ترامپ قدرت برهم زدن برجام را ندارد

خبرگزاری مهر: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا روز دوشنبه ۲۴ مهر در ادامه بدعهدی این کشور در قبال توافق هسته ایِ ۱۴ جولای سال ۲۰۱۵ (۲۳ تیرماه ۱۳۹۴) موسوم به «برجام» از خروج واشنگتن از آن سخن گفت و اعلام کرد: پایان کامل برجام یک احتمال بسیار واقعی و قوی است. دیگر از امتیاز گرفتن دیگران از آمریکا خسته شده‌ ام. شاید برخی بگویند که احتمال بیرون آمدن آمریکا از برجام، از احتمال ماندن در این توافق بیشتر باشد.

ترامپ روز جمعه گذشته نیز از تائید پایبندی ایران به برجام خودداری کرده و مدعی شد: توافق به ایران اجازه می دهد که برنامه هسته ایش را کامل کند و تا چند سال دیگر که محدودیت ها برطرف شود؛ ایران به سراغ تأسیسات هسته ای می رود. فقط در برابر یک تعلیق موقت، ایران برای مدت کوتاهی از تاسیسات هسته ای عقب افتاده است. آمریکا می گوید که چرا در ابتدای توافق کلّی پول به ایران داده شده است؟ ایران مرتکب موارد نقض این پیمان شده است و دو بار از محدودیت ۱۳۰ متریک تُن غنی سازی خود فرارتر رفته است. ایران بازرسان را ارعاب کرده است.

اتخاذ این رویکرد از سوی رئیس جمهور آمریکا با واکنش های منفی زیادی مواجه شد تا جائیکه وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در نشست روز دوشنبه ۲۴ مهر خود در لوکزامبورگ با صدور بیانیه ای ضمن حمایت همه جانبه از برجام از کنگره آمریکا نیز خواستند تا از خروج واشنگتن از توافق هسته ای کشورهای ۱+۵ با ایران جلوگیری کند.

اتخاذ این رویکرد از سوی ترامپ آینده مبهمی را برای برجام رقم زده و اتخاذ رویکرد متحد از سوی مقامات ایرانی نیز موجب شده تا ادامه حیات توافق هسته ای در هاله ای از ابهام قرار بگیرد از همین رو برای روشن تر شدن این وضعیت با «طارق رئوف» به گفتگو نشستیم.

طارق رئوف از مقامات سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی است و به عنوان مشاور ارشد در کنفرانس بازبینی پیمان منع گسترش سال ۲۰۱۵ حضور داشت. وی از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۱ رئیس اداره سیاست های امنیتی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده و در مورد ایران، عراق، لیبی، کره شمالی، کره جنوبی و سوریه به شخص مدیرکل گزارش می داد. رئوف رئیس جایگزین هیئت اعزامی آژانس به کنفرانس های منع گسترش از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ نیز بوده و از فوریه سال ۲۰۱۴ عهده دارد سمت مدیر بخش خلع سلاح، کنترل تسلیحات و منع گسترش موسسه تحقیقات صلح استکهلم شده است.

وی در مورد ارزیابی خود از آینده برجام با توجه به اقدامات آمریکا گفت: اکنون موقعیت آمریکا در خصوص برجام از سوی اتحادیه اروپا، کشورهای آلمان، انگلیس و فرانسه و همچنین آژانس بین المللی انرژی اتمی در وضعیت نامناسبی قرار گرفته است.

وی افزود: «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا کاملا درست گفته که هیچ طرفی به تنهایی نمی تواند برجام را به شکست بکشاند رئیس جمهور آمریکا نیز قدرت انجام چینین کاری را ندارد.

رئوف در ادامه گفت: اعتبار آمریکا به عنوان یک مذاکره کننده قابل اعتماد تا حد زیادی از بین رفته است اما این موضوع جدیدی نیست در گذشته و در دوره زمامداری جمهوریخواهان در آمریکا دولت قراردادهایی را که از دولت های قبل به ارث برده بود فسخ می کرد.

وی یادآور شد: متاسفانه آمریکا رهبر کشورهایی که تا حد زیادی از حقوق بین الملل تخطی می کنند برعهده دارد این در حالی است که آمریکا باید توافقنامه های بین المللی که توسط دولت ها به امضا رسیده را محترم بشمارد.

برجام یک توافق بسیار مهم است که باید بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بطور کامل اجرا شود. ایران و سایر طرف های امضا کننده برجام باید این توافق هسته ای را حفظ کرده و به مفاد آن عمل کنند.