آیا روی کار آمدن ترامپ انتقام پوتین از آمریکا بود؟/ هشدار جمهوری‌خواهان به ترامپ برای انتخاب تیلرسون

ترامپ و برخی از همکاران و نزدیکان وی از ابتدای شروع مبارزات انتخاباتی، درباره موضوع ارتباط گسترده و نزدیکشان با مقامات روسیه، مورد اتهام قرار گرفته بودند. چند روز گذشته هم، هیلاری کلینتون در یک جلسه خصوصی، کینه گرفتن پوتین از خودش را عامل اصلی شکست در انتخابات نامیده بود. رسانه‌های آمریکایی، مهم ترین دلایل علاقه پوتین به دخالت در امور آمریکا را پیشبرد اهداف اصلی او در زمینه سیاست خارجی می‌دانند. مهم‌ترین این اهداف، یکی فشار بر اتحادیه اروپا برای از بین بردن تحریم‌های آن علیه روسیه که به خاطر بحران اوکراین و از سال 2014 بر این کشور اعمال شده بود و دیگری به دست آوردن توان دیپلماتیک فزاینده برای حفظ بشار اسد در جایگاه ریاست جمهوری کشور جنگ‌زده سوریه است. البته نباید از کینه‌های حاصل شده از سال‌ها دخالت آمریکا در انتخابات کشورهای گوناگون به خصوص انتخاباتی که در سال 1991، یعنی در دوران پایان بقای اتحاد جماهیر شوروی منجر به انتخاب یلتسین شد، صرف نظر کرد. با این وجود ترامپ باز هم ثابت کرد که در مسیری که برای خود در دنیای سیاست می‌خواهد طی کند، کمتر تحت تاثیر سخنان منتقدان روشنفکر لیبرال قرار می‌گیرد. حتی وقتی پای منافع ملی و نفوذ کشوری که سالها از آمریکا زخم خورده است، در میان باشد. گوش ترامپ به حرف‌های همانها که با ظاهر شیک حزب دموکرات، از طرح جنگ بوش با عراق حمایت کردند و بعدها در زمان تصدی خودشان در امور دولتی با ایجاد و هدایت جنگی گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه و لیبی و ... بیشترین ضربه را به اقتصاد کشورهای خاورمیانه و حتی خود آمریکا وارد کردند، بدهکار نیست. نشانه این لجبازی آشکار او در انتخاب رکس تیلرسون، دوست صمیمی ترامپ و مدیر موفق ابرشرکت نفتی اکسون موبیل، به عنوان اصلی‌ترین گزینه تصدی عنوان وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا کاملا مشخص است. از موفقیت‌های تیلرسن در امور مدیریتی، اجرایی، مالی و حتی از تراز بالای ارزش مالی شرکت او هم که بگذریم، مهم‌ترین مساله‌ای که انتخاب او را به عنوان چالش جدید سیاست آمریکا تبدیل کرده است (حتی مهمتر از بی‌تجربگی او در امور سیاسی و دیپلماتیک)، وجود رابطه قوی و صمیمی بین او و ولادیمیر پوتین و سایر شرکای روس است.

تیرلسون در جریان همکاری‌های اقتصادی و مالی با شرکت‌های انرزی روسیه، که در این بین با پوتین هم در ارتباط بوده‌اند، بالاترین نشان افتخار کشور روسیه برای غیرشهروندان روسی را از پوتین دریافت کرده است. البته تیلرسون در برخی مسائل، از جمله پایبندی به توافق زیست محیطی پاریس و علاقه به روابط تجاری با ایران (آن هم بعد از جنجال‌های ادامه‌دار توافق هسته‌ای) به طور آشکار با ترامپ اختلاف نظر دارد. جالب آنکه جمهوری‌خواهان، که باز هم از اقدامات ترامپ متعجب شده بودند و پس از اعلام نتایج انتخابات، قصد اظهارنظرهای تند درباره او را ندارند، این بار با زبان نرم‌تر به ترامپ هشدار دادند. مثلا چاک گرسلی سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی در حساب توئیتری خود نوشت که ترامپ و تیلرسون از این به بعد باید به خوبی بدانند که پوتین در امور سیاسی از قواعد «ماکیاولیسم» استفاده می‌کند. امثال این هشدارها از سوی جمهوری‌خواهان نشان از بی اعتمادی آنها به پوتین و سیاست‌های روسیه در آمریکا و البته بیش از آن، ترس از اقدامات عجیب و غریب ترامپ دارد. برنی سندرز نامزد بخت برگشته حزب دموکرات در انتخابات آمریکا، درباره این انتخاب گفت که جایگاه فعلی تیلرسون به عنوان رفیق رهبر مستبد روسیه پیام بسیار نگران‌کننده‌ای را به جامعه جهانی فرستاد. دموکرات‌ها که منتقدان اصلی سیاست‌های جمهوری‌خواهان هستند، بر این باورند که هیچ سیاستمداری تا قبل از ترامپ به این اندازه با یک دولت رقیب همراهی و همزبانی نداشته است. آنها می‌گویند ترامپ و به تبع او بسیاری از جمهوری‌خواهان اصول و قواعد سیاسی در آمریکا را زیر پا گذاشته‌اند و منافع ملی آمریکا را نادیده می‌گیرند. تاختن به سیستم دموکراسی در آمریکا، اگر تا قبل از انتخابات توسط ترامپ و تیم او صورت می‌گرفت بعد از انتخابات و در جریان رو شدن برخی اطلاعات هیلاری کلینتون توسط FBI تنها چند روز باقی‌مانده به برگزاری انتخابات و باقی مسائلی که از نظر دموکرات‌ها نشان از پیروزی ساختار سیاسی - امنیتی انتخابات در ایالات متحده آمریکا، به ضرر کمپین هیلاری کلینتون داشت، صدای آنها را هم درباره سیکل معیوب دموکراسی درباره انتخابات آمریکا بلند کرده است.