ماجرای ورود مافیای آهن در بازار

خبرگزاری تسنیم: گریز نوردی‌ها از عرضه بورسی محصولات خود، از موضوعات عجیب این روزها است که بر گرانی بازار مسکن نیز تأثیرگذار است. بر اساس شیوه‌نامه وزارت صمت، نوردکاران باید تمام محصول خود را در بورس کالا عرضه کنند اما آنان فقط 30 درصد را به بورس می‌فرستند و 70 درصد بقیه به بازار سیاه روانه می‌شود. نایب‌رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان، اوضاع را وخیم‌تر از این می‌داند و می‌گوید همان 30 درصد عرضه نیز به‌دلیل نبود شفافیت در معاملات بعد از بورس، تحت کنترل مافیای آهن است که در بازار یکه‌تازی می‌کنند. احمدرضا جوکار، می‌گوید این مافیا به برخی مسئولان مرتبط به این صنعت نزدیک هستند. عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان استان فارس تأکید دارد: اگر به‌سمت تجارت الکترونیک حرکت کنیم و شفافیت حکمفرما شود، قیمت‌های بازار تا 30 درصد هم کاهش خواهد یافت.

*مقررشده است نوردکاران تمام محصولات خود را عرضه بورسی کنند اما آنان فقط 30 درصد محصول خود را وارد بورس می‌کنند، این عملکرد چه پیامدهایی در بازار دارد؟

قطعاً چنین رفتاری از سوی نوردکاران، بدون تأثیر نیست، زیرا هر قلم و هر نهاده‌ای از ساختمان که گران‌تر تمام شود در قیمت تمام‌شده مسکن، تأثیر زیادی دارد اما بحث اصلی، سیاست‌گذاری کلی است و فقط بحث محصولات فلزی یا نوردی نیست، این اتفاقات در خیلی از حوزه‌های دیگر هم دیده می‌شود. بی‌تردید، میزان محصول عرضه‌شده در بازار تأثیرگذار است. گاهی مقدار خاصی از محصول وارد بورس می‌شود و همان مقدار هم توسط عده‌ای خاص با شرایط خاص خریداری می‌شود، چراکه گزینش افراد برای خرید محصولات که از سوی سامانه «بهین‌یاب» وزارت صمت انجام می‌شود، شفاف نیست و دچار مشکل است.

*برای ورود 70 درصد باقی محصولات نوردی به بورس، چه برنامه‌ریزی‌ای باید کرد؟

سیاست‌گذاران باید مشکل را حل کنند، با تدوین سیاست‌های مناسب باید زمینه ورود محصولات به بورس به‌صورت کامل و شفاف فراهم شود تا نیاز همه از آنجا تأمین شود، این اتفاق در زمان حاضر نمی‌افتد و باید مشخص شود 70درصدی که در بورس عرضه نمی‌شود به دست چه‌کسانی رسیده است. به‌نظر می‌رسد، همان 30درصدی که در بورس عرضه می‌شود نیز به‌دلیل نبود وجود برخی مجوزها در سامانه بهین‌یاب، توسط همان اشخاص خریداری و جذب بازار می‌شود، به‌عبارت ساده‌تر، بازار تحت کنترل مافیای آهن است و این مافیا، یکه‌تاز بازار شده است. متأسفانه در بقیه بخش‌ها نیز اتفاق مشابهی افتاده است و قوانین جزیره‌ای و بسته هم نتوانسته مانع فعالیت مافیاهای متعدد شود. روند به‌گونه‌ای شده است که وقتی به مشکلی برمی‌خوریم، چند سال طول می‌کشد تا آن را حل کنیم. با ادامه سیاست‌گذاری‌ها و روش‌های کنونی، طی دو تا سه سال آینده در بخش ساختمان به وضعیت بسیار وخیمی دچار خواهیم شد و آثار تصمیم‌های اشتباه امروز ما نمود پیدا خواهد کرد.

*در ارزیابی‌تان، تأکید زیادی بر نقش مخرب مافیا در بازار دارید، راهکار مبارزه با این مافیا چیست؟

اگر بررسی صورت بگیرد مشخص می‌شود که در هر سیستمی که مافیا در آن شکل می‌گیرد، شرکت‌هایی توسط برخی مسئولان و مدیران مستقیم و غیرمستقیم تأسیس می‌شود که در همان حوزه شروع به فعالیت می‌کنند. البته در تمام دنیا، اگر مدیری در حوزه مدیریت خود فعالیت داشته باشد، این اقدام او جزو تخلفات بسیار بزرگ محسوب می‌شود. مطمئن باشید 70 درصد محصول نوردی که در بورس کالا عرضه نمی‌شود، دست شرکت‌ها و افرادی است که با برخی مسئولان مرتبط با این صنعت در ارتباط هستند، متأسفانه، ما در ایران در این موارد، تعارف داریم و شک نکنید که چنین اتفاقی در حال رخ دادن است، این تخلفات نه‌فقط در آهن بلکه در سیمان و پتروشیمی و بسیاری از محصولات دیگر نیز وجود دارد.

هم‌اکنون، اگر در حوزه پزشکی و دارو نیز تحقیق کنید، خواهید دید کسانی که با این حوزه در ارتباط هستند شرکت‌های توزیع، پخش و واردات و با مسئولان در ارتباط هستند. من فکر می‌کنم 70 درصد محصول نوردی که در بورس عرضه نمی‌شود به‌سمت کسانی می‌رود که توسط مسئولان کنترل می‌شوند و به‌راحتی در بازار سیاه فعالیت می‌کنند.

*اگر شیوه‌نامه وزارت صمت عملی و کل محصول در بورس عرضه شود، وضعیت بازار چه تغییری خواهد کرد؟

دو نکته باید موردتوجه قرار گیرد؛ اول اینکه، حتماً، کل محصول در بورس عرضه شود، دیگر اینکه نحوه خریدوفروش کاملاً شفاف باشد. وقتی روند خرید و مقررات آن از سوی وزارت صمت دست‌وپاگیر باشد، قطعاً، خرید به‌سختی انجام می‌شود و نهایتاً، خریدار، عطای آن را به لقایش خواهد بخشید. در اینجا بحث تجارت الکترونیک، اهمیت می‌یابد که روند خریدوفروش را ساده و شفاف می‌کند که بستر این معاملات در بورس فراهم است؛ اگر این اتفاق رخ دهد، خواهید دید که قیمت‌ها 20 تا 30 درصد کاهش خواهد یافت و شاهد اصلاح تدریجی قیمت‌ها خواهیم بود.