نیویورک‌تایمز: روحانی به معامله هواپیماها نیاز دارد

نیویورک تایمز در این سرمقاله نوشته است: «کنگره (آمریکا) باید اجازه دهد که توافق بوئینگ به پیش برود». چندی پیش بود که بوئینگ و ایران ایر، قراردادی 25 میلیارد دلاری برای فروش 80 هواپیما به ایران و همچنین لیزینگ 29 هواپیمای دیگر با طرف ایرانی امضاء کردند اما این قرارداد با مخالفت شدید بویژه جمهوریخواهان مواجه شده است. جمهوریخواهان آمریکایی که اکثریت کنگره را در اختیار دارند، طرح ممنوعیت فروش هواپیما توسط بوئینگ به ایران را تصویب کردند. پس از تصویب این طرح، مدیران شرکت بوئینگ گفتند که اگر اجازه فروش به این شرکت داده نشود، به دیگر هواپیماسازان اروپایی مانند ایرباس که قطعات آمریکایی استفاده می‌کنند هم نباید اجازه فروش داده شود. این اظهارات و اقدامات ضد ایرانی کنگره آمریکا در حالی انجام شده است که یکی از بندهای مربوط به تعهدات طرف مقابل در برجام، تعهد مبنی بر فروش هواپیما و قطعات به ایران است. در سرمقاله امروز نیویورک تایمز آمده است: «قانونگذاران کنگره پیش از تعطیلات تابستانه خود، زمان یافتند تا چندین طرح را تصویب کنند؛ طرح‌هایی که می‌تواند توافق یک ساله هسته‌ای رئیس‌جمهور اوباما با ایران را که یکی از مهمترین دستاوردها در سالهای گذشته در حوزه امنیت جهانی است، به خطر اندازد». روزنامه آمریکایی ادامه داد: «این اولین بار نیست که جمهوریخواهان تندرو و لابی متحدان خوب تامین مالی شده آنها، برای خراب کردن توافق (برجام) تلاش کرده‌اند». در این سرمقاله با تاکید بر «پایبندی هر دو طرف» برجام به تعهداتشان، تصریح کرد: «با این وجود به نظر می‌رسد برای مجلس نمایندگان آمریکا که به ممنوعیت فروش 80 هواپیما و لیزینگ 29 هواپیمای دیگر توسط بوئینگ به ایران رای داد، این مسیر دلگرم‌کننده (در اجرای توافق برجام) اهمیت کمی داشته است». هیات تحریریه روزنامه نیویورک تایمز در ادامه درباره اهمیت قرارداد بوئینگ و ایران تاکید کرد: «توافق می‌تواند یکی از مهمترین نتایج اقتصادی را به دنبال داشته باشد. می‌تواند آغازگر بزرگترین تبادل تجاری با ایران را از زمان پایان قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور از زمان انقلاب اسلامی سال 1979 باشد». در ادامه سرمقاله آمده است: «این توافق (بوئینگ و ایران ایر) همچنین زمینه را برای تقویت سیاسی حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران که به شدت به آن نیاز دارد، فراهم خواهد کرد؛ کسی که حامیان و رای دهندگانش درباره قول داده شده مبنی بر مزایای اقتصادی توافق هسته‌ای، ناامید هستند. مزایایی که تاکنون عملی نشده است». روزنامه آمریکایی در ادامه به اظهارنظرهای مخالفان فروش هواپیما به ایران در آمریکا و تاکید برخی از آنها بر احتمال بکارگیری از این هواپیماها برای کمک به سوریه و انتقال تجهیزات و نیرو پرداخت. نیویورک تایمز ادعا کرد: «با توجه به رویه پیشین ایران ایر برای انتقال جنگجو و تسلیحات در مناطق مختلف خاورمیانه، دلایلی برای نگرانی وجود دارد اما همه هواپیماها و موتورهای آنها، دارای شماره شناسایی ویژه هستند و مقامات آمریکایی اطمینان دارند آنها و بوئینگ می‌توانند هواپیماها را ردیابی کنند». سرمقاله روزنامه آمریکایی ادامه می‌دهد: «اگر ایران از هر هواپیمایی سوءاستفاده کند، مقامات آمریکایی و بوئینگ تاکید می‌کنند که از اجرای بقیه قرارداد و تحویل قطعات جلوگیری خواهد شد». نیویورک تایمز همچنین به نقل از «مقامات» اینطور ادامه می‌دهد: «مقامات اعتقاد دارند ایرانی که اکنون خودش را فارغ از تحریم‌های هسته‌ای می‌یابد و قادر به تعامل بیشتر با اقتصاد بین‌المللی است، برای انجام اقدامی که سبب اعمال مجدد تحریم‌ها شود، تمایلی نخواهد داشت». روزنامه آمریکایی می‌افزاید: «اینطور هم می‌شود استدلال کرد که زمانی که ایران هواپیماها را دریافت کرد، آقای روحانی و دیگر عناصر میانه‌روتر، برای دفاع از توافق (برجام) و عقب راندن تندروها در تهران که شبیه به تندروهای واشنگتن در تلاش برای به شکست کشاندن توافق هستند، در موقعیت قدرتمندتری قرار خواهند گرفت». در پایان سرمقاله باز هم ادعاهای غربی‌ها و آمریکایی‌ها درباره رفتار ایران به ویژه برنامه دفاعی موشکی این کشور تکرار شده است. نیویورک تایمز ادعا می‌کند: « این حرف درست است که رفتار ایران در دو جبهه، اقدام اخیرش در اعلام جرم کردن علیه سیامک نوازی بازرگان آمریکایی-ایرانی و آزمایش‌های موشکی بالستیکش، دو مثال از این است که برای بسیاری از آمریکایی‌ها اعتقاد به اینکه امکان آینده مثبت جدید برای دو کشور ممکن است را مشکل می‌کند. با این وجود، توافق هسته‌ای با توقف برنامه خطرناک و ثبات زدای هسته‌ای ایران، ارزش خود را ثابت کرده است. آمریکا برای اینکه توافق عملی و موثر باشد، مسئولیت دارد».