنج ایرانی بیش از 34 هزار تومان هزینه کند. افزایش قیمت 53 درصدی گوشت قرمز گوسفندی و رشد 44 درصدی گوشت گاو و گوساله در فروردین‌ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز مهر تاییدی است بر بی‌تدبیری دولت در کنترل نرخ مواد خوراکی پروتئینی. این در حالی است که مقامات وزارت بهداشت و کارشناسان حوزه تغذیه بارها بر این نکته تاکید داشته‌اند که برای حفظ سلامتی و تقویت سیستم ایمنی بدن برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا باید مواد پروتئینی به میزان لازم به بدن افراد برسد.
حال اگر فرض را بر این بگذاریم که تامین گوشت قرمز برای بسیاری از خانوارها امکان‌پذیر نیست، باید جایگزینی مانند مرغ را برای مصرف غذایی در نظر گرفت. این در حالی است که قیمت مرغ طی تنها یک سال بیش از 76 درصد افزایش یافته است.
* رشد قیمت لبنیات
اما مروری بر نرخ لبنیات در بازار و بررسی روند رشد قیمت انواع لبنیات طی چند سال اخیر نیز ارقام عجیب و غریبی را نشان می‌دهد. بر اساس آمار مرکز آمار ایران، فروردین‌ماه سال 96 قیمت یک کیلوگرم ماست 3 هزار و 700 تومان بوده است در حالی که فروردین‌ماه سال جاری، یک کیلو ماست به قیمت 9 هزار و 500 تومان عرضه می‌شود. به عبارت دیگر، قیمت ماست از سال 96 تا‌کنون بیش از 163 درصد رشد داشته است. همچنین در فروردین‌ماه سال جاری، قیمت یک کیلوگرم ماست نسبت به مدت مشابه سال گذشته 22 درصد افزایش یافته است.
قیمت سایر محصولات لبنی در بازار نیز با افزایش همراه بوده، به این ترتیب که قیمت یک لیتر شیر پاستوریزه در فروردین‌ماه سال جاری با 30 درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته از 6 هزار و 100 تومان به 8 هزار تومان رسیده است. قیمت یک بسته پنیر 500 گرمی نیز در فروردین‌ماه امسال 30 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. اما در گروه لبنیات، قیمت کره رکورددار بیشترین افزایش قیمت نسبت به سال گذشته است. سال گذشته یک قالب کره 100 گرمی به قیمت 4 هزار و 600 تومان عرضه می‌شد، در حالی که اکنون این قلم کالای خوراکی به قیمت متوسط 10 هزار تومان در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود.
* چای را گران بنوشید!
یکی از اقلام پرمصرف خانوارها در ماه مبارک رمضان چای به همراه قند یا شکر است. قیمت قند در جدول قیمتی اقلام خوراکی بیشترین رشد را در سال جاری تجربه کرده است. بر این اساس قیمت یک کیلوگرم قند در فروردین سال گذشته 8هزار و 500 تومان بوده در حالی که اکنون یک کیلوگرم قند به قیمت 24 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود. یک بسته چای 500 گرمی نیز که در سال گذشته با قیمت 59 هزار تومان به فروش می‌رسید، در فروردین‌ماه امسال با 51 درصد رشد به نرخ 89 هزار تومان به ازای هر بسته 500 گرمی عرضه می‌شود. در این میان، تنها شکر است که با یک درصد کاهش قیمت مواجه بوده است.
همچنین یکی از اقلام خوراکی پرمصرف خانوارها که طی سال‌های گذشته چندین‌بار با نوسان قیمت مواجه شده، رب گوجه‌فرنگی است که فروردین‌ماه سال جاری با 70 درصد رشد قیمت از 17 هزار تومان به ازای یک کیلوگرم در فروردین 99، به 29 هزار تومان در فروردین 1400 رسیده است. به همین ترتیب روغن مایع نیز رشد 72 درصدی را در فروردین سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است.
***
ادامه داستان مرغ...
دیروز باز هم صفوف خرید مرغ پابرجا بود اما به دلیل تزریق مرغ‌های منجمد به بازار تا حدودی از حجم صف‌ها کاسته شد. با افزایش عرضه مرغ در بازار، محدودیت خرید ۲ مرغ برای هر نفر هم از بین رفته و شهروندان می‌توانند تعداد بیشتری مرغ تهیه کنند. در این بین گمانه‌زنی‌ها درباه علل ایجاد بحران مرغ ادامه دارد. سه‌شنبه هفته جاری کاظم خاوازی، وزیر جهادکشاورزی ضمن حضور در مجلس شورای اسلامی دلیل آن را احتکار و منجمدسازی مرغ اعلام کرده بود. در عین حال در همان روز علی ربیعی، سخنگوی دولت دلیل اصلی بحران مرغ را تحریم‌ها خوانده بود. البته رئیس کمیسیون کشاورزی و رئیس مجلس شورای اسلامی اشکالات ساختاری و مدیریتی را عامل وضعیت موجود اعلام کرده بودند. دیروز مهدی یوسف‌خانی، رئیس اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی تهران دلایل مجلسی‌ها برای آشفتگی بازار را تایید کرد. وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه وزارت جهاد کشاورزی تا چه اندازه در موضوع نابسامانی مرغ نقش داشته است، گفت: بحث تامین واقعا ضعیف بوده و وقتی تامین ضعیف باشد یعنی عرضه کم است. اگر تولید به اندازه کافی باشد که اصلا نباید مشکلی در عرضه و تامین پیش بیاید. حدود 10 درصد تخلفات و مشکلات در چرخه توزیع و مراکز خرده‌فروشی بوده اما 90 درصد مشکل مربوط به روند تامین این کالا و گران‌فروشی و تخلف مرغداران بوده است.
* ۱۹ درصد مرغداری‌ها اقدام به احتکار یا عرضه خارج از شبکه کرده‌اند
معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان گفت: طی بازرسی‌های انجام شده از نزدیک به ۳ هزار واحد مرغداری در ۲۰ روز گذشته، مشخص شد ۵۷۳ واحد تولید‌کننده مرغ (۱۹درصد) مبادرت به احتکار یا عرضه خارج از شبکه کرده‌اند. سیدجواد احمدی اظهار داشت: پس از التهابات ایجاد‌شده در بازار مرغ و عرضه نشدن کافی این محصول به بازار، گزارش‌هایی دریافت شد که نشان می‌داد برخی مرغداران از عرضه مرغ به بازار خودداری یا این محصول را خارج از شبکه عرضه می‌کنند که به همین دلیل موضوع در دستور کار سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قرار گرفت. وی افزود: طی بازرسی‌های انجام شده از نزدیک به ۳ هزار واحد مرغداری توسط بازرسان سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها در ۲۰ روز گذشته، ۵۷۳ واحد تولید‌کننده مرغ که مبادرت به احتکار یا عرضه خارج از شبکه کرده بودند، شناسایی و پس از تشکیل پرونده با ارزش بیش از ۱۱۷ میلیارد تومان به تعزیرات حکومتی معرفی شدند.
دیدگاه تان را بنویسید