قراردادهای ایرباس محکی برای سیاست‌های ترامپ

باشگاه خبرنگاران: پایگاه اینترنتی روزنامه وال استریت ژورنال در مطلبی با عنوان "قرارداد میلیارد دلاری جت‌ها با ایران، آزمونی برای سیاست های ترامپ" نوشت: اکنون با توجه به این نکته که رئیس جمهور جدید آمریکا یکی از مخالفان سرسخت توافق هسته‌ای ایران است، نمی‌توان با اطمینان گفت سفارشات ایران و خرید موفقیت آمیز هواپیماهای ایرباس و بوئینگ "تضمین شده" است. وال استریت ژورنال در ادامه نوشت: شرکت اروپایی ایرباس، دومین تولید کننده بزرگ هواپیما در جهان پس از بوئینگ، روز پنجشنبه اعلام کرد یک قرارداد تاریخی با ایران برای فروش 100 فروند هواپیما امضا کرده است. این قرارداد ارزشی بالغ بر 18 میلیارد دلار دارد که بنابر اعلام ایرباس، روند تحویل این هواپیماها از اوایل سال آینده میلادی آغاز می‌شود. در ادامه این گزارش آمده است: قرارداد ایرباس مدتی پس از آن نهایی شد که شرکت هواپیماسازی بوئینگ آمریکا قراردادی برای فروش 80 فروند جت مسافربری به ارزش حدود 16.6 میلیارد دلار با ایران امضا کرد. هر دو قرارداد با ارزش‌ترین معاملاتی هستند که از زمان اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میان ایران و شرکت‌های غربی انجام شده است. برجام ژوئیه 2015 میان ایران و قدرت‌های جهانی منعقد شد و لغو برخی تحریم‌های بین المللی علیه ایران در ازای محدود شدن برنامه هسته‌ای این کشور را در پی داشت. از زمان اجرایی شدن برجام در ژانویه 2016 ، شرکت‌های مختلف غربی تلاش کرده‌اند تا فرصت‌های تجاری را در ایران ارزیابی کنند و تعدادی از آنها نیز توانستند به قراردادهایی با ایران در حوزه صنعت شامل انرژی و ساخت خودرو دست یابند. حمل و نقل هوایی برای ایران یک اولویت است زیرا ناوگان هوایی این کشور به دلیل استفاده از هواپیماهایی که پیش از انقلاب سال 1979 خریداری شده‌اند اغلب فرسوده هستند. "دونالد ترامپ"، رئیس جمهور منتخب آمریکا، پس از اعلام خبر انعقاد قرارداد ایران و بوئینگ در ماه گذشته اظهارنظری در این باره نکرده است؛ اما به دلیل مخالفت‌های آشکار وی با توافق هسته‌ای در جریان رقابت‌های انتخاباتی تردیدها و گمانه زنی‌هایی درباره آینده این قراردادها وجود دارد. وال استریت ژورنال در ادامه نوشت: دونالد ترامپ و هیچ یک از اعضای تیم وی پس از پیروزی در انتخابات اظهار نظری درباره توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 نداشته‌اند. با این حال، انعقاد قرارداد چند میلیاردی میان شرکت دولتی "ایران ایر" و "ایرباس" یک محک بزرگ دیگر برای این است که مشخص شود دونالد ترامپ قصد دارد چه واکنشی به گشایش اقتصادی میان ایران و غرب نشان دهد. اگرچه ایرباس یک شرکت اروپایی است؛ اما در صورت هرگونه تغییر در سیاست آمریکا در قبال ایران این قرارداد می‌تواند شکننده باشد. از آنجاکه ایرباس از قطعات تولیدی آمریکا و برخی فناوری‌های متعلق به این کشور در ساخت جت‌های مسافربری خود استفاده می‌کند، برای فروش محصولات خود به ایران نیازمند دریافت مجوز از آمریکا است. البته ایرباس پیش از این مجوز لازم را از دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا را کسب کرده است؛ اما اینکه این مجوز با روی کار آمدن دولت ترامپ همچنان به قوت خود باقی بماند، در هاله ای از ابهام قرار دارد. آمریکا ابزارهای دیگری نیز برای سخت کردن فرایند داد و ستدهای ایرباس دارد؛ به عنوان مثال واشنگتن می‌تواند تامین مالی یا پرداخت‌هایی که از طریق موسسات با دسترسی به نظام مالی آمریکا انجام می‌شوند را ممنوع کند. ایرباس جزئیاتی درباره تامین مالی قرارداد خود با ایران ارائه نداده است؛ اما انتظار می رود زودتر از بوئینگ هواپیماهایش را به ایران تحویل دهد، بنابراین ایرباس محکی پیش از موعد برای ارزیابی واکنش ترامپ به این قراردادها است. یک منبع آگاه که نامش فاش نشده است اظهار داشت احتمالا دست کم یکی از هواپیماها پیش از آغاز رسمی فعالیت ترامپ در کاخ سفید 20 ژانویه) به ایران تحویل داده شود. "فابریس برژی"، مدیرعامل اجرایی ایرباس، اعلام کرد همکاری‌های این شرکت با ایران به فروش هواپیما محدود نمی‌شود؛ بلکه آموزش خلبانی جت‌های جدید و تجهیز و نوسازی فرودگاه‌های ایران را نیز دربر می‌گیرد.