بازخوانی علت شکست جیمی کارتر و یک دوره‌ای شدن آن

نسیم آنلاین: "جیمز ارل کارتر" یا همان "جیمی کارتر" جزو انگشت‌شمارانی است که نتوانسته‌اند صندلی خود در کاخ سفید به عنوان رئیس‌جمهور را بیشتر از یک دوره چهار ساله حفظ کنند و با شکست در دومین انتخابات ریاست جمهوری، از ریاست هشت ساله بر اتاق بیضی باز مانده‌اند.

دکترین کارتر همانند رؤسای جمهور دموکرات قبلی مانند کندی، برای بالا بردن حیثیت جهانی امریکا، واکسینه کردن حکومتهای دیکتاتوری از بروز انقلاب و حفظ آنان در برابر فروپاشی و ایجاد تزلزل در کشورهای اقمار شوروی و تلاش برای فروپاشی آنها با مدعای حقوق بشر، دموکراسی، مردم‌سالاری و ایجاد فضای باز سیاسی استوار بود. اما با آغاز حرکت انقلابی مردم ایران، کارتر در 10 دی ماه 1356 با فراموشی حقوق بشر و دموکراسی برای تحکیم یکی از بزرگترین دیکتاتورهای تاریخ به تهران سفر کرد تا حمایت کامل واشنگتن را به محمدرضا پهلوی ابلاغ کند.

کارتر رئیس‌جمهوری بد شانس بود؛ چه آنکه از زمان آغاز دوران ریاست جمهوری او در ژانویه 1977 مسایل و مشکلاتی چه در سطح داخلی و چه در سطح بین المللی دولت او را با چالش های جدی مواجه کرد که یکی از مهم‌ترین آنها وقوع انقلاب اسلامی در ایران و متعاقب آن بحران گروگان گیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران بود که به مدت 444 روز به طول انجامید و در نهایت در واپسین روز حضور کارتر در کاخ سفید و هنگامی که مراسم تحلیف رونالد ریگان در کاخ سفید در حال برگزاری بود هواپیمای حامل گروگان های آمریکایی از تهران به مقصد آلمان پرواز کرد.

اینگونه انقلابیون در تهران حتی اجازه ندادند جیمی کارتر دموکرات در واپسین ساعات ریاست جمهوری خود، خبر آزادی گروگان های آمریکایی را به شهروندان آمریکایی دهد و این افتخار نصیب ریگان جمهوریخواه شد که در نخستین ساعات ریاست جمهوری خود با خبر «آزادی گروگان‌های آمریکایی» شروعی موفق را در دوره 8 ساله ریاست جمهوری خود تجربه کند.

اما علت اصلی و واقعی شکست کارتر در انتخابات چه بود؟

بسیاری از کارشناسان معتقدند که غفلت کارتر و دولتش از مسائل داخلی و تمرکز بیش از اندازه بر مسائل خارجی سبب شد تا نارضایتی گسترده مردم از او افزایش یابد و با پاسخ مناسبی هم از سوی رئیس‌جمهور روبرو نشود و همین مساله باعث سقوط او شد.

زمانی که مردم در صف‌های طولانی در مقابل پمپ‌های بنزین ساعت‌ها وقت می‌گذراندند، کارتر و تیم‌اش مشغول برنامه‌ریزی برای اقدامات در حوزه سیاست خارجی بودند.

زمانی که نارضایتی‌های عمومی از تورم بی سابقه اقتصادی در دهه 1970 میلادی، شورش‌های خیابانی را به دنبال داشت، کارتر و تیم‌اش دغدغه سفارت این کشور در تهران را داشتند.

همچنین میانجیگری در اولین تلاش برای برقراری آتش‌بس میان فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها که به پیمان کمپ دیوید میان مصر و اسرائیل منتهی شد، از جمله اقدامات مهم سیاست خارجی کارتر به حساب می‌آید. انعقاد قرارداد با چین و امضای توافقنامه‌های مربوط به کانال پاناما نیز از جمله دیگر موفقیت‌های وی در این عرصه به حساب می‌آیند؛ موفقیت‌های که نتوانست بی‌توجهی او به مسائل داخلی را جبران کند.