بازسازی اعصاب آسیب دیده چطور امکان پذیر است؟

آیا می‌دانید چه چیزهایی باعث می‌شوند اعصاب محیطی آسیب ببیند؟ آیا می‌دانید بازسازی و ترمیم اعصاب آسیب دیده چگونه انجام می‌شود؟ ضربه، کشیدگی، له شدن عصب بین استخوان شکسته، فشار بر اثر دررفتگی مفصل، فشار به علت سندروم کمپارتمان و خفه شدن عصب به خاطر چسبندگی اطراف آن می‌توانند از جمله دلایل وارد شدن آسیب به اعصاب محیطی باشند. در چنین مواردی بیمار معمولا درد شدید و یا کشیدگی حس می‌کند و قادر به انجام فعالیت‌های روزمره نیست. اگر می‌خواهید بدانید که بازسازی اعصاب آسیب دیده چگونه میسر می‌شود، تا انتها با این مطلب همراه باشید.

عصب چگونه دچار آسیب می‌شود؟

موارد زیادی هستند که می‌توانند باعث بروز آسیب در اعصاب شوند که تعدادی از مهم‌ترین و شایع‌ترین این دلایل کمی‌ پیش‌تر ذکر شدند. به طور کلی آسیب‌های اعصاب محیطی یا همراه با زخم هستند یا بدون زخم و به‌صورت بسته بروز پیدا می‌کنند. در مواردی که آسیب با زخم همراه است، پزشکان فرض را بر این می‌گذارند که عصب پاره شده و باید جراحی شود و در موارد بدون زخم فرض متخصصان این است که عصب فقط دچار کشیدگی شده است.

 در هر دو مورد بیمار باید مدتی (غالبا سه ماه) تحت نظر پزشک باشد و با انجام فیزیوتراپی روند بهبودی را تسریع کند. البته در موارد حاد مانند وارد شده آسیب به اعصاب نخاعی و مغز لازم بیمار حتما به دکتر مغز و اعصاب نیز مراجعه کند تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری شود.

عصب‌های آسیب دیده چگونه درمان می‌شوند؟

اعصاب می‌توانند بنا به دلایل مختلفی دچار آسیب شوند. به عنوان مثال هر نوع شکستگی، دررفتگی، ضربات محکم به اندام‌ها، کشیده شدن اندام و... می‌تواند علتی برای آسیب دیدن اعصاب باشد. معمولا پزشکان متناسب با نوع ضربه و آسیب و متناسب با زخمی بودن یا نبودن بدن بیمار درمان مناسب را انتخاب می‌کنند. اگر بدون زخم باشد، پزشک فقط تعدادی حرکت کشش همراه با فیزیوتراپی و ماساژ را تجویز می‌کند. در غیر این‌ صورت ترمیم عصب با استفاده از روش‌های جراحی زیر انجام می‌شود. توجه داشته باشید که آسیب همراه با زخم به معنی پاره شدن عصب است.

• ترمیم عصب: اولین روش درمان اعصاب آسیب دیده ترمیم عصب است. در این روش عصب پاره اما له نشده است. در چنین مواردی پزشکان دو سر عصب را کنار هم قرار می‌دهند و فقط لایه دور آن یعنی اپی نوریوم را به هم می‌دوزند.
• پیوند عصب: دومین روش ترمیم عصب برای شرایط حادتری است. زمانی که عصب پاره و انتهای آن له شده است. در این شرایط جراح مجبور می‌شود قسمتی از عصب آسیب دیده را بردارد و از قسمت دیگری از بدن عصب بگیرد. این کار اغلب در قسمت ساق پا و بواسطه عصب سورال انجام می‌شود.
• انتقال عصب: این روش کمی پیچیده‌تر و سخت‌تر از دو روش قبلی است. اگر روش‌های فوق قابل اجرا نباشند و پزشک از نتیجه راضی نباشد، سر عصب سالمی قطع و به عصب آسیب دیده دوخته می‌شود.
• انتقال تاندون: از این روش زمانی استفاده می‌شود که ضایعه عصبی به هیچ طریقی درمان نشود. در این شرایط جراح محل تاندون‌ها را در اندام مورد نظرش جابجا و سعی می‌کند حرکتی که به خاطر فلج شدن عصب از بین رفته است را با تاندون عضلات سالم به وضع طبیعی بازگرداند.

مراقبت‌های بعد از ترمیم و درمان عصب آسیب دیده

درمان اعصاب آسیب دیده کار بسیار حساس و مشکلی است و اگر پزشک مهارت کافی نداشته باشد و به خوبی متوجه مشکل نشود، می‌تواند باعث از بین رفتن عصب و فلج شدن آن شود. به‌عنوان مثال اگر آسیب عصبی به قسمت لوب تمپورال مغز (زیر گوش) وارد شود، بیمار احساس درد، سرگیجه و یا وزوز در گوش دارد و شاید متوجه نشود که آسیب عصبی است. در چنین شرایطی مسئله را جدی بگیرید و خیلی سریع به متخصص گوش و حلق و بینی در تهران مراجعه نمایید زیرا اگر چنین آسیبی درمان نشود، عواقب سختی در پی دارد. از طرف دیگر مراقبت‌های بعد از درمان عصب نیز بسیار مهم و حیاتی هستند. بنابراین بعد از ترمیم و درمان عصب آسیب دیده موارد زیر را مد نظر قرار دهید:

• سرعت رشد بافت عصبی در شرایط عادی روزی یک میلیمتر است. بنابراین نباید بعد از اتمام کار پزشک انتظار بهبودی کامل را داشته باشید. بعد از درمان پزشک و ترمیم عصب آسیب دیده باید صبر کنید تا بافت عصبی ترمیم شده رشد کند و خودش را به بافت هدف (پوست یا عضله) برساند.
• مدت زمانی که طول می‌کشد تا بافت عصبی آسیب دیده ترمیم شود و به بافت هدف برسد شاید کمی طولانی باشد. در این مدت عضلاتی که بدون عصب مانده‌اند ضعیف می‌شوند و بخشی از قدرت و دامنه حرکتی خود را از دست می‌دهند. به همین علت باید محل آسیب را فعال نگه دارید. این کار معمولا توسط فیزیوتراپ و با تحریک الکتریکی انجام می‌شود.
• در مواردی که آسیب عصبی بدون زخم و بسته باشد، پزشک ترجیح می‌دهد مدتی صبر کند. در این مدت عضلات متصل به عصب آسیب دیده حرکت نمی‌کنند و مفاصل مرتبط با آن‌ها خشک می‌شوند. بنابراین بیمار باید عضو آسیب دیده را در جهت‌های مختلف حرکت دهد تا مفاصل دامنه حرکتی خود را از دست ندهند.

ترمیم و درمان اعصاب آسیب دیده؛ کاری بسیار حساس و مشکل

عصب‌های بدن شبیه کابل تلفن هستند که هزاران رشته مختلف را درون خود جای داده‌اند. به همین علت وقتی یکی از عصب‌ها آسیب می‌بیند ممکن است فرآیند اتصال آن‌ها صد در صد انجام نشود زیرا گاهی رشته‌های عصبی جابجا می‌شوند و ترتیب آن‌ها بهم می‌ریزد. البته مغز هوشمند آدمی قادر است خطاهای کوچک را پنهان و خودش را بر اساس آن‌ها برنامه ریزی کند. (منبع: خبر آنلاین)

برای ترمیم اعصاب آسیب دیده چهار روش کلی وجود دارد که پیش‌تر به آن‌ها پرداختیم. این روش‌ها تحت شرایط مختلف نتایج متفاوتی دارند. موفقیت آمیز بودن عمل ترمیم عصب با عواملی چون طریقه آسیب عصب، اندازه عصب (هرچه کوچک‌تر بهتر)، نوع عصب (حسی، حرکتی، مختلط)، روش ترمیم، نوع ترمیم و سن بیمار مرتبط است. اگر دچار چنین آسیبی شدید نگران نشوید و در کمال آرامش با پزشکان درمانکده گفت و گو کنید تا در سریع‌ترین زمان ممکن مشکل شما رفع شود.

برچسب ها : دکتر گوش و حلق و بینی,دکتر مغز و اعصاب,درمانکده