تحلیل گاردین درباره فعال کردن مکانیسم ماشه

باشگاه خبرنگاران جوان: نشریه گاردین روز شنبه در گزارشی نوشت آمریکا امشب با اعلام بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران، راه خود را از اعضای شورای امنیت و حتی نزدیک‌ترین متحدانش جدا می‌کند.

در این گزارش آمده است: دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا گفته که از امشب، تحریم‌ها علیه ایران را که عموما در زمینه تجارت سلاح است فعال می‌کند و در این رابطه تهدید کرده که اقدامات جدیدی را برای اعمال آن در نظر خواهد گرفت.

این تحریم‌ها در پی توافق چندجانبه هسته‌ای ایران در ژوئیه سال ۲۰۱۵ لغو شد. آمریکا در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد، اما تابستان گذشته به یکباره ادعا کرد که برای بازگرداندن تحریم‌ها همچنان عضو برجام است.

با این حال ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل استدلال امریکا را رد و تصریح کرده‌اند که واشنگتن عضو مشارکت کننده توافق سال ۲۰۱۵ نیست و حقی برای به‌کار گیری مکانیسم ماشه ندارد.

از این منظر، موعد امشب برای بسیاری از اعضای سازمان ملل متحد، بی‌معناست و ترجیح می‌دهند آن را نادیده بگیرند.

«الیوت آبرامز» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و ونزوئلا گفته که روز دوشنبه درباره اقدامات جدید آمریکا فرمان اجرایی جدیدی اعلام خواهد شد. کارشناسان معتقدند که احتمالا آمریکا مجازات‌هایی را علیه شرکت و کشور‌هایی که تحریم تسلیحاتی متعارف علیه ایران را نقض کند، در نظر گرفته است.

اما «الی گرانمایه»، کارشناس اندیشکده «شورای روابط خارجی اروپا» در این باره می‌گوید: به نظر من آنچه ما فردا شاهد خواهیم بود این است که سیاست تحریم‌های آمریکا به نقطه فرسودگی می‌رسد، چون اساس مکانیسم ماشه برای این بود که ایران را در عرصه سیاسی منزوی کند ... که این اتفاق نیفتاده است.

در همین حال 'تریتا پارسی' بنیانگذار و رییس شورای ملی ‏ایرانیان آمریکا می‌گوید که رویکرد خشن‌تر جنگ‌طلبان کاخ سفید برای این است که ایران را وادار کنند به‌گونه‌ای رفتار کند تا حتی اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آبان‌ماه انتخاب نشود، امکان نجات برجام غیر ممکن شود

وی در گفتگو با گاردین یادآور شد؛ برای این قشر خاص (جنگ‌طلبان) که به ترامپ خط می‌دهند، این چند هفته آخری است که می‌توانند هر اقدامی را [علیه ایران]صورت دهند و لذا شلیک آخر را ذخیره نمی‌کنند.

به گزارش ایرنا، «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷ کشورش را از برجام خارج کرد و به مشارکت واشنگتن در این توافق پایان داد. او سپس همه تحریم‌های رفع شده به واسطه این توافق را علیه ملت ایران بازگرداند؛ اقدامی که خلاف قوانین بین‌المللی و نقض صریح قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در تأیید برجام بود.

در ماه‌های اخیر آمریکا تلاش کرد تا تحریم تسلیحاتی ایران را که ماه اکتبر به پایان می‌رسد، در شورای امنیت تمدید کند، اما این تلاش با شکست مواجه شد.

در همین حال، «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا مدعی است که واشنگتن، مکانیسم ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را با نامه‌ای که ماه گذشته به این شورا داد، فعال کرده است.

اما کشور‌های اروپایی به همراه چین و روسیه و همچنین ریاست این شورا تأکید کردند که مکانیسم ماشه فعال نشده است؛ زیرا ایالات متحده دیگر مشارکت‌کننده برجام به شمار نمی‌رود.

«دیان دجانی» رییس وقت شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه اوت نیز اعلام کرد: «با توجه به مخالفت ۱۳ عضو با خواسته آمریکا درباره مکانیسم ماشه علیه ایران، اجماعی وجود ندارد و نمی‌توان اقدام بیشتری انجام داد». این موضع سپس از سوی «عبدو آباری» رییس جدید و نیجری شورای امنیت باز هم تکرار شد.