قطعات و لوازم یدکی برج خنک کننده

بدلیل استفاده بسیار زیاد واحدهای مختلف اداری، مسکونی و  صنعتی از برج های خنک کننده، تقریباً تمامی این برج ها با مسئله تامین قطعات یدکی روبرو هستند. در این مقاله قصد داریم تا نحوه تعمیر قطعات کولینگ تاور را مورد بررسی قرار دهیم. برج خنک‌ کننده دستگاهی است که برای انتقال گرمای اضافی از آب به محیط اطراف استفاده می ‌شود. مکانیسم کار این دستگاه می‌ تواند بر اساس حذف گرما با تبخیر بخشی از آب توسط هوا متکی باشد که با کمک این فرایند، آب باقی مانده به طور قابل توجهی خنک می‌ شود.

کولینگ تاورها در مقایسه با دستگاه‌ هایی که فقط از هوا برای حذف گرما استفاده می‌ کنند، از نظر مصرف انرژی و هزینه بسیار کارآمدتر می باشند. این برج ها از بخش های مختلفی تشکیل شده اند که هر قسمت وظیفه ای مخصوص به خود را انجام می دهد و به برج خنک ‌کننده اجازه می دهند تا به طور موثری اقدام به خنک سازی کند.

برای آشنایی با قطعات و تجهیزات برج خنک کننده باید با تمامی اجزای کاربردی مهم برج خنک کن نظیر، نازل، پکینگ، موتور، فن، بدنه و قطره گیر آشنایی پیدا کرد. هر کدام از اجزا و قطعات در برج خنک کننده نقش به خصوصی را در این تجهیز ایفا می ‌کنند که تمامی قطعات در طول زمان هنگام سرویس باید شستشو و یا تعویض شوند. زیرا عدم انجام سرویس های دوره ایی باعث آسیب رسیدن به اجزا و در نهایت کاهش راندمان برج خنک کن می‌شود. بنابراین برای دستیابی به اطلاعات دقیق ‌تر در مورد این تجهیزات با ما همراه باشید.

مبدل برودتی به طور کل از 4 بخش اصلی تشکیل شده است. این 4 بخش اصلی شامل بدنه، سیستم تامین نیرو، بخش هوادهی و تهویه مطبوع جریان هوا و بخشی تحت عنوان سیستم توزیع، تقسیم و پاشش آب می ‌باشد.  در حالت کلی کولینگ تاور از دو بخش مهم به نام سیستم پخش آب و سیستم هوادهی تشکیل شده است و توانایی ایجاد تماس بیشتر بین آب و هوا را دارند. قطعات برج خنک کننده در بخش توزیع آب وظیفه پخش و تقسیم جریان سیال و تجهیزات بخش هوادهی وظیفه جا به ‌جایی هوای خنک را بر عهده دارند. استمرار عملکرد صحیح اجزا درونی تنها با بازرسی و سرویس دوره‌ ای امکانپذیر خواهد بود. این کار مانع از صرف هزینه ‌های گزاف تعویض قطعه می‌ گردد.

آشنایی با انواع مختلف قطعات برج خنک کن

اساسی ترین قطعه در کولینگ تاور، الکتروموتور برج خنک کن است که وظیفه تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی جنبشی را برعهده دارد. نتیجه ایجاد نیروی القایی مکانیکی به حرکت درآوردن پروانه است. این بخش باید عایق بندی شود تا در برابر نور خورشید و رطوبت مقاوم باشد. عایق حرارتی این قطعه را در برابر حرارت بالا مقاوم سازی می‌ کند.

از جمله قطعات و تجهیزات برج خنک کننده که مرکز کاهش دما بوده و وظیفه آن ایجاد سطح مناسب برای انتقال حرارت از آب به هوا است، پکینگ ها می باشد. این قطعه ضخامت کمی داشته و بر اساس نوع طراحی و تولید به دو گروه پکینگ فیلمی و پکینگ اسپلش تقسیم بندی می ‌شوند.

آب گرم ورودی توسط نازل برج خنک کننده بر روی سطوح پکینگ توزیع می ‌شود و تمام سطوح را خیس می‌ کند. این نازل ها از جنس پلی وینیل کلراید (PVC) با خواص ضد خوردگی ساخته شده اند. این آب گرم در اثر برخورد به هوایی که بوسیله‌ی فن بوجود آمده، گرمای خود را از دست می ‌دهد. نازل ها به دو دسته نازل ثابت و نازل متحرک طبقه بندی می شود که اصطلاحاً به آن افشانک متحرک اسپرینکلر می ‌گویند.

قطره گیر برج خنک کننده قطعه ای بسیار کاربردی در کولینگ تاور می باشد که از پرتاب آب به بیرون جلوگیری می کند. این بخش یکی از تجهیزات و قطعات حیاتی برج های خنک‌کننده است که به نام دیریفت الیمیناتور نیز معروف می ‌باشد. همان طور که می دانید، آب برای فعالیت برج خنک‌کننده یک جزء مهم محسوب می ‌شود و کاهش اتلاف آب می‌ تواند به صرفه‌ جویی بزرگ تبدیل شود.

 این بخش هر 4 سال باید تعویض گردد، زیرا وجود آن باعث جلوگیری از وارد آمدن آسیب زود هنگام به فن می ‌شود. دلیل تعویض این قطعه، رسوب گرفتگی و عدم کارایی محصول می باشد. استفاده از قطره گیر در برج خنک کن، ضمن حفاظت از موتور در برابر رطوبت، از تجمع بخارات هوای اشباع در جوانب دستگاه جلوگیری می کند.

پروانه یا فن برج خنک ‌کننده

فن برج خنک ‌کننده یکی از اجزای مهم برج های خنک ‌کن است که به عملکرد پایدار و موثر برج کمک می ‌کند. در واقع پروانه برج خنک‌ کننده نقش فوق العاده مهمی در گردش هوا درون کولینگ تاور ایجاد می‌ کند. در برج ‌های خنک‌کننده معمولاً از دو نوع فن استفاده می ‌شود: فن سانتریفیوژ و فن محوری. این فن ‌ها به گردش هوای اجباری درون برج کمک می‌ کنند.

پروانه برج خنک‌ کننده از نوع محوری یا سانتریفیوژ تنها قسمت مکانیکی متحرک تمامی کولینگ تاورها به استثناء برج های آدیاباتیک می ‌باشد. انتخاب نوع فن محوری یا فن سانتریفیوژ به شرایط طراحی بستگی دارد و استفاده از هر کدام، باعث می ‌شود راندمان کولینگ تاور افزایش یابد و عملکرد پایداری را برای تجهیزات و ماشین آلات کارخانجات فراهم نماید.

متریال مورد استفاده در ساخت فن برج خنک‌ کننده ب گونه ای می باشد که با عملکرد هر نوع برج، سازگاری داشته باشد. همچنین هنگام کار، ضمن کاهش صدا و مصرف انرژی جریان هوای زیادی ایجاد خواهد نمود. پره ‌های فن برج خنک‌ کننده از جنس فلز با فرآیند ریخته‌گری ساخته می ‌شوند. بنابراین ایجاد شیب آیرودینامیکی ایده آل برای پشتیبانی از نیازهای تبادل هوا آسان نخواهد بود. پروانه‌ های فلزی معمولاً در برج های خنک‌کننده پرقدرت کاربرد دارند.

فن برج خنک‌ کننده از جنس پلاستیک ساخته می ‌شود، بنابراین ایجاد شیب آیرودینامیکی آنها نسبت به پروانه‌ های فلزی آسان تر خواهد بود. در ضمن این نوع پروانه وزن کمتری دارد، بنابراین نیاز به گشتاور عملیاتی و قدرت موتور کم و تعمیر و نگهداری آسانتری نیز دارد.

کاهنده دور تسمه و گیربکس برج خنک کن که در سایزهای بزرگ فن از این قطعه به عنوان عامل توقف لرزش، عدم انتقال سرعت و عدم تولید صدا در کولینگ تاور استفاده می‌ شود. از دیگر قطعات برج خنک کننده می ‌توان به پنل ها، تشتک، فن دک، هاب، شفت، خار و فن نیز اشاره کرد.

آشنایی با قطعات جانبی برج خنک کننده

یک سری از قطعات و تجهیزات در برج خنک کننده هستند که کارفرمایان برای عملکرد بهتر برج به عنوان آپشن از آنها استفاده می کنند که به شرح زیر می باشند.

• اینورتر: کنترل دور فن
• ترموستات فن: جهت خاموش و روشن کردن فن
• گارد محافظ فن: برای جلوگیری از رسوب و محافظت فن
• هیتر برقی: جلوگیری از یخ زدگی آب داخل برج
• تابلو برق: مدار فرمان دهنده تمامی تجهیزات کنترلی
• کنترلر و سنسور دما: اندازه‌گیری دمای آب سرد خروجی از برج و آب گرم ورودی
• سوئیچ تعمیرات: قطع کننده جریان برق الکتروموتور
• شیر برق اتصالات حوضچه: برای کنترل و تخلیه آب جبرانی

بهترین زمان تعویض قطعات برج خنک کننده

عمر تجهیزات خارجی بین 5 تا 10 سال و قطعات داخلی برج خنک کن بین 3 تا 5 سال است. ولی توجه کنید که عمر مفید قطعات به نوع متریال و کیفیت آن قطعه بستگی دارد. مثلاً در ساخت اجزای فایبرگلاس، اگر از زرین مرغوب استفاده شود کالای تولیدی عمر بیشتری دارد. رزین هایی که کیفیت زیادی ندارند به علت به صرفه بودن در دست تولیدکنندگان قرار گرفته و این فرایند موجب کاهش کیفیت تجهیزات تولیدی می ‌گردد، اما استفاده از قطعات کولینگ تاور با کیفیت بالا باعث افزایش عمر و کارایی دستگاه می‌ گردد.

دلیل تعویض تجهیزات داخلی برج خنک کننده

به علت استفاده زیاد مبدل برودتی در صنایع برودتی، نیاز به تعویض قطعات برج خنک کننده در طی دوره های زمانی مختلف خواهد داشت. به طور کلی قطعات این دستگاه به دو دسته اجزاء بدنه و اجزاء داخلی دسته ‌بندی می‌ شوند. تجهیزات درونی در حقیقت همان اجزای اصلی هستند که در بالا در مورد آن توضیحاتی ارائه شد.

در حالت کلی، تعویض قطعات برج خنک کن علاوه بر بهبود کارکرد کولینگ تاور باعث عمر مفید بقیه اجزا نیز می ‌شود. توصیه مهندسان و کارشناسان فنی بر این است که در هر دوره 6 ماهه قطعات درونی برج را باید بازرسی نمود تا در صورت وجود عیب در هر بخش، مشکلات احتمالی در کمترین زمان رفع شود.

اقدامات مورد نیاز نگهداری از تجهیزات برج خنک کننده

وجود صافی به منظور فیلتر کردن آشغال‌ ها برای ممانعت از آسیب رساندن آلودگی ها از طریق هوا یا آب به دستگاه از اقدامات اولیه جهت نگهداری از قطعات و تجهیزات کولینگ تاور می باشد.

همچنین نازل های برج باید به طور پیوسته تمیز شوند تا مانع از گرفتگی شود. همان ‌طور که می ‌دانید نازل ها پخش آب را بهبود می‌ بخشند که باتوجه به این موضوع باید در مکانی قرار بگیرند تا برای انجام عملیات تمییزکاری و یا تعویض، به آسانی در دسترس قرار داشته باشند.

تصفیه آب به شیوه ‌های مختلفی مانند فیلتراسیون، رسوب زدایی و بهره گیری از مواد شیمیایی مناسب، باعث کارکرد بهتر سیستم می‌ گردد که این کار نیز باید به صورت ماهانه انجام شود.

تمیز کردن و شستشو برج خنک کن با استفاده از مواد شیمیایی تمیز کننده به صورت عملیات شستشوی پرفشار، بخشی از فرایند تمیزکاری می باشد که قطعاتی همچون فن، موتور، تسمه و... را در طی این فرایند باید تمیز و تنظیم نمود. یا رعایت موارد ذکر شده می‌توان قطعات و تجهیزات برج خنک کننده را ضمن افزایش راندمان، به صورت بهینه نیز نگهداری کرد.

برج های خنک ‌کن دستگاه‌ های پیچیده ای هستند که از بسیاری از تجهیزات و قطعات مختلف برای دستیابی به عملکرد خنک‌کنندگی خود استفاده می‌ کنند. اما نکته مهم این است که صرف نظر از کاربرد یا اندازه برج، قطعات اصلی در هر برج خنک‌ کن یکسان می ‌باشد.

برج های خنک‌ کننده برای دستیابی به سطح بالایی از راندمان خود، مستلزم نگهداری زیادی می باشند. تعمیر و نگهداری که برای کولینگ تاورها مورد نیاز است در واقع می ‌تواند بسیار پر هزینه باشد، اما اگر نگهداری ‌های مربوطه را قبل از وقوع مشکلات جدی انجام دهید می‌ توانید این هزینه ‌ها را به حداقل برسانید. دانش و درک نیازهای تعمیر و نگهداری برج خنک ‌کننده و نحوه صحیح عملکرد آن باعث می‌ شود تا دستگاه شما با بالاترین راندمان کاری برای سال های طولانی کار کند.