جان کری: دولت بوش غنی‌سازی ایران را پذیرفته بود

خبرگزاری فارس: وزیر خارجه اسبق آمریکا در کتاب خود در بخش مربوط به مذاکرات هسته‌ای با ایران نوشت دولت «جورج بوش» در محافل خصوصی غنی سازی ایران را پذیرفته بود.

وزیر خارجه پیشین و سناتور اسبق آمریکایی کتابی ۷۴۳ صفحه‌ای با عنوان «هر روز فرصتی دیگر است» (Every Day Is Extra) منتشر کرده و در یکی از فصول آن به موضوع مذاکرات هسته‌ای ایران و برجام پرداخته است.

«جان کری» در بخشی از این فصل به موضوع حق غنی سازی اورانیوم و استدلال‌های ایران در زمینه این حق پرداخت.

او نوشت: «ایران برای سال‌های زیادی استدلال می‌کرد که به عنوان عضو معاهده منع گسترش سلاح اتمی (ان‌پی‌تی) و تا زمانی که کاملا در چارچوب محدودیت‌های ان‌پی‌تی قرار دارد، از حق غنی سازی اورانیوم برخوردار است. ما مرتب تاکید می‌کردیم که ان‌پی‌تی فقط حق داشتن نیروی هسته‌ای را تعیین کرده و بر می‌شمارد و برای هیچ یک از اعضا حق غنی سازی توسط خودشان را تعریف نکرده و این حق را اعطا نکرده است».

کتاب جان کری

وزیر خارجه دولت «باراک اوباما» تصریح کرد: «جدای از اینکه آیا ایران "حق" غنی سازی دارد یا ندارد، من این را متوجه بودم که تا زمانی که ما آماده صحبت درباره احتمال تداوم غنی سازی ایران تحت محدودیت‌های به دقت تعریف شده نباشیم، هیچ راهی برای تحقق دسترسی، شفاف سازی و محدودیت مورد نیاز برای اطمینان از عدم پیگیری برنامه اتمی نظامی توسط ایران وجود نخواهد داشت. شاید اصلا راهی برای آوردن ایران به میز مذاکره هم وجود نمی‌داشت. یک فرد عادی در ایران از این ایده که کشورش نمی‌تواند کاری که دیگر کشور‌های مستقل انجام می‌دهند (غنی سازی)، به خاطر اینکه آمریکا از آن می‌خواهد، عصبانی می‌شود. از نظر ایرانی‌ها چنین چیزی تسلیم شدن محض در برابر آمریکا است؛ آمریکایی که از نظر آن‌ها برای مدت‌های بسیار طولانی در زمان (محمدرضا) شاه در استقلال و حاکمیت آن‌ها دخالت می‌کرد».

دیپلمات ارشد پیشین آمریکا در این کتاب، از پذیرش حق غنی سازی اورانیوم ایران در دولت «جورج بوش پسر» خبر داد. به گفته کری، دولت بوش در محافل خصوصی و خفا غنی سازی اورانیوم توسط ایران را پذیرفته بود، اما در محافل عمومی چنین چیزی را بیان نمی‌کرد.

کری در کتابش نوشت: «موضع آمریکا برای مدت طولانی این بود که هرگونه غنی سازی هر چند هم غنی سازی خیلی محدود، برهم زننده هر گونه توافقی است، اما شرکای ما در گروه ۱+۵ به اجماع از این موضع کنار رفتند و آن‌ها تصمیم گرفتند که به طور خاص به ایران چیزی که دیگر کشور‌ها داشتند انجام می‌دادند، داده شود. از نظر آن‌ها (شرکای آمریکا در ۱+۵) باید درباره غنی سازی در آینده صحبت شود تا ایرانی‌ها مذاکرات را جدی بگیرند. من همچنین از گفتگو‌های خصوصی‌ام فهمیدم که به رغم موضع علنی دولت بوش، این دولت در خفا و به صورت خصوصی موافق ایده (غنی سازی ایران) بود هر چند آن‌ها هرگز درباره اینکه ساختار یا سطوح (غنی سازی) چگونه باشد، به جمع‌بندی و نتیجه نرسیدند».

افشای پذیرش غنی سازی ایران توسط دولت بوش در شرایطی صورت گرفته که دولت اسبق و جمهوری‌خواه آمریکا در محافل عمومی بار‌ها مدعی شده بود که شرط توافق با ایران، ممنوعیت حق غنی‌سازی توسط این کشور است.