آمریکا از ارسال اس٣٠٠ به ایران نگران است

اندیشکده تبیین: سرگئی چمزوف، مدیر عامل شرکت «روس تِخ»، اعلام کرده که تا پایان سال جاری، روسیه به ایران چهار مجموعه سیستم موشکی پدافند هوایی «اس - ٣٠٠» را ارسال خواهد کرد. مدیر عامل شرکت «روس تِخ» در مصاحبه ای با نشریه «کامرسانت»، ضمن تأیید خبرهای منتشره شده از سوی نشریه «اکسپرت»، اعلام کرد: «ما از مدت ها پیش تولید مجموعه «اس - ٣٠٠» را متوقف کرده ایم، اما ایران فقط روی دریافت مجموعه «اس - ٣٠٠» پافشاری داشت. ما مجموعه جدیدتر «آنتی - ٢٥٠٠» را پیشنهاد کردیم، اما قرار آنان قطعی است». برخلاف مجموعه زمینی - موشکی «اس - ٣٠٠»، سیستم «آنتی - ٢٥٠٠» می تواند به طور همزمان فقط چهار فروند موشک را شلیک کند، نه، ١٢ فروند موشک و در عوض، برد سیستم «آنتی - ٥٠٠» بسیار بیشتر و حدود ٢٥٠ کیلومتر در برابر بُرد ١٨٠ کیلومتری مجموعه «اس - ٣٠٠» است. پیشتر، قرار بر این بود که تا پایان سال ٢٠١٧ میلادی، این مجموعه به ایران ارسال شود، اما مشخص است که طرفین تصمیم گرفته اند این جریان را تسریع بخشند. ایران برای این تصمیم خود دلایلی دارد. خبرگزاری «اینتر فاکس» نیز خبر می دهد که بر اساس اطلاعات غیر رسمی قبلی، شرکت دفاع هوا و فضای «آلماز آنتی» چهار مجموعه موشکی - پدافند هوایی «اس - ٣٠٠» «فاووریت» را به ارزش کلی بالغ بر ١ میلیارد دلاری به ایران ارسال خواهد کرد. این خبرگزاری بیانات اخیر ولادیمیر کوژین، معاون رئیس جمهور روسیه در امور همکاری نظامی و فنی، مبنی بر این که روسیه یکی از مجموعه های موشکی - پدافند هوایی «اس - ٣٠٠» را به ایران ارسال کرده است را نقل قول می کند. پایان دادن به بحث ها شرکت «آلماز آنتی» که تولید کننده این مجموعه ها است، در کارخانجات خود، چندین سیستم آماده برای ساخت مجموعه موشکی - پدافند هوایی «اس - ٣٠٠» را آماده داشت و فقط می بایست با خواسته طرف ایرانی سازگاری می یافتند. نشریه «اکسپرت» نیز پیشتر خبر داده بود که مجموعه «اس - ٣٠٠» برای تقویت قدرت تدافعی ایران بسیار اهمیت دارد. وجود این مجموعه ها در عمل تضمینی خواهد بود برای پیشگیری از حملات احتمالی علیه ایران چه از سوی اسرائیل و یا ناتو و چه از سوی عربستان سعودی. در این میان، در حال حاضر، در پی لغو تحریم های ضد ایرانی در زمستان گذشته، از احتمال حمله اسرائیل و یا غرب علیه این کشور به شدت کاسته شده است، در حالی که باید گفت، در سال ٢٠١٣ میلادی، آغاز این حملات تا حدودی اجتناب ناپذیر به نظر می رسید. و اما، روابط ایران با عربستان سعودی که همزمان با لغو تحریم ها رو به تیرگی گذاشت، برای ایرانی ها، مسئله دفاع از کشور خود را مبرم ساخت. عربستان سعودی با مداخله فعال در مناقشه در یمن، آمادگی خود را برای آغاز عملیات نظامی نشان داد. از این رو، تلاش ایران برای دریافت هر چه سریع تر این سیستم تا پایان سال جاری، به طور کامل قابل درک است. گفتنی است که برای روسیه، اجرای قرارداد مجموعه «اس - ٣٠٠» با ایران هم به معنای اجرای قرارداد بزرگ تسلیحاتی است و هم، پایان دادن به بحث هایی که بعد از امتناع ما از ارسال این سیستم زمینی و موشکی به ایران تحت اعمال تحریم ها، مطرح شده بود. و این در حالی است که امتناع روسیه از اجرای قرارداد منعقده در سال ٢٠٠٧ میلادی، به ویژه در ابتدای شروع این مسئله، به معنای اعمال محدودیت علیه خود به صورت داوطلبانه نیز بود. ایرانی ها به شدت از این نحوه برخورد روسیه رنجیده خاطر شدند و این مسئله را تا سطح دادگاه قضائی کشاندند که در آنجا، روسیه طرف بازنده بود. دیوان عدالت ژنو بدون توجه با اوضاع بین المللی، ما را به پرداخت جریمه ٤ میلیارد دلاری به ایران محکوم کرد - مبلغ این جریمه ناعادلانه بود، اما در نهایت نیز اعتراض ما در خصوص مبلغ آن نتیجه ای به همراه نداشت. در نهایت، این پرونده مخدومه اعلام شد. اما، باید گفت که این کار چندان هم ساده نبود. بی هراسی از تهدید جدید روسیه ضمن حل و فصل این مسئله با ایران، با مشکل جدیدی مواجه شد. در حال حاضر، آمریکا ما را به خاطر ارسال سیستم های پدافند هوایی به ایران، به اعمال تحریم ها تهدید می کند. البته، این در حال حاضر بیشتر معنای اعمال فشار را دارد. در روز ١ ماه ژوئن، خبرگزاری «ایتارتاس» با استناد بر سخنان سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه آمریکا، از واشنگتن خبر داد که در آمریکا، «هنوز در رابطه با اعمال تحریم های جدید علیه روسیه در ارتباط با این مسئله، قراری اتخاذ نشده است»، اما «خبرهای مربوط به ارسال سیستم موشکی - پدافند هوایی «اس - ٣٠٠» از طرف روسیه به ایران را به دقت دنبال می کنند». اگرچه، فرمان رئیس جمهور روسیه در رابطه با از سرگیری ارسال این مجموعه، بیش از یک سال پیش صادر شده و در پاییز گذشته نیز سرگئی چمزوف، مدیر عامل شرکت «روس تِخ»، در سالن هوا و فضای Dubai Airshow'٢٠١٥، در رابطه با ارسال این مجموعه ها سخن گفت، اما به تازگی و در واقع از بهار سال جاری، آمریکایی ها شروع به تهدید کرده اند، یعنی همزمان با آغاز اجرای این قرارداد که حتی عقب نشینی نظری روسیه در آن نیز می تواند بدتر از بی وجهه شدن باشد. و البته، روسیه وجه و اعتبار خود را از دست نخواهد داد. در نهایت، کم و زیاد شدن اعمال تحریم ها تفاوت چندانی نخواهد داشت..... افزون بر این که ادعاهای آمریکایی ها از لحاظ حقوقی بی پایه و اساس است. آمریکایی ها در مقایسه با اوایل این ماجرا، برای این کار دلایلی کمتری دارند. آمریکایی ها بر قوانین داخلی خود مورخ ١٩٩٢ و ١٩٩٦ میلادی، استناد می کنند که در ضدیت با ایران و برخی دیگر از کشورها وضع شده اند. اما، در این میان به گزارش خبرگزاری «ایتارتاس»، آنان اذعان می دارند که بر اساس قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در ژوئیه سال گذشته صادر شد، ارسال چنین تسلیحاتی نمی تواند به معنای نقض حقوق بین المللی به شمار رود. تردیدی نیست که احتمال دارد، اعمال تحریم ها از چارچوب منطق حقوقی و بین المللی خارج شود و ماهیت خصوصی پیدا کند. در آن صورت، سیاست کشور ناگزیر است بدون توجه به این تحریم ها و دست کم، بدون توجه به موضع آمریکا در قبال این مسئله پیش رود. گفتنی است که موضع کشورهای اروپایی یکپارچگی چندانی ندارد و اینجا، شمار کشورهایی که خواهان لغو و یا کاهش تحریم های اعمالی علیه روسیه هستند، قابل توجه است که قصد دارند در اجلاس شورای اروپا مورخ ٢٩ - ٢٨ ماه ژوئن، نیز نظرات خود را در این راستا مطرح کنند.