چگونه می‌توان مانع از جنگ در شبه جزیره کره شد؟

خبرگزاری تسنیم: وخامت اوضاع در شبه جزیره کره به حدی رسیده که سیاستمداران و کارشناسان بطور جدی از امکان وقوع جنگی با استفاده از سلاح هسته‌ای در منطقه صحبت به میان می آورند. دلایل مطرح شده بسیار جدی است: آزمایشات موشکی، رژه نظامی در پیونگ یانگ، اظهارات رهبر کره شمالی در مورد آماده بودن این کشور برای مقابله با چنین جنگی، اظهارات مقامات آمریکایی در مورد امکان دست زدن به حمله پیشدستانه به کره شمالی، حضور ناوشکنهای آمریکایی در نزدیکی سواحل کره شمالی و دیگر اخبار نگران کننده پیرامون مناقشه آمریکا و کره شمالی. کارشناسان مسائل سیاسی و نظامی روسی، آمریکایی و چینی در گفتگویی اختصاصی با روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو، احتمال آغاز یک درگیری نظامی در منطقه را مورد ارزیابی قرار داده اند. مسئله این است که حمله موشکی اخیر آمریکا به پایگاه هوایی ارتش سوریه، وخامت اوضاع پیرامون مناقشه در شبه جزیره کره را نیز افزایش داده است. "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا تمایل خود برای اقدامات شدیدالحن علیه پیونگ یانگ را نشان داده و هشدار داده است: «از پهلوان بازیهای دروغین کره شمالی دیگر خسته شده و حمله پیشدستانه به این کشور، سناریویی کاملا واقعی است.» "جیمز شر" مشاور سیاسی در موسسه روابط بین المللی «چتم هاووس» به این روزنامه توضیح داده است که حمله موشکی اخیر آمریکا به خاک سوریه، «پیامی شفاف» هم برای مسکو و دمشق و هم برای پیونگ یانگ و پکن بود تا آنها را متقاعد کند که دولت ترامپ ترسی از روی آوردن به اقدام نظامی برای حل و فصل مشکلات بین المللی ندارد. به عقیده این کارشناس، وخامت اوضاع در شبه جزیره کره در حال حاضر به سطحی رسیده که از زمان پایان جنگ بین پیونگ یانگ و سئول در سال 1953 تاکنون بی سابقه است. ولی قبل از آنکه دور جدید درگیری نظامی در منطقه را پیش بینی کرد، باید درک نمود که همیشه زنجیره ای از حوادث هستند که تهدیدات واقعی را بوجود می آورند و این زنجیره شامل اقدامات تحریک آمیز، اظهارات پرطمطراق و تند و تلاش برای اعمال فشار می شود. تهدید آمریکا برای اقدام نظامی واقعی نیست این در حالی است که "ریچارد وایتس" کارشناس سیاسی آمریکایی و رئیس مرکز تجزیه و تحلیل سیاسی-نظامی «موسسه هادسون» به خبرنگار «ایزوستیا» اطمینان داده است که احتمال آغاز یک مناقشه نظامی در شبه جزیره کره چندان هم زیاد نیست. به گفته وی، اولا- آمریکا طرح دقیق و برنامه ریزی شده ای برای حل مشکلات در این منطقه از طریق راه حل نظامی ندارد. در واقع دولت دونالد ترامپ، زمان کافی برای چنین برنامه ریزی نداشته است. دوم اینکه- پیونگ یانگ در مدت زمان طولانی و با صبر و حوصله توانسته توان بالقوه موشکی-هسته ای خود را تقویت کند. بنابراین بعید است واشنگتن به این خطر تن داده و بخواهد به مقابله نظامی با چنین کشوری بپردازد. این کارشناس توضیح داده است: «در رسانه های گروهی آمریکایی حتی این خبر درز پیدا کرد که دولت دونالد ترامپ امکان استفاده از سلاح هسته ای از سوی کره شمالی برای حمله به کره جنوبی و استفاده واشنگتن از توان نظامی برای سرنگون کردن "کیم جونگ ایل" رهبر کره شمالی را بعید نمی داند. انتشار این اخبار در زمان سفر "جی شین پینگ" رئیس جمهوری چین به ایالات متحده صورت گرفت و علت آن نیز اعمال فشار بر مقامات پکن بود. هدف واشنگتن این بود تا چین را برای کمک به ممانعت از توسعه برنامه موشکی-هسته ای پیونگ یانگ، متقاعد کند که ظاهرا در این مورد هم موفق شده است. علاوه بر این، کره جنوبی هم بشدت تلاش می کند تا از بروز درگیری نظامی در منطقه، با توجه به وضعیت حساس این کشور و در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری جدید، اجتناب ورزد.» به عقیده وی، اقدام مشترک آمریکا و روسیه می تواند به وخامت اوضاع پیرامون کره شمالی کمک کند و دو کشور با وجود اختلاف زیاد، امکان چنین همکاری را در صورت وجود اراده سیاسی رهبران آن خواهند داشت. واشنگتن حاضر به کار روی گزینه‌های سیاسی نیست "ادوارد لوزانسکی" رئیس دانشگاه آمریکایی مسکو، نیز به این روزنامه گفته است که تردید دارد که آمریکا واقعا خواهان حمله پیشدستانه به کره شمالی باشد، برای اینکه دونالد ترامپ برای چنین اقدامی باید رضایت سیاستمداران آمریکایی را بدست آورد. وی یادآور شد: «این در حالی است که بعید به نظر می رسد که کنگره آمریکا با چنین اقدامی موافقت کند. به عقیده من، محتمل ترین راه حل مشکلات این است که بین دو کره (شمالی و جنوبی) پیمان صلحی امضاء شود که ضامن اجرای آن چین، روسیه و آمریکا باشند، ولی به دلایل سیاسی خاص، مقامات واشنگتن حاضر نیستند روی این گزینه کار کنند.» تلاش روسیه و چین برای بازگشت به راه حل دیپلماتیک کارشناسان چینی بر این عقیده هستند که وخامت اوضاع در شبه جزیره کره کاملا جدی است، ولی هنوز می توان از درگیری نظامی در منطقه جلوگیری کرد. "شنگ شیلیان" کارشناس ارشد و رهبر بخش روسیه در مرکز تجزیه و تحلیل مشکلات بین المللی در شورای دولتی جمهوی خلق چین به خبرنگار «ایزوستیا» گفته است: «البته خطر بروز درگیری نظامی، اکنون بیش از هر زمان دیگر است. ولی دولت آمریکا هنوز در مورد حمله گسترده به کره شمالی تصمیم قطعی نگرفته است. در این بین مقامات پکن هم سعی دارند همتایان خود در پیونگ یانگ را متقاعد سازنند تا از سیاست رویارویی دست بردارد و در ازای آن به آنها وعده کمکهای اقتصادی داده اند. ولی این تلاش فایده ای نداشته و چین هم از اقدامات کره شمالی و هم آمریکایی ها ناراضی است.» به عقیده وی، در شرایط کنونی برای روسیه و چین مهمترین مسئله آن است که رهبر کره شمالی را به پای میز مذاکره بازگردانند. البته مسلما چین در صورت بروز درگیری نظامی، دست روی دست نخواهد گذاشت. "ژائو هواشینگ" مدیر مرکز تحقیقات روسیه و آسیای مرکزی در دانشگاه فودانگ چین هم معتقد است که تنها مسکو و پکن می توانند از بروز جنگ در منطقه جلوگیری کنند. به گفته وی، دولت چین نسبت به روند اوضاع در شبه جزیره کره بسیار نگران است و به خوبی می داند که عواقب فاجعه آمیز چنین جنگی، همه کشورهای منطقه را دربر خواهد گرفت. البته بی اعتمادی سیاسی بین طرفین اوضاع را بسیار وخیم کرده و امکان بروز درگیری نظامی جدی است، ولی هنوز می توان از آن جلوگیری کرد. تشریک مساعی تنها راه حل مشکل کره شمالی است "والری گاربوزوف" رئیس موسسه آمریکا و کانادا در آکادمی علوم روسیه نیز معتقد است که تهدید آمریکا برای دست زدن اقدام نظامی علیه پیونگ یانگ، تنها یک اقدام نمایشی است، برای اینکه حمله به این کشور، تصمیمی نیست که تنها از سوی رئیس جمهوری آمریکا اتخاذ شود. این کارشناس مسائل آمریکا به این روزنامه گفته است: «نباید اوضاع پیرامون کره شمالی را با سوریه مقایسه کرد. مقامات دمشق در حال حاضر قادر نیستند به حمله آمریکا پاسخ دهند، ولی پیونگ یانگ، کاملا این امکان را دارد. ضمن اینکه هیچکس بدرستی نمی داند که توانایی هسته ای کره شمالی در چه حد و اندازه ای است. مقامات آمریکایی به خوبی درک می کنند که حمله احتمالی به این کشور، کل منطقه را درگیر کرده و ممکن است قدرتهای بزرگ را نیز در مقابل یکدیگر قرار دهد.» در مجموع این کارشناسان در این مورد هم عقیده هستند که احتمال بروز درگیری نظامی در شبه جزیره کره در حال حاضر، بیشتر از هر زمان دیگر طی 60 سال گذشته بوده و کاملا جدی است و نیازمند یافتن راه حلی سیاسی و دیپلماتیک است. این کارشناسان همچنین اطمینان دارند که احتمال حمله آمریکا به کره شمالی هم زیاد نیست، برای اینکه مقامات واشنگتن خطر مناقشه هسته ای را به خوبی درک می کنند. ضمن اینکه کارشناسان در مسکو، پکن و واشنگتن می دانند که مشکلات در شبه جزیره کره، تنها با تشریک مساعی و کنار گذاشتن اختلافات قابل حل است.