آیا بمباران اتمی هیروشیما از خاطره ژاپنی‌ها حذف می‌شود؟

خبرگزاری مهر: ژاپن امروز شنبه در هفتاد و یکمین سالگرد بمباران اتمی «هیروشیما» در حالی یاد و خاطره قربانیان این فاجعه انسانی را گرامی داشت که چندی است وسوسه دوستی با آمریکا خاطره به خاکستر نشستن مردم این شهر زخم خورده از تاریخ را در رنگ و لعاب خود فرو برده است. هیروشیما که زمانی به تاوان جفای امپراتوری ژاپن در جنگ جهانی دوم، آتش گدازه های نخستین بمب اتمی جهان را به جان خود خرید، امروز بعد از گذشت هفت دهه از آن مصیبت، بنا به مصلحت دولت توکیو راضی به پنهان کردن چهره داغ دیده اش در زیر غبار زمان است. خبرگزاری «رویترز» در توصیف مراسم امروز هیروشیما نوشت: زنگ صلح در ساعت ۸:۱۵ به وقت محلی به صدا درآمد. دقیقا همان ساعتی که بمب افکن آمریکایی محموله نامبارک خود را بر سر مردم این خطه از ژاپن فرو ریخت. اما آنچه که مراسم امروز را با حضور ۵۰ هزار نفر از جمله برخی از بازماندگان حادثه تا حد زیادی متمایز کرد، اظهارات تامل برانگیز «کازومی ماتسوی» شهردار هیروشیما بود. وی بعد از یک دقیقه سکوت به احترام قربانیان شهر سوخته، از رهبران جهان خواست که با سرمشق گرفتن از «باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا که شعار «جهان عاری از سلاح هسته ای» را سرلوحه برنامه های خود کرده است، جا پای او بگذارند و در مقام عبرت گرفتن از تاریخ سری به هیروشیما بزنند. در این اظهارنظر بحث برانگیز، اشاره ماتسوی به سفری بود که اوباما در مقام اولین رئیس جمهور آمریکایی داشت که بعد از هفتاد سال به خود زحمت بازدید از شهر را داد. در حالیکه انفجار بمب اتمی آمریکا در سال ۱۹۴۵ میلادی، ۱۴۰ هزار نفر را به کام مرگ فرو برد، ماتسوی از سفر اوباما که می توانست حکم بازگشت مجرم به صحنه جنایت را داشته باشد به عنوان اقدامی شایسته قدردانی نام برد و مدعی شد که اظهار همدردی رئیس جمهوری آمریکا نشانه درک روح قربانیان هیروشیما بوده است! ماتسوی در عین حال دایره خوشبینی خود را از این هم فراتر برده و از قدرت های هسته ای جهان خواست تا با غلبه بر ترس خود، به دنبال جهانی عاری از سلاح هسته ای باشند. عمق معنی نهفته در پس اظهارات شهردار هیروشیما زمانی عیان می شود که عقبگردی به رویدادهای سیاسی یک سال گذشته ژاپن داشته باشیم و از دریچه مصلحت اندیشی دولتمردان توکیو به وقایع تاریخی نگاه کنیم. ژاپن یک سال اخیر همان ژاپنی نیست که با تسلیم در برابر سرنوشتی که داغ بمب اتم را به تن آن نشاند، زیر یوغ منشور صلحی رفت که آمریکایی ها به عنوان بخشی از قانون اساسی این سرزمین بر آن تحمیل کردند- منشوری که با سلب حق حضور در جنگ های فراسرزمینی، ارتش سامورایی ها را در حصار مرزهای ژاپن اسیر کرد. امروز ژاپن در موازنه قدرتی که در منطقه استراتژیک آسیا - پاسیفک در جریان است، نه تنها جای زخمی که آمریکا هفتاد و یک سال پیش به چهره اش نشاند، پنهان می کند بلکه با تلاش برای تغییر قانون اساسی به نفع حضور ارتش در جنگ های فراسرزمینی، تمام قد در کنار دولت واشنگتن ایستاده است و حریف قدری چون چین را به مصاف خود می طلبد. اما این بار سامورایی ها فقط به اعتبار تیغه شمشیرهایشان به میدان نخواهند آمد، بلکه در پشت این ارتشِ پای از بند رهیده توان مالی سومین اقتصاد برتر جهان، مصلحت اندیشی معامله با دشمن به قیمت چشم پوشی از تاریخ و درهای گریز هسته ای وجود دارد و گواه این مورد آخر، نامه مکتوبی است که کابینه «شینزو آبه» نخست وزیری ژاپن در تاریخ اول ماه میلادی آوریل خطاب به اپوزیسون نوشت و در آن تاکید کرد: ماده ۹ قانون اساسی ژاپن مبنی بر اجتناب از جنگ، لزوما مانع تملک و استفاده از تسلیحات هسته ای از سوی این کشور نیست. حال باید منتظر ماند و دید، حزب حاکم لیبرال دموکرات ژاپن در پهنه مواجی که اقیانوس آرام می خوانیم و میدان اصلی زورآزمایی چین و آمریکا است، توان ایجاد چه نوع جریان های پر تلاطمی را دارد. تقدیر از بزرگواری رئیس جمهوری آمریکا آن هم در سالروز حمله اتمی هیروشیما پیام واضحی را در خود جای داده است: نقطه پایان بر قصه سوگواری! کتاب تاریخ به نفع آغاز فصلی جدید از رابطه توکیو - واشنگتن ورق خورد.