رئیس مرکز آمار ایران: مردم حق دارند آمار‌ها را باور نکنند

خبرگزاری تسنیم: جواد حسین زاده رئیس مرکز آمار ایران در مصاحبه با رادیو گفتگو گفت: مرکز آمار در ایران از سال ۱۳۴۴ تأسیس شد و در تمام کشور‌های دنیا هم سازمانی مشابه این مرکز وجود دارد.

وی با اشاره به مهمترین وظایف مرکز آمار ایران بیان کرد: اجرای سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن هر ۱۰ سال یکبار، اجرای طرح‌های آمارگیری در حوزه‌های اقتصادی اجتماعی و فرهنگی، تهیه سالنامه آماری، حساب‌های ملی و منطقه‌ای، حساب‌های فصلی، شاخص‌های قیمت و تورم، شاخص‌های مصرف کننده و تولیدکننده، نظارت بر فعالیت‌های آماری دستگاه‌های اجرایی و بومی سازی استاندارد‌های بین المللی از جمله فعالیت‌های مرکز آمار ایران به شمار می‌روند.

حسین زاده نظام آماری ایران را یک نظام آماری نیمه متمرکز معرفی کرد و گفت: نظام نیمه متمرکز آماری به این معناست که دستگاه‌های اجرایی بسیاری از آمار‌های ثبتی را تولید کنند و البته بخش قابل قابل توجهی از آمار‌ها هم نظیر شاخص‌های قیمت و تورم و حساب‌های ملی و منطقه‌ای توسط مرکز آمار تولید و به برنامه ریزان ارائه می‌شود.

این مقام مسئول با بیان اینکه مرکز آمار هر ساله تقویم انتشاراتی را مطابق با آخرین استاندارد‌های بین المللی ارائه می‌کند عنوان کرد: حتی امسال هم با وجود بیماری کرونا هیچ خللی در این تقویم ایجاد نشد و ما همه آمار‌های بین المللی را منتشر کردیم.

وی با اشاره به مبلغ بودجه تخصیص داده شده به مرکز آمار ایران در سال ۹۹ گفت: ۳۵ میلیارد تومان برای اجرای طرح‌های آمارگیری برای سال ۹۹ در نظر گرفته شد و این درحالیست که فقط یک سرشماری عمومی نفوس و مسکن کلاسیک حدود ۵۰۰ میلیارد تومان معادل ۱۰ برابر بودجه سالانه مرکز هزینه دارد.

حسین زاده متذکر شد: البته با مطالعات کارشناسان و حمایت‌های دولت از مرکز آمار ایران، طرح انجام سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن در کشور به شکل «ثبتی مبنا» تصویب شد.

وی درباره روش ثبتی مبنا اینطور توضیح داد: در روش ثبتی مبنا کارشناسان آمار به جای مراجعه به خانوار‌ها و تکمیل پرسشنامه خوداظهاری، از داده‌های دستگاه‌های اجرایی استفاده می‌کنند و لذا صرفه جویی مالی را هم به همراه دارد.

رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه جریان داده و اطلاعات در کشور ضمن ایجاد ارزش افزوده، باعث تولید آمار‌های جدید و ارتقای کیفیت پایگاه‌های داده‌های اولیه نیز می‌شود گفت: به همین خاطر هم مقام معظم رهبری موضوع راه اندازی سامانه‌های اطلاعاتی با کیفیت و اتصال سامانه‌ها به یکدیگر را به هیئت دولت تأکید کردند.

حسین زاده از رونمایی از سرشماری عمومی نفوس و مسکن عشایر کوچنده به شکل ثبتی مبنا در امروز (پنجشنبه) خبرداد و گفت: این سرشماری بدون مراجعه به عشایر و با استفاده از شیوه ثبتی مبنا، سامانه‌های اطلاعاتی به روز و کد شناسه یکتای فرد انجام شده است.

وی با اشاره به اهمیت سه کد یونیک (کد شناسه یکتای فرد، کد شناسه یکتای املاک و مستغلات و کد شناسه یکتای کسب و کار) در صحت اطلاعات آماری گفت: استفاده از این سه کد علاوه بر ارتقای کیفیت پایگاه‌ها و سامانه‌های اطلاعاتی، باعث چرخش بین سامانه‌ها هم خواهدشد.

رئیس مرکز آمار ایران با اشاره به مصوبه تشکیل ستاد ملی سرشماری عمومی ثبتی مبنا برای سال ۱۴۰۵ به ریاست سازمان برنامه و بودجه و دستگاه‌های ذیربط بیان کرد: ما با همکاری وزارت اقتصاد در تلاشیم که با تدوین لایحه‌ای، کد شناسه یکتا را برای کسب و کار‌های کشور تهیه کنیم.

وی با اشاره به تعداد فعلی پرسنل رسمی مرکز آمار گفت: در چارت سازمانی ما ۴۰۰ نفر ظرفیت تعریف شده درحالیکه تعداد پرسنل رسمی مرکز آمار در برخی کشور‌ها به ۲ تا ۳ هزار نفر هم می‌رسد البته مرکز آمار ایران هم توانایی بسیار بالایی دارد، اما تقویت و حمایت از آن هم بسیار ضروری است.

حسین زاده با بیان اینکه ۹۸ درصد مراکز آماری در دنیا زیرمجموعه دولت‌ها هستند تا آمار‌های رسمی موردنیاز نظام سیاستگذاری حاکمیت را ارائه دهند تأکیدکرد: دولتی بودن یک مرکز به معنای اشتباه بودن آمار‌ها نیست.

وی در پاسخ به سوال مجری مبنی بر اینکه علت لبخند مردم هنگام شنیدن آمار‌های مرکز آمار درباره تورم چیست؟ گفت: مردم ما مهربانند و لبخندشان هم از این جهت است و یک دلیل دیگر هم این است که آمار‌ها را باور نمی‌کنند و البته بنده هم به مردم حق می‌دهم.

حسین زاده در توضیح بیشتر این مطلب گفت: آمار‌های مرکز آمار ایران دسته‌ای از آمار‌های میانگین است مثلاً مرکز آمار برای ارائه آمار‌های تورم، کلیه خانوار‌های مقیم در ایران و نه یک بخش از جامعه را در نظر می‌گیرد و این آمار‌ها را با روش‌های بین المللی منتشر می‌کند.

رئیس مرکز آمار ایران گفت: مرکز آمار ماهانه حدود هزار صفحه درباره ابعاد مختلف شاخص قیمت و تورم گزارش ارائه می‌دهد، اما عده‌ای فقط یک تورم را در نظر می‌گیرند و می‌گویند آمار‌ها اشتباه هستند.

وی در رابطه با شائبه دستکاری آمار‌ها هم اینطور گفت: اگر بر فرض محال هم کسی قصد تغییر آمار‌ها را داشته باشد، اما باز هم امکان چنین کاری نیست، زیرا این آمار‌ها چندین رده کارشناسی را طی می‌کنند و نهایتاً هم روی سایت قرار می‌گیرند.

حسین زاده در پاسخ به این سوال که آیا تا به الان اتفاق افتاده که یکی از مسئولان از شما درخواست کند که آمار را مطابق نظر او ارائه دهید؟ گفت: قسم جلاله می‌خورم که در هیچ یک از جایگاه‌هایی که بودم از آمارگیر تا رئیس مرکز آمار ایران چنین اتفاقی نیفتاده و ما صادقانه وارد این کار شدیم.