هزینه‌درخواستی ترامپ برای حمایت از ریاض چقدر است؟

خبرگزاری فارس: «دونالد ترامپ» در تجمع انتخاباتی خود در «میسیسیپی» خطاب به پادشاه عربستان سعودی گفت، که دوام خاندان سلطنتی این کشور منوط به حفاظت و حمایت نظامی واشنگتن از ریاض است.

رئیس‌جمهور آمریکا بامداد امروز چهارشنبه در جمع حامیان خود در ایالت «میسیسیپی» گفت: «ما از عربستان سعودی حفاظت می‌کنیم. قطعا شما خواهید گفت که آن‌ها ثروتمند هستند البته من ملک سلمان را دوست دارم، اما به او گفتم، پادشاه! ما داریم از شما حفاظت می‌کنیم، شما شاید بدون (حفاظت) ما دو هفته هم آنجا دوام نیاورید، شما باید هزینه‌های نظامی (حفاظت آمریکا از عربستان) را بپردازید».

رئیس‌جمهور آمریکا همچنین افزود: «ما از بسیاری از این کشور‌ها در ازای هیچ (پولی) دفاع می‌کنیم و آن‌ها با سوءاستفاده از ما، این قیمت‌های بالای نفت را به ما می‌دهند. این چیز خوبی نیست. ما از آن‌ها می‌خواهیم به بالا بردن بهای نفت پایان دهند و از آن‌ها می‌خواهیم شروع به کم کردن بهای نفت بکنند».

«قاسم عز الدین» تحلیلگر مسائل سیاسی با انتشار یادداشتی تحت عنوان «هزینه‌ای که ترامپ در مقابل حمایت عربستان می‌خواهد، چیست» در شبکه خبری «المیادین» به این مسئله پرداخت.

عزالدین بر این باور است که اظهارات ترامپ در واقع نشان می‌دهد که این کشور قصد دارد در تمامی نفت و گاز عربستان آزادی تصرف داشته باشد و آنچه از ارزش شرکت آرامکو به میزان دو هزار میلیارد برآورد می‌شود، به این کشور برسد.

در واقع سخنرانی ترامپ به منزله اعلام رسمی پایان مرحله نخست پول در برابر حمایت و پذیرش یک واقعیت جدید بوده و آن آزادی تصرف آمریکا در نفت عربستان است.

در مرحله قبلی رابطه بین آمریکا و عربستان موسوم به توافق «نفت در برابر حمایت»، که در سال ۱۹۴۵ بین «فرانکلین روزولت» و «عبدالعزیز» مصوب شد، آمریکا در خلیج فارس وارث انگلستان شد و وظیفه حمایت از عربستان سعودی در برابر تهدیدات خارجی و داخلی را عهده‌دار شد.

به گفته عزالدین، عربستان نفت، چاه‌ها و منابع نفتی را به آمریکا تحویل نداد، بلکه درآمد‌های حاصل از نفت را به صورت خرید سلاح و کالا و تأمین خدمات دریافت کرد.

شکل حمایت آمریکا در برابر دریافت نفت، در دور دوم ریاست جمهوری باراک اوباما متزلزل شد؛ زیرا عربستان حامی جنگ‌های نیابتی بود که فراتر از نیاز آمریکا بود، به ویژه در عراق، سوریه و یمن؛ لذا اوباما بر این باور بود که آمریکا نمی‌تواند از عربستان در برابر تناقض‌هایی دفاع کند که احتمال فروپاشی از داخل را در این کشور به دنبال دارد؛ لذا وی از عربستان خواست شیوه‌های حکومت را تغییر داده و خواستار انجام اصلاحات داخلی شد. بدین ترتیب آمریکا از فرم گذشته توافق که حمایت عربستان از تهدیدات داخلی بود، شانه خالی کرد.

در ادامه این گزارش آمده است، ترامپ نیز این توافق را تغییر داد؛ زیرا اعلام کرد که سلاح خریداری شده توسط عربستان از امریکا و کشور‌های غربی برای حمایت از این کشور کافی نیست؛ از این روی عربستان در قبال تحویل درآمد‌ها به آمریکا در امان نیست، بلکه باید به ترامپ این آزادی عمل را بدهد که تولید نفت عربستان را افزایش دهد و بدین ترتیب نیاز بازار‌های نفتی تأمین شود که به خاطر تحریم‌های آتی علیه ایران، به وجود خواهد آمد.

عزالدین همچنین تأکید کرد که درخواست آمریکا از عربستان این است که قیمت نفت را پایین بیاورد تا بدین ترتیب از امریکا و کشور‌های صنعتی در برابر بحران‌های اقتصادی حمایت کند که ممکن است به خاطر افزایش قیمت نفت گریبان آنان را بگیرد.

بر اساس این گزارش، هزینه مستقیم که ترامپ خواستار آن است، عربستان را با یک بحران اقتصادی داخلی مهلک تهدید می‌کند؛ زیرا آنچه نرخ میانگین در محاسبات بودجه عربستان نامیده می‌شود، بیش از ۸۷ دلار برای هر بشکه است. در صورت کاهش قیمت هر بشکه نفت، بودجه عربستان همیشه با کسری مواجه خواهد شد. در حالی که مازاد بودجه در سال ۲۰۰۸ به ۱۵۵ میلیارد دلار رسیده بود، بودجه این کشور در سال ۲۰۱۸ با کسری ۶۰ میلیارد دلاری مواجه است.

در واقع محمد بن سلمان، ولی عهد عربستان در تلاش است که با کاهش هزینه‌های حکومتی به میزان ۳۰ میلیارد دلار و خصوصی کردن پنج درصد از شرکت آرامکو به مبلغ ۳۰ میلیارد دلار این کسری را کاهش دهد، ولی این اقدام، حکومت عربستان را در داخل تهدید می‌کند؛ زیرا فقری عربستان با ریاضت اقتصادی شدید مواجه خواهند شد و امیران سعودی حاضر نخواهند بود از امتیازات خود در مالکیت نفت دست بردارند و آن را بین خانواده پادشاهی تقسیم کنند.

در پایان این گزارش تأکید شده است که ترامپ به ملک سلمان یادآوری می‌کند که هزینه حمایت واشنگتن از عربستان بیش از صد‌ها میلیاردی است که این کشور پرداخت می‌کند و شاید ترامپ عربستان را مجبور کند که بدهی بانک‌های آمریکایی را پرداخت کند.

به هر حال، رئیس جمهور آمریکا از عربستان در برابر درگیری‌های داخلی که ارکان حکومت این کشور را تهدید می‌کند، حمایت نخواهد کرد، بلکه در تلاش است که این وضعیت وخیم‌تر شود. کما اینکه از این کشور در برابر تهدید‌های خارجی نیز حمایت نخواهد کرد.

ترامپ سه روز قبل هم در توهینی آشکار به پادشاهی سعودی با اشاره به گفت وگوی تلفنی اخیرش با ملک سلمان گفته بود: عربستان سعودی را دوست دارم. امروز گفت‌وگویی طولانی با پادشاه فوق‌العاده‌شان سلمان داشتم. به او گفتم، پادشاه! شما چندین تریلیون پول دارید. بدون ما چه کسی می‌داند [برایتان]چه اتفاقی می‌افتد؟ شاید نتوانید آن هواپیما‌ها را نگاه دارید. می‌دانید چرا؟ چون به آن‌ها حمله خواهد شد.